NewsEdit Ο μύκητας Aspergillus flavus, γνωστός ως ένας από τους υπεύθυνους για την περιβόητη «κατάρα των Φαραώ», αποτέλεσε διαχρονικά φόβο για τους αρχαιολόγους λόγω των θανατηφόρων επιδημιών που ξέσπασαν μετά το άνοιγμα τάφων, όπως εκείνου του Τουταγχαμών τη δεκαετία του 1920 και του Καζίμιρ Δ’ στην Πολωνία το 1970.
Οι τοξίνες του μύκητα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές μολύνσεις, ιδιαίτερα σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
Από την κατάρα στην ελπίδα για θεραπεία
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια πέτυχαν ένα εντυπωσιακό επιστημονικό άλμα: μετέτρεψαν τον ίδιο μύκητα σε πηγή μιας ελπιδοφόρας αντικαρκινικής θεραπείας. Η ομάδα ανέλυσε δώδεκα στελέχη του Aspergillus και εντόπισε μια νέα κατηγορία βιοδραστικών πεπτιδίων, τα οποία ονόμασε ασπεριγκιμικίνες.
Ανακάλυψη των ασπεριγκιμικινών
- Τα μόρια παρουσιάζουν μια μοναδική, αλληλοσυνδεόμενη δακτυλιοειδή δομή.
- Πρόκειται για RiPPs (ribosomally synthesized and post-translationally modified peptides) — μια κατηγορία ενώσεων που έχει εντοπιστεί κυρίως σε βακτήρια και σπάνια σε μύκητες.
- Από τις τέσσερις παραλλαγές που απομονώθηκαν:
- Δύο εμφάνισαν ισχυρή κυτταροτοξικότητα σε λευχαιμικά κύτταρα.
- Μια τρίτη, ενισχυμένη με προσθήκη λιπιδίου (όπως αυτό που περιέχεται στον βασιλικό πολτό), ανταγωνίστηκε σε αποτελεσματικότητα τα αντικαρκινικά φάρμακα κυταραβίνη και δαουνορουβικίνη.
Βασικά σημεία και επόμενα βήματα
- Οι ασπεριγκιμικίνες φαίνεται πως παρεμβαίνουν στη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης, βασικό μηχανισμό αντιμετώπισης του καρκίνου.
- Είχαν ελάχιστη ή καθόλου επίδραση σε καρκινικά κύτταρα μαστού, ήπατος και πνεύμονα, στοιχείο που δείχνει εξειδικευμένη δράση και περιορισμένες παρενέργειες.
- Η ανακάλυψη ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω εξερεύνηση της μυκητιακής βιοποικιλότητας, αφού εντοπίστηκαν παρόμοιες ομάδες γονιδίων και σε άλλους μύκητες.
- Το επόμενο στάδιο είναι η δοκιμή των ενώσεων σε ζωικά μοντέλα και, εφόσον υπάρξουν θετικά αποτελέσματα, η έναρξη κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους.
Το μήνυμα της έρευνας
Όπως δήλωσε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Σέρι Γκάο, τα ευρήματα δείχνουν πόσες άγνωστες θεραπευτικές δυνατότητες κρύβονται ακόμη στους μύκητες και τα φυσικά προϊόντα — όπως στο παρελθόν με την πενικιλίνη, έτσι και σήμερα, η φύση μπορεί να κρύβει απαντήσεις στα μεγαλύτερα ιατρικά αδιέξοδα.