Μόνο το 51-52% των νέων σε Γαλλία και Ισπανία θεωρούν πως η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα, ενώ το ποσοστό αυτό υποχωρεί στο 48% στην Πολωνία, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η γενικότερη στήριξη στη δημοκρατία μεταξύ της ευρωπαϊκής γενιάς Ζ φτάνει το 57%, με τη Γερμανία να σημειώνει το υψηλότερο ποσοστό αποδοχής, στο 71%.
Περισσότεροι από ένας στους πέντε ερωτηθέντες – 21% – θα προτιμούσαν ένα αυταρχικό καθεστώς υπό ορισμένες, αδιευκρίνιστες συνθήκες. Το υψηλότερο ποσοστό συναντάται στην Ιταλία (24%) και το χαμηλότερο στη Γερμανία (15%). Σε Γαλλία, Ισπανία και Πολωνία το σχετικό ποσοστό φτάνει το 23%.
Σχεδόν ένας στους δέκα δηλώνει ότι δεν τον ενδιαφέρει αν η κυβέρνησή του είναι δημοκρατική ή όχι, ενώ ένα επιπλέον 14% δεν γνωρίζει ή δεν απάντησε. Ο πολιτικός επιστήμονας Thorsten Faas, από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, που συμμετείχε στη μελέτη, επισημαίνει: «Σε όσους αυτοτοποθετούνται δεξιότερα του κέντρου και αισθάνονται οικονομικά μειονεκτούντες, η στήριξη στη δημοκρατία πέφτει στο ένα στα τρία άτομα». Προειδοποίησε πως «η δημοκρατία δέχεται πιέσεις, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά».
Πολιτική αστάθεια και διεθνείς ανησυχίες
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο και Μάιο σε δείγμα άνω των 6.700 νέων ηλικίας 16-26 ετών, από τη Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και Πολωνία. Πρόκειται για την ένατη ετήσια έρευνα του ινστιτούτου YouGov για λογαριασμό του ιδρύματος Tui Foundation, που χρηματοδοτεί δράσεις για τη νεολαία στην Ευρώπη.
Το 48% ανησυχεί ότι το δημοκρατικό σύστημα της χώρας του κινδυνεύει, με το ποσοστό να φτάνει το 61% στη Γερμανία – όπου η οικονομία δοκιμάζεται και η ακροδεξιά ενισχύεται, κυρίως λόγω της αυξημένης υποστήριξης από νεότερους ψηφοφόρους.
Η επιστροφή του Donald Trump στον Λευκό Οίκο, η άνοδος της Κίνας και η πλήρης εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μετατόπισαν την αντίληψη περί ισχύος εκτός Ευρώπης. Μόλις το 42% των ερωτηθέντων κατατάσσει την ΕΕ στους τρεις ισχυρότερους παγκόσμιους «παίκτες».
Παρά το Brexit, οι Βρετανοί εμφανίζονται οι πιο θετικοί (50%) ως προς τον ρόλο της ΕΕ. Το 73% των νέων στη Βρετανία επιθυμεί επιστροφή στην Ένωