NewsEdit Με φόντο το υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα στην ευρωζώνη και ένα χρέος που διογκώνεται κατά 5.000 ευρώ το δευτερόλεπτο, ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού παρουσίασε σχέδιο δραστικής περιστολής δαπανών ύψους 43,8 δισ. ευρώ έως το 2026.
Στο τραπέζι η κατάργηση δύο αργιών, περικοπές στο Δημόσιο και στην Υγεία και «πάγωμα» μισθών και κοινωνικών παροχών, σε μια προσπάθεια να αποφύγει η Γαλλία την τύχη της Ελλάδας της κρίσης.
Η γαλλική οικονομία στο κόκκινο
Η οικονομική κατάσταση της Γαλλίας είναι πιο κρίσιμη από ποτέ. Το έλλειμμα προϋπολογισμού έφτασε το 5,8% του ΑΕΠ το 2024 — σχεδόν διπλάσιο από το όριο του 3% που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας της Ε.Ε. Η χώρα παραμένει χωρίς σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και έχει ήδη περάσει τέσσερις διαδοχικές κυβερνήσεις που αδυνατούν να υλοποιήσουν ένα συνεκτικό δημοσιονομικό σχέδιο.
Ο πρωθυπουργός Μπαϊρού, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως μακροχρόνιος αντίπαλος του χρέους, προειδοποίησε ότι η Γαλλία είναι «εθισμένη στο δημόσιο χρήμα» και ότι αν δεν κινητοποιηθεί άμεσα, κινδυνεύει με περαιτέρω υποβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης και εκτόξευση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους.
Σχέδιο λιτότητας δύο αξόνων: περικοπές και παραγωγικότητα
Το σχέδιο που παρουσίασε η γαλλική κυβέρνηση θέτει ως ενδιάμεσο στόχο τη μείωση του ελλείμματος στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026 και στο 3% το 2029. Οι δύο βασικοί άξονες του σχεδίου είναι η δραστική μείωση των κρατικών δαπανών και η τόνωση της παραγωγικότητας και της βιομηχανικής ανάπτυξης.
Περικοπές παντού – λιγότερο κράτος, λιγότερες παροχές
Μεταξύ των κυριότερων μέτρων που προβλέπει το πακέτο λιτότητας συγκαταλέγονται:
- Πάγωμα των κρατικών και τοπικών δαπανών (εξαιρουμένης της άμυνας).
- Κατάργηση 3.000 θέσεων στο Δημόσιο και μη αντικατάσταση 1 στους 3 αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης από το 2027.
- Συγχωνεύσεις ή καταργήσεις υπηρεσιών, με επιπλέον 1.000-1.500 θέσεις εργασίας να περικόπτονται.
- Πλαφόν 5 δισ. ευρώ στις δαπάνες υγείας, με περιορισμό στα προγράμματα δωρεάν φαρμάκων και αυστηρότερη διαχείριση των αδειών ασθενείας.
- Πάγωμα μισθών στο Δημόσιο, κοινωνικών παροχών και φορολογικών κλιμακίων το 2026, με προβλεπόμενη εξοικονόμηση 7,1 δισ. ευρώ.
- Αναμόρφωση φοροαπαλλαγών, νέα εισφορά αλληλεγγύης για τους υψηλόμισθους, αναθεώρηση φοροαπαλλαγών στους συνταξιούχους και φόρος σε αγροτεμάχια — με συνολικό όφελος 9,9 δισ. ευρώ.
Μέτρα-σοκ για την αύξηση της παραγωγικότητας
Το σχέδιο συνοδεύεται και από ένα φιλόδοξο, αλλά πολιτικά ριψοκίνδυνο πακέτο «παραγωγικών μεταρρυθμίσεων». Ξεχωρίζουν:
- Κατάργηση δύο εθνικών αργιών — πιθανόν της Δευτέρας του Πάσχα και της 8ης Μαΐου — για την αύξηση των εργάσιμων ημερών.
- Ενοποίηση κοινωνικών επιδομάτων με στόχο την ενθάρρυνση της απασχόλησης.
- Μεταρρυθμίσεις σε ασφάλιση ανεργίας και συντάξεις με ειδικές προβλέψεις για μητέρες και βαριά επαγγέλματα.
- Επέκταση της διάρκειας ζωής των πυρηνικών σταθμών στα 50–60 έτη, επενδύσεις στην υδροηλεκτρική ενέργεια και στην τεχνητή νοημοσύνη.
