NewsEdit Ανεπαρκής πολυφωνία, πολιτική επιρροή και χαμηλή εμπιστοσύνη των πολιτών διαμορφώνουν το τοπίο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στην Ελλάδα του 2025, σύμφωνα με την ετήσια αξιολόγηση του Κέντρου για τον Πλουραλισμό και την Ελευθερία των ΜΜΕ (CMPF). Η χώρα κατατάσσεται στην κατηγορία μεσαίου προς υψηλού κινδύνου, με συνολικό δείκτη κινδύνου 63%.
Η έκθεση του Παρατηρητηρίου Πλουραλισμού των Μέσων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας (Media Pluralism Monitor – MPM 2025), που αφορά το έτος 2024 και δημοσιεύθηκε στο τέλος Ιουνίου, αποτυπώνει την επιμονή διαρθρωτικών προβλημάτων στη λειτουργία του ελληνικού μιντιακού οικοσυστήματος.
Το MPM είναι ένα σύνθετο εργαλείο που αξιολογεί τους κινδύνους για τον πλουραλισμό των ΜΜΕ σε χώρες της ΕΕ και υποψήφιες προς ένταξη, λαμβάνοντας υπόψη νομικούς, πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες.
Η Ελλάδα στους “κόκκινους δείκτες” του ευρωπαϊκού χάρτη
Η Ελλάδα καταγράφει υψηλούς δείκτες κινδύνου σε όλους τους βασικούς πυλώνες:
- Θεμελειώδεις προστασίες: 62%
- Πλουραλισμός της αγοράς: 67%
- Πολιτική ανεξαρτησία: 57%
- Κοινωνική συμπερίληψη: 66%
Η θέση της χώρας στον ευρωπαϊκό χάρτη είναι δυσμενής, αν και όχι η χειρότερη. Την αρνητική πρωτιά κατέχει η Τουρκία με συνολικό δείκτη 78%, ενώ στις χαμηλότερες θέσεις κινδύνου βρίσκονται η Σουηδία και η Γερμανία με μόλις 28%.
Ελλείμματα θεσμών και παρουσίας μειονοτήτων
Η έκθεση για την Ελλάδα επισημαίνει μεταξύ άλλων τον κομματικό χαρακτήρα στον διορισμό των μελών του ΔΣ της ΕΡΤ και του ΕΣΡ, την περιορισμένη προβολή της αντιπολίτευσης στα δελτία ειδήσεων και την έλλειψη διαφάνειας στην κατανομή της κρατικής διαφήμισης, παρά τη λειτουργία του νέου Ηλεκτρονικού Μητρώου (από Ιανουάριο 2025).
Επιπλέον, τονίζεται η χαμηλή συμμετοχή γυναικών σε διευθυντικές θέσεις (25%) και η περιορισμένη προβολή μειονοτικών ομάδων στον δημόσιο λόγο. Ανάμεσα στα σοβαρά προβλήματα περιλαμβάνονται οι συνεχιζόμενες αγωγές κατά δημοσιογράφων (SLAPPs) και το άλυτο ζήτημα των παρακολουθήσεων μέσω κακόβουλου λογισμικού όπως το Predator.
Αχτίδα φωτός στις θεσμικές πρωτοβουλίες
Παρά τη δυσμενή εικόνα, η έκθεση καταγράφει και θετικές εξελίξεις για το 2025. Ανάμεσά τους:
- Η ψήφιση του Νόμου για την Προστασία Μαρτύρων Δημοσίου Συμφέροντος (Απρίλιος 2025)
- Η λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Κρατικής Διαφήμισης
- Η κατάρτιση Σχεδίου Δράσης για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων, το οποίο θεωρείται σημαντική βάση για την αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας στον Τύπο.
Συγκρίσεις που προβληματίζουν
Η Τουρκία, αν και μη κράτος-μέλος της ΕΕ, χρησιμοποιείται στη μελέτη ως χώρα αναφοράς υψηλού κινδύνου. Εκεί, οι δείκτες είναι εξαιρετικά υψηλοί: 80% στις θεμελιώδεις προστασίες, 73% στον πλουραλισμό της αγοράς, 85% στην πολιτική ανεξαρτησία και 73% στην κοινωνική συμπερίληψη. Στον αντίποδα, η Σουηδία καταγράφει εντυπωσιακά χαμηλά ποσοστά: 15%, 62%, 20% και 17% αντίστοιχα, κάτι που δικαιολογεί την ένταξή της στην κατηγορία πολύ χαμηλού κινδύνου.
Ένα τοπίο υπό διαμόρφωση
Η εικόνα της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό μιντιακό χάρτη παραμένει ανησυχητική. Παρά τις επιμέρους νομοθετικές παρεμβάσεις, η διατήρηση του πολιτικού ελέγχου, οι πιέσεις στην ερευνητική δημοσιογραφία και η θεσμική αδράνεια απέναντι σε φαινόμενα όπως οι SLAPPs και οι παρακολουθήσεις, κρατούν την ελευθερία του Τύπου σε κατάσταση επιτήρησης.
- Air India 787: Δυστύχημα ή εγκληματική ενέργεια του πιλότου;
- Μήπως, τελικά, θέλουμε να …πλήξουμε;
- Ελληνικά ΜΜΕ: Υψηλός κίνδυνος για τον πλουραλισμό και την ανεξαρτησία τους σύμφωνα με ευρωπαϊκή έκθεση
- Ο Τραμπ αλλάζει τη συνταγή της Coca-Cola
- Δούκας – Ανδρουλάκης σε διάσταση λόγω ασύλου και στάσης απέναντι στην τροπολογία Πλεύρη