Το περιεχόμενο της ρηματικής διακοίνωσης που κατέθεσε η Λιβύη στον ΟΗΕ στις 27 Μαΐου – και έγινε γνωστό μόλις προχθές – φέρνει στην επιφάνεια τη στρατηγική της Τουρκίας να εξάγει το δόγμα της “Γαλάζιας Πατρίδας” μέχρι και νότια της Κρήτης.
Με τη στήριξη της κυβέρνησης της Τρίπολης, η Λιβύη υιοθετεί πλήρως την τουρκική επιχειρηματολογία, αρνούμενη την πλήρη επήρεια των ελληνικών νησιών και ζητώντας οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών βάσει των ηπειρωτικών ακτών. Πρόκειται για μια απόπειρα έμμεσης επιβολής του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019, σε βάρος τόσο της Ελλάδας όσο και της Αιγύπτου, η οποία διατηρεί σχέσεις με το αντίπαλο πολιτικό κέντρο της Λιβύης, αυτό της Βεγγάζης υπό τον στρατάρχη Χάφταρ.
Αμφισβήτηση της ελληνικής ΑΟΖ και οι πιέσεις προς τις αμερικανικές εταιρείες
Η νέα αυτή εξέλιξη εντάσσεται στη συνεχιζόμενη προσπάθεια της Άγκυρας να δημιουργήσει γκρίζες ζώνες στις θαλάσσιες περιοχές νοτίως της Κρήτης, όπου έχουν δοθεί άδειες ερευνών υδρογονανθράκων σε αμερικανικές εταιρείες. Η Λιβύη κατέθεσε στον ΟΗΕ χάρτη που περιλαμβάνει ακόμη και τα οικόπεδα στα οποία δραστηριοποιείται η Chevron, επιχειρώντας να μεταφέρει το ζήτημα και στο πεδίο των επιχειρηματικών συμφερόντων. Στόχος, να εξαναγκαστούν οι εταιρείες να συνομιλήσουν με την Τρίπολη – δηλαδή με την Άγκυρα – καθώς προέχει η αποτροπή εντάσεων και όχι το διεθνές δίκαιο. Η ελληνική πλευρά αντιλαμβάνεται το διακύβευμα και, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου είχε πρόσφατη επικοινωνία με στελέχη της Chevron, με σκοπό τη διασφάλιση της συνέχισης των ερευνών.
Διπλωματικοί ελιγμοί, επικοινωνιακή άμυνα και οι “καθ’ έξιν ανησυχούντες”
Παρά τις προσπάθειες του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη να διατηρηθούν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας – όπως φάνηκε από την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τρίπολη – η ρηματική διακοίνωση προκάλεσε εκνευρισμό στην Αθήνα, καθώς θεωρείται ότι τορπιλίζει οποιαδήποτε σοβαρή προοπτική διαλόγου. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση προσπαθεί να διαχειριστεί επικοινωνιακά το ζήτημα, επιμένοντας στη διεθνή νομιμότητα και επιτιθέμενη σε όσους την κατηγορούν για παθητικότητα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης υπενθύμισε τις συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο, την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και την πρόοδο στον χωροταξικό σχεδιασμό, υπονοώντας ότι η κυβέρνηση υπερασπίζεται έμπρακτα τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι μια βαθιά διαιρεμένη χώρα όπως η Λιβύη αναδεικνύεται σε στρατηγική απειλή και βασικό εργαλείο της Άγκυρας στην ευρύτερη περιοχή. Το Μαξίμου μοιάζει να προσπαθεί να κερδίσει χρόνο, ενώ η Τουρκία διαμορφώνει τους όρους του παιχνιδιού.
Ακρότητες από Τούρκους αναλυτές: «Δώστε μας τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου»
Σε ένα πρωτοφανές παραλήρημα, ο Τούρκος πανεπιστημιακός Φουρκάν Καγιά πρότεινε “λύση” για την ειρήνη στο Αιγαίο την παραχώρηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου στην Τουρκία, στη βάση ενός υποτιθέμενου γεωμετρικού διαχωρισμού του Αιγαίου με βάση τον 26ο μεσημβρινό. «Τα δεξιά νησιά να περάσουν στην Τουρκία, τα αριστερά στην Ελλάδα» δήλωσε προκλητικά, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι η Αθήνα θα “λυτρωθεί από ένα βάρος” και ότι «οι τουρίστες στα νησιά αυτά πηγαίνουν από εμάς». Η παρουσιάστρια του τουρκικού τηλεοπτικού σταθμού Χιλάλ Οζντεμίρ προσέθεσε πως η επιμονή της Ελλάδας να κατέχει αυτά τα νησιά “έχει μόνο ιστορική βάση”. Ο ίδιος ο Καγιά υποστήριξε ακόμη πως αν η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης επικυρωθεί συνολικά, τότε “ο χάρτης της Σεβίλλης θα οδηγηθεί στον κάδο των απορριμμάτων” και ότι με την προσθήκη μιας συμφωνίας με τη Συρία, η Τουρκία θα σχηματίσει “ατσάλινο τόξο” στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ενοχλημένη η Άγκυρα από την αποστολή ελληνικών φρεγατών στη Λιβύη
Την ίδια στιγμή, η τουρκική πλευρά επιτίθεται στην Ελλάδα και για την αποστολή πολεμικών πλοίων στη Λιβύη. Σύμφωνα με τουρκικά μέσα, η Αθήνα επιχειρεί να αλλάξει τις στρατιωτικές ισορροπίες στην περιοχή, αξιοποιώντας ως πρόσχημα το μεταναστευτικό. Το τηλεοπτικό δίκτυο TVNET κάνει λόγο για «κεκαλυμμένη προβοκάτσια» και συνδέει την αποστολή των φρεγατών με την ενεργειακή συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης του 2019, που – όπως υποστηρίζει – ενίσχυσε τον έλεγχο της Άγκυρας στους θαλάσσιους διαδρόμους. Στο ίδιο ρεπορτάζ αναφέρεται και το σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ-Κρήτης-Ελλάδας, το οποίο χαρακτηρίζεται “στρατιωτικά και στρατηγικά πολύπλοκο”, αφήνοντας να εννοηθεί ότι κάθε προσπάθεια ενεργειακής συνεργασίας με επίκεντρο την Κρήτη αντιμετωπίζεται πλέον ως πρόκληση από την Τουρκία. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, «η Ελλάδα, λόγω της στάσης της κυβέρνησης της Βεγγάζης υπέρ της Τουρκίας, έστειλε στην περιοχή δύο φρεγάτες και ένα πλοίο υποστήριξης», κίνηση που από την Άγκυρα εκλαμβάνεται ως απόπειρα υπονόμευσης του τουρκολιβυκού άξονα.
- Με δικαστήρια απειλεί τη Wall Street Journal ο Τραμπ για επιστολή σε άλμπουμ του Τζέφρι Επστάιν
- Η “Γαλάζια Πατρίδα” αγγίζει στην Κρήτη
- Ανθρώπινο σώμα: Τα μυστήρια των όρχεων και του πηγουνιού και άλλα εξελικτικά ερωτήματα που παραμένουν άλυτα
- Πυρκαγιά κατέστρεψε την κεντρική σκηνή του Tomorrowland στο Βέλγιο
- Λονδίνο: Μπλε χαλί για την πρεμιέρα του «The Fantastic Four: First Steps» της Marvel