- Απλοποίηση διαδικασιών για τη βιομηχανία, νέο πλαίσιο για γρήγορες αδειοδοτήσεις και νομοθετική προώθηση της «ευρωπαϊκής προτίμησης» στις δημόσιες συμβάσεις.
Η Γαλλία στο χείλος του γκρεμού – χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία
Ο Μπαϊρού χρησιμοποίησε δραματικούς τόνους για να περιγράψει την κατάσταση: «Είναι η τελευταία στάση πριν από τον γκρεμό, πριν μας συνθλίψει το χρέος», τόνισε, προειδοποιώντας ότι το χρέος αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ το δευτερόλεπτο. Θύμισε, μάλιστα, την περίπτωση της Ελλάδας, λέγοντας πως οι Γάλλοι δεν πρέπει να ξεχνούν τη δεκαετία λιτότητας που επέβαλε το μνημόνιο.
Ωστόσο, το πολιτικό σκηνικό δεν ευνοεί την υλοποίηση του σχεδίου. Ο Γάλλος πρωθυπουργός δεν διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και ήδη έχει επιβιώσει από οκτώ προτάσεις δυσπιστίας. Οι αριστερές δυνάμεις αντιτίθενται στις περικοπές στην κοινωνική πρόνοια, ενώ η ακροδεξιά επιτίθεται στο «πάγωμα» των δημοσίων δαπανών ως αντικοινωνικό μέτρο.
Η Λεπέν απειλεί με ανατροπή της κυβέρνησης Μπαϊρού λόγω των περικοπών
Στο στόχαστρο της Μαρίν Λεπέν βρίσκεται πλέον η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού, με την ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς να προειδοποιεί ευθέως ότι θα επιδιώξει την ανατροπή της εάν δεν αναθεωρηθεί το αυστηρό σχέδιο περικοπών του προϋπολογισμού.
Απειλή ανατροπής για τις «θυσιασμένες» αργίες
Η Μαρίν Λεπέν δήλωσε την Τρίτη ότι το κόμμα της θα ψηφίσει υπέρ της κατάρρευσης της κυβέρνησης Μπαϊρού, αν δεν αναθεωρηθεί το σκληρό πακέτο μέτρων που προβλέπει μεταξύ άλλων την κατάργηση δύο μεγάλων εθνικών αργιών.
«Αντί να κυνηγήσει τη σπατάλη, αυτή η κυβέρνηση επιλέγει να επιτεθεί στον γαλλικό λαό, στους εργαζόμενους και στους συνταξιούχους», έγραψε η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), την ώρα που η κυβέρνηση παρουσίαζε επίσημα το σχέδιο σταθεροποίησης των δημόσιων οικονομικών.
Κλιμακώνεται η πίεση στο βαθιά διχασμένο κοινοβούλιο
Η δήλωση της Λεπέν έρχεται σε μια κρίσιμη πολιτική στιγμή, καθώς ο Μπαϊρού δεν διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και έχει ήδη επιβιώσει από οκτώ προτάσεις δυσπιστίας. Η υποστήριξη ή η αντίθεση της ακροδεξιάς μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική στην επόμενη ψηφοφορία για τον κρατικό προϋπολογισμό, που αναμένεται το φθινόπωρο.
Το πολιτικό θερμόμετρο ανεβαίνει, την ώρα που η κοινωνία βρίσκεται ήδη στα πρόθυρα αντίδρασης απέναντι σε ένα σχέδιο που φέρνει λιτότητα, περικοπές και περισσότερες εργάσιμες ημέρες.
Ο Μακρόν ζητά πολιτική υπευθυνότητα – αλλά το ρήγμα βαθαίνει
Ο πρόεδρος Μακρόν καλεί σε ενότητα και αποφυγή νέας πρότασης δυσπιστίας, καθώς –όπως υποστηρίζει– η απόρριψη του προϋπολογισμού θα υπονομεύσει την άμυνα και την οικονομική σταθερότητα της χώρας. Εντός των επόμενων ημερών, ο πρωθυπουργός θα έχει σειρά κρίσιμων επαφών με τα πολιτικά κόμματα, ενόψει της ψήφισης του προϋπολογισμού το φθινόπωρο.
Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν το πακέτο μεταρρυθμίσεων Μπαϊρού θα αποδειχθεί «δημοσιονομικό σοκ σωτηρίας» ή αν θα πυροδοτήσει κοινωνικές εκρήξεις, ανοίγοντας νέο κύκλο πολιτικής αβεβαιότητας για τη Γαλλία.