Έφυγε από τη ζωή η μεγάλη Ελληνίδα ποιήτρια Λένα Παππά: Μια ζωή αφιερωμένη στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Σε ηλικία 93 ετών «έφυγε» από τη ζωή η αγαπημένη και σημαντική ποιήτρια Λένα Παππά, σκορπίζοντας θλίψη στους λογοτεχνικούς και καλλιτεχνικούς κύκλους της Ελλάδας. Μια φωνή μοναδική και βαθιά στο χώρο της ποίησης, η Λένα Παππά άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της, με τα ποιήματά της να γίνονται τραγούδια που ένωσαν πολλές γενιές.

Οι στίχοι της, μελοποιημένοι από μερικούς από τους πιο γνωστούς δημιουργούς της χώρας, όπως οι Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας, συστράφηκαν με τη μουσική και σφράγισαν τη σύγχρονη ελληνική πολιτιστική κληρονομιά.

Ποια ήταν η Λένα Παππά: Μια ζωηρή παρουσία στις τέχνες και τη λογοτεχνία

Γεννημένη στην Αθήνα το 1932, η Λένα Παππά σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και Γαλλική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Η αγάπη της για τις τέχνες τη οδήγησε στο Παρίσι, όπου με υποτροφία παρακολούθησε μαθήματα ιστορίας της μοντέρνας τέχνης στη Σορβόννη αποκτώντας το Diplôme d’Études Approfondies.

Στην Ελλάδα εργάστηκε σε σημαντικές θέσεις, όπως στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου υπηρέτησε ως διευθύντρια βιβλιοθήκης και Προϊσταμένη Γραμματείας, συμβάλλοντας ενεργά στην προαγωγή των τεχνών και της εκπαίδευσης.

Μέλος της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών και ιδρυτικό μέλος της Δελφικής Ακαδημίας, η Λένα Παππά ήταν μια πολυσχιδής πνευματική μορφή με βαθιά επίδραση στον ελληνικό πολιτισμό.

Το ποιητικό έργο της: Από τη σελίδα στη μουσική

Η λυρική πένα της Λένας Παππά βρήκε τη φωνή της και μέσα από τη μουσική. Ποιήματά της μελοποιήθηκαν από σπουδαίους συνθέτες, όπως ο Μίμης Πλέσσας και οι αδερφοί Κατσιμίχα, και ερμηνεύτηκαν από γνωστούς καλλιτέχνες όπως ο Γιώργος Νταλάρας και ο Παντελής Θαλασσινός. Κορυφαία τραγούδια όπως «Της Αγάπης Μαχαιριά», «Το Δωμάτιο» και «Παλιά Καλοκαίρια» έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής μουσικής παράδοσης και προκάλεσαν έντονα συναισθήματα σε ακροατές κάθε ηλικίας.

Λιγότερο γνωστό και εξίσου σημαντικό είναι το ποίημά της «Στους σκοτωμένους σπουδαστές του Νοεμβρίου», το οποίο εντάχθηκε σε εκπαιδευτικά εγχειρίδια και αποτελεί παράδειγμα ποιητικής σύνδεσης με την ιστορική μνήμη.

Η παγκόσμια αναγνώριση και οι μεταφράσεις

Το έργο της Λένας Παππά δεν περιορίστηκε στα ελληνικά σύνορα. Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, όπως γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, αγγλικά και βραζιλιάνικα, και έχει δημοσιευθεί σε διεθνείς ανθολογίες. Το μυθιστόρημά της «Χωρίς Ημερομηνία» βρήκε το δρόμο του και στην πολωνική γλώσσα, επιβεβαιώνοντας τη διεθνή διάσταση της.

Το συγκινητικό “αντίο” από τους αδερφούς Κατσιμίχα και άλλους καλλιτέχνες

Οι Χάρης και Πάνος Κατσιμίχα αποχαιρέτισαν τη Λένα Παππά με μια κοινή φωτογραφία στα social media και λόγια γεμάτα συγκίνηση:
«Καλό σου ταξίδι αγαπημένη μας αδερφή ψυχή.. Εσύ, που κέντησες με τη χρυσή σου βελονιά τα παλιά καλοκαίρια στη μνήμη όλων μας, για πάντα… Τα μουσικά σου παιδιά… Με αγάπη, Χάρης και Πάνος.»

Ο στιχουργός Οδυσσέας Ιωάννου τόνισε το βάθος και τη δύναμη των στίχων της και την ευγνωμοσύνη του προς τους Κατσιμίχα που την «έφεραν» κοντά στο ευρύ κοινό, αποχαιρετώντας παράλληλα την ίδια με τα λόγια του:
«Καλό δρόμο, καλή δύναμη Κασσιανή μου. Το μήνυμά σου, ρίγος…»

Το πλούσιο ποιητικό και λογοτεχνικό έργο που αφήνει παρακαταθήκη

Η Λένα Παππά εξέδωσε πολυάριθμες ποιητικές συλλογές, όπως:

«Ποιήματα» (1956)
«Λαμπηδόνες» (1960)
«Αυτογραφήματα» (1967)
«Σκοτεινός Θάλαμος» (1979)
«Αρτεσιανά» (1988)
«Πεντόβολα» (1999) — παιδικά ποιήματα
«Αιχμηρά και Δριμύγευστα» (2006), και πολλές άλλες.

Επίσης, εξέδωσε συλλογές διηγημάτων και μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων «Χωρίς Ημερομηνία» (1999) και «Τα Χάρτινα Γάντια» (2013). Η κριτική και το κοινό αναγνώρισε τη βαθιά ευαισθησία και την πνευματική ωριμότητα της γραφής της.

Διακρίσεις και βραβεία που αναγνώρισαν το έργο της

Η προσφορά της Λένας Παππά τιμήθηκε με πλήθος βραβείων σε Ελλάδα και εξωτερικό, ανάμεσά τους:

Βραβείο Λυρικής Ποίησης «Λάμπρου Πορφύρα» (1981)
Βραβείο Ποίησης Ειρήνης και Φιλίας «Αμπντί Ιπεκτσί» (1983, 1986)
Médaille d’Or de l’Académie de Lutèce στη Γαλλία (1986)
Α’ Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας της Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων (2001)
Αριστείο των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών του Καριπείου Ιδρύματος (2000)

Η πνευματική της διαδρομή αποτελεί πρότυπο για τους νεότερους δημιουργούς.

Μια μεγάλη προσωπικότητα που μένει ζωντανή στη μνήμη μας

Η Λένα Παππά δεν ήταν μόνο μια σπουδαία ποιήτρια και λογοτέχνιδα αλλά και πνευματική συνοδοιπόρος των μεγάλων πολιτιστικών ρευμάτων της εποχής της. Η κληρονομιά της παραμένει ζωντανή μέσα από τα έργα της και τους συνεργάτες της που συνεχίζουν να τιμούν τη μνήμη της. Ο θάνατός της αφήνει ένα μεγάλο κενό, αλλά και ταυτόχρονα ένα πολύτιμο φως για τα ελληνικά γράμματα και την τέχνη γενικότερα.

Αναμνήσεις, στίχοι και μελωδίες θα θυμίζουν πάντα τη μεγάλη ποιήτρια Λένα Παππά – μια ψυχή που ταξίδεψε με τις λέξεις και χάρισε στη χώρα μας ανεκτίμητο πνευματικό θησαυρό.