Νέα σύγκρουση κυβέρνησης – Τσίπρα για τα Πρακτικά του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών το 2015

Μία ακόμη ρωγμή στο μέχρι τώρα κυβερνητικό αφήγημα της πολιτικής ιστορίας της τελευταίας δεκαετίας άνοιξε με την αποκάλυψη από την εφημερίδα Τα Νέα Σαββατοκύριακο των πρακτικών της συνεδρίασης του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών, που πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου 2015 — μόλις μία ημέρα μετά το ιστορικό δημοψήφισμα με το συντριπτικό «Όχι» του 61,31%.

Η δημοσιοποίηση των πρακτικών έφερε στο φως διαλόγους και τοποθετήσεις που είχαν μείνει στο σκοτάδι, πυροδοτώντας νέα ένταση μεταξύ της κυβέρνησης και του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Οι δύο πλευρές δίνουν εκ νέου μάχη για το ποια ήταν η πραγματική στρατηγική της τότε κυβέρνησης και τι σηματοδοτούσε η λαϊκή ετυμηγορία του δημοψηφίσματος.

Το πολιτικό σκηνικό της 6ης Ιουλίου 2015

Η συνεδρίαση του Συμβουλίου έγινε σε ένα πρωτοφανές πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον: τράπεζες κλειστές, αβεβαιότητα για το μέλλον της χώρας στην Ευρωζώνη, διεθνείς πιέσεις και μια κυβέρνηση που μόλις είχε δει τη θέση της να ενισχύεται με ένα ηχηρό «Όχι» του εκλογικού σώματος.

Συμμετείχαν οι πολιτικοί αρχηγοί της περιόδου: ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης (ΝΔ), η Φώφη Γεννηματά (ΠΑΣΟΚ), ο Δημήτρης Κουτσούμπας (ΚΚΕ), ο Σταύρος Θεοδωράκης (Ποτάμι), ο Πάνος Καμμένος (ΑΝΕΛ) και ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος. Στόχος ήταν η διαμόρφωση κοινής εθνικής στρατηγικής ενόψει των επερχόμενων διαπραγματεύσεων.

Τα πρακτικά καταγράφηκαν από επτά ηχητικές συσκευές και πρακτικογράφους της Βουλής. Τρία σημεία φέρεται να εξαιρέθηκαν μετά από αίτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς περιείχαν αναφορές σε διεθνείς συνομιλίες με την Άνγκελα Μέρκελ, τον Φρανσουά Ολάντ και τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η στρατηγική Τσίπρα και η πρόταση Γιούνκερ

Κατά τη συνεδρίαση, ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε ότι το δημοψήφισμα δεν είχε στόχο ρήξη με την Ευρώπη, αλλά ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος της χώρας. Όπως υποστήριξε, η ελληνική κυβέρνηση προετοίμαζε πρόταση βασισμένη σε πέντε βελτιώσεις επί του σχεδίου Γιούνκερ, που περιλάμβαναν:

Διατήρηση της έκπτωσης ΦΠΑ στα νησιά.
Σταδιακή εφαρμογή της προκαταβολής φόρου για ελεύθερους επαγγελματίες.
Ήπια μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού με προστασία των χαμηλοσυνταξιούχων.
Διατήρηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στα εργασιακά.
Εξορθολογισμός των αγορών προϊόντων με βάση νέα συμφωνία με τον ΟΟΣΑ.

Επίσης, έθεσε ως αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις τη χρηματοδοτική κάλυψη της χώρας για δύο έτη, την αναδιάρθρωση του χρέους και ένα ισχυρό πακέτο αναπτυξιακών επενδύσεων.

Ο πρώην πρωθυπουργός, σύμφωνα με τις πηγές του, υποστηρίζει ότι αυτή ήταν μια καλά σχεδιασμένη στρατηγική και ότι η αποδοχή της από τα υπόλοιπα κόμματα (πλην ΚΚΕ) επιβεβαιώνει την εθνική της στήριξη.

Η κριτική της αντιπολίτευσης και το κοινό ανακοινωθέν

Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ήταν ιδιαίτερα επικριτικός. Υποστήριξε ότι το δημοψήφισμα διεξήχθη χωρίς σαφές ερώτημα και σε συνθήκες σύγχυσης. Δήλωσε ότι οι πολιτικές δυνάμεις βρίσκονταν σε χειρότερη θέση απ’ ό,τι πριν την ψηφοφορία και εξέφρασε αμφιβολίες για τη διαθεσιμότητα της πρότασης Γιούνκερ. Ωστόσο, δήλωσε διατεθειμένος να στηρίξει συμφωνία εφόσον ήταν βιώσιμη.

Παρόμοιες επιφυλάξεις εξέφρασαν και οι Γεννηματά και Θεοδωράκης, χωρίς να απορρίπτουν το πλαίσιο που παρουσίασε ο Τσίπρας.

Η συνεδρίαση κατέληξε σε κοινό ανακοινωθέν με πέντε σημεία, μεταξύ των οποίων: η ανάληψη ευθύνης από την κυβέρνηση για συνέχιση των διαπραγματεύσεων, ο στόχος για συμφωνία με αναπτυξιακό χαρακτήρα, και η ανάγκη αποκατάστασης της τραπεζικής ρευστότητας. Ο Δημήτρης Κουτσούμπας αρνήθηκε να συνυπογράψει το κείμενο, δηλώνοντας κάθετη διαφωνία με το συνολικό πλαίσιο.

Η πολιτική σύγκρουση σήμερα

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης εξαπέλυσε δριμεία επίθεση στον Αλέξη Τσίπρα, κάνοντας λόγο για υποκρισία και πολιτικό κυνισμό. Σε εκτενή δήλωσή του, χαρακτήρισε τον Τσίπρα «πρωθυπουργό της χρεοκοπίας» και υποστήριξε πως:

Είχε εξαπατήσει τον λαό με ανέφικτες υποσχέσεις (π.χ. κατάργηση μνημονίου με ένα νόμο).
Η διαπραγμάτευσή του απέτυχε παταγωδώς, οδηγώντας στο τρίτο και πιο σκληρό μνημόνιο.
Χρησιμοποίησε τη συναίνεση των πολιτικών αρχηγών ως πρόσχημα, για να την ακυρώσει λίγες εβδομάδες μετά με εκλογές και διχαστικά συνθήματα.

Ο Μαρινάκης υπενθύμισε το κόστος της περιόδου 2015 και κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για πολιτική εξαπάτηση, καταστροφική διαπραγμάτευση και εθνική υποκρισία.

Η αντίδραση Μαρινάκη

«Ο κ. Τσίπρας έχει καταγραφεί στη συνείδηση των πολιτών ως ο πρωθυπουργός που έπαιξε τη χώρα στα ζάρια, «φορτώνοντας» στον ελληνικό λαό τον… λογαριασμό της διαπραγμάτευσής του. Ανήκει στο πιο σκοτεινό χθες και, όσο και αν η προσπάθεια κάποιων να τον επανεμφανίσουν ως κάτι διαφορετικό είναι πραγματικά φιλότιμη, οι πολίτες τον έχουν απορρίψει εκκωφαντικά σε αλλεπάλληλες εκλογικές διαδικασίες» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Παύλος Μαρινάκης.

Με αφορμή την δημοσιοποίηση των πρακτικών της συνεδρίασης των πολιτικών αρχηγών τον Ιούλιο του 2015, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τονίζει σε ανακοίνωσή του:

Από τα εμφανιζόμενα ως «Πρακτικά του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών της 6ης Ιουλίου του 2015», προκύπτει, για μία ακόμα φορά, ο πολιτικός κυνισμός και η υποκρισία του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, απέναντι στις πολιτικές δυνάμεις που τελικά κράτησαν την Ελλάδα στην Ευρώπη. Κανείς δεν ξεχνά τις ύβρεις για «γερμανοτσολιάδες» και «προδότες» σε εκείνους που απέτρεψαν την έξοδο της χώρας από το ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από την ανάγνωση του κειμένου, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Τα Νέα» ως «Πρακτικά», προκύπτουν τρία βασικά συμπεράσματα:

1.Η πολιτική εξαπάτηση του ελληνικού λαού από τον ΣΥΡΙΖΑ

Ο κ.Τσίπρας στη σελίδα 81 των «πρακτικών» λέει επί λέξει: «Η ελληνική κοινωνία δεν πετάει στα σύννεφα. Έχει συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Δεν είμαστε πριν το Γενάρη του 2015». Δηλαδή, ο Τσίπρας, που πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 υποσχόταν εύκολες λύσεις, όπως το σκίσιμο του μνημονίου και την κατάργηση της λιτότητας με ένα νόμο και ένα άρθρο, έξι μήνες μετά έλεγε ότι ο ελληνικός λαός ξέρει πως δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις.

2.Η πλήρης αποτυχία της διαπραγμάτευσής του ακόμα και μετά το δημοψήφισμα

Ο κ. Τσίπρας στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει την επικείμενη «κολοτούμπα» του από το «όχι» στο «ναι», απευθύνθηκε στους πολιτικούς αρχηγούς και τους είπε ότι έχει έτοιμα πέντε σημεία διαπραγμάτευσης, προκειμένου να βελτιωθούν οι όροι της συμφωνίας που είχε προτείνει ο Γιούνκερ. Στην πράξη, ακόμα και αυτή η διαπραγμάτευση απέτυχε παταγωδώς, αφού στο τρίτο και πιο σκληρό για την κοινωνία μνημόνιο συμπεριελήφθησαν όλα τα επώδυνα μέτρα, όπως η αύξηση προκαταβολής φόρου στο 100% για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η κατάργηση του ΕΚΑΣ, η υπερφορολόγηση των αγροτών και συνολικά η αύξηση των φόρων ακόμα και του ΦΠΑ των τροφίμων, αλλά και η λήψη επώδυνων μέτρων με το ασφαλιστικό Κατρούγκαλου. Ο κ. Τσίπρας αποδείχθηκε ανίκανος διαπραγματευτής και υπέγραψε ότι του έθεσαν οι δανειστές με το τρίτο μνημόνιο και την εκχώρηση της δημόσιας περιουσίας στο υπερταμείο για 99 χρόνια.

3.Η υποκριτική στάση του για την ανάγκη συναίνεσης και η εξαπάτηση των πολιτικών αρχηγών των κομμάτων που κράτησαν την Ελλάδα στην Ευρώπη

Ο τότε πρωθυπουργός ζήτησε από τους πολιτικούς αρχηγούς τη συναίνεσή τους, ώστε να υπάρχει εικόνα εθνικής ενότητας, αλλά, λίγες εβδομάδες αργότερα, προχωρούσε σε εκλογές με το ακραία διχαστικό σύνθημα «τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν». Ο κ. Τσίπρας έχει καταγραφεί στη συνείδηση των πολιτών ως ο πρωθυπουργός που έπαιξε τη χώρα στα ζάρια, «φορτώνοντας» στον ελληνικό λαό τον… λογαριασμό της διαπραγμάτευσής του. Ανήκει στο πιο σκοτεινό χθες και, όσο και αν η προσπάθεια κάποιων να τον επανεμφανίσουν ως κάτι διαφορετικό είναι πραγματικά φιλότιμη, οι πολίτες τον έχουν απορρίψει εκκωφαντικά σε αλλεπάλληλες εκλογικές διαδικασίες.

Τσίπρας: Κατέρρευσαν τα fake news μια ολόκληρης δεκαετίας

Πηγές που πρόσκεινται στον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα αναφέρουν πως με τη δημοσιοποίηση των πρακτικών “κατέρρευσαν όλα τα προπαγανδιστικά fake news μιας ολόκληρης δεκαετίας για το δημοψήφισμα”. Προς επίρρωση παραθέτουν μάλιστα τις δηλώσεις και τις ανακοινώσεις του Αλέξη Τσίπρα την περίοδο πριν και μετά το δημοψήφισμα του 2015, καθώς και λεπτομέρειες της βελτιωμένης πρότασης Γιούνκερ που έθεσε στο τραπέζι του Συμβουλίου ο τότε πρωθυπουργός.

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ:

Τα πρακτικά φανερώνουν τη διαπραγματευτική του στρατηγική: Το δημοψήφισμα είχε στόχο συμφωνία για την ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΧΡΕΟΥΣ, χάρη στην οποία βγήκαμε οριστικά από τα μνημόνια.
Κανένα ΟΧΙ δεν έγινε ΝΑΙ
-Αντιθέτως ο Αλ. Τσίπρας πέτυχε πλήρως το στόχο του: Αξιοποίησε το δημοψήφισμα για μια συμφωνία με προοπτική αναδιάρθρωσης χρέους. Και η Ελλάδα χάρη σε αυτήν βγήκε οριστικά από τα μνημόνια μνημόνια στις 21/8/18.
-Μέχρι και τη Τέταρτη πριν το δημοψήφισμα η ελληνική κυβέρνηση ήταν σε ανοιχτή διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για μια συμφωνία που θα περιείχε επαρκή χρηματοδότηση και αναδιάρθρωση χρέους.
-Ο Αλ.Τσίπρας ό,τι έλεγε δημοσίως στα διαγγέλματα για το δημοψήφισμα το έλεγε και μέσα στο Συμβούλιο Αρχηγών.
Ο Αλ.Τσίπρας έθεσε σε γνώση των πολιτικών αρχηγών την εθνική διαπραγματευτική στρατηγική μέσα στο Συμβούλιο, με στόχο μια δίκαιη και βιώσιμη συμφωνία. Ως βάση διαπραγμάτευσης ήταν η βελτιωμένη πρόταση Γιούνκερ, που ο τελευταίος έστειλε τρεις μέρες μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, με 5 βασικές αλλαγές στα προαπαιτούμενα μέτρα και τρεις καθοριστικές προϋποθέσεις ( αναδιάρθρωση του χρέους, πλήρη κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας κατά την διάρκεια του προγράμματος και ισχυρό πακέτο αναπτυξιακών επενδύσεων)
–ΝΔ,ΠΑΣΟΚ και ΠΟΤΑΜΙ συμφώνησαν με την διαπραγματευτική στρατηγική που έθεσε ο Αλέξης Τσίπρας και δεν προσέθεσαν ούτε άλλαξαν το παραμικρό.
-Αντιθέτως αυτοί που έλεγαν όλη την εβδομάδα πριν τη κάλπη ΝΑΙ σε όλους τους όρους της ΕΕ διαδηλώνοντας κατά του δημοψηφίσματος, αναγκάστηκαν μέσα στο Συμβούλιο Αρχηγών να δεχθούν τις 3 βασικές προϋποθέσεις που έβαλε οι Αλ.Τσίπρας για το χρέος και την χρηματοδότηση του προγράμματος, ως εθνική γραμμή. Προϋποθέσεις στις οποίες αρνιόταν μέχρι τότε να δεσμευθεί η ΕΕ.
-Μύθος και ότι δήθεν δεν κρατήθηκαν πρακτικά. Αντίθετα υπήρχε συμφωνία να δοθούν τα πρακτικά στην δημοσιότητα αμέσως “μετά την λήξη συναγερμού” (δηλαδή το τέλος της κρίσης) όπως χαρακτηριστικά παρακάλεσε ο Σ.Θεοδωράκης.

Η απάντηση ΣΥΡΙΖΑ: «Αποκαλύφθηκε η αλήθεια»

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του υποστήριξε ότι με τη δημοσιοποίηση των πρακτικών καταρρίπτονται «τα fake news μιας ολόκληρης δεκαετίας». Επικαλείται την ταύτιση των δημόσιων δηλώσεων Τσίπρα με τις τοποθετήσεις του στο Συμβούλιο, επιμένοντας ότι:

Το «Όχι» του δημοψηφίσματος δεν μετατράπηκε ποτέ σε «Ναι».
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αξιοποίησε τη λαϊκή εντολή για να εξασφαλίσει συμφωνία με προοπτική.
Όλες οι κεντρογενείς πολιτικές δυνάμεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) αποδέχτηκαν τη στρατηγική της αναδιάρθρωσης χρέους και της χρηματοδότησης.

Σε ανακοίνωσή του, ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορεί τον κυβερνητικό εκπρόσωπο για παραχάραξη της αλήθειας και τον καλεί να είναι «πιο μετρημένος», τονίζοντας ότι η ΝΔ σήμερα εκπροσωπεί τη χρεοκοπία, τη διαφθορά και την κοινωνική αδικία.

Η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ
«Αφού στην αρχή προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τη σημασία των πρακτικών του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών της 6ης Ιουλίου 2015, τώρα με μακροσκελείς ανακοινώσεις προσπαθούν να διαστρεβλώσουν το περιεχόμενό τους.

Μάταια! Ο ελληνικός λαός γνωρίζει ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια και τη χρεοκοπία στις 21 Αυγούστου 2018.

Σήμερα έξι χρόνια μετά μια ακόμα κυβέρνηση της ΝΔ βυθίζει τη χώρα στη διαφθορά, τη διαπλοκή και τα γαλάζια σκάνδαλα. Η ακρίβεια σαρώνει το εισόδημα των μη προνομιούχων στρωμάτων της κοινωνίας, τα καρτέλ κάνουν πάρτι αισχροκέρδειας σε μεγάλους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.

Το 2019 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας παρέδωσαν μια Ελλάδα καλύτερη απ αυτή που παραλάβαμε το 2015. Σήμερα, έξι χρόνια μετά, οι γαλάζιες ακρίδες έφεραν πίσω όλες τις παθογένειες που οδήγησαν στην οικονομική κρίση και την κατάρρευση της περιόδου 2008-2009.

Ο κύριος Μαρινάκης να είναι πιο μετρημένος στις δηλώσεις του, γιατί εκπροσωπεί τη χρεοκοπία, την κρίση και την κυβέρνηση των σκανδάλων».

Τι σημαίνει η επιστροφή του 2015 στο προσκήνιο

Η δημοσιοποίηση των πρακτικών δεν ανασύρει μόνο μνήμες, αλλά ανανεώνει το πεδίο πολιτικής σύγκρουσης για τη σημασία του δημοψηφίσματος, τη διαχείριση της κρίσης και τη μεταμνημονιακή πορεία της χώρας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να αποκαταστήσει την ιστορική του αφήγηση, παρουσιάζοντας τον Τσίπρα ως υπεύθυνο ηγέτη που διαπραγματεύτηκε για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η ΝΔ επιχειρεί να επαναβεβαιώσει τη θέση της ως δύναμη σταθερότητας και ευρωπαϊκού προσανατολισμού.

Σε κάθε περίπτωση, η αντιπαράθεση για το παρελθόν αποδεικνύει ότι η πολιτική μνήμη στην Ελλάδα δεν είναι κλειστό κεφάλαιο. Είναι ένα ζωντανό πεδίο διαμάχης για την ερμηνεία γεγονότων που συνεχίζουν να καθορίζουν την πολιτική σκηνή — και την εμπιστοσύνη των πολιτών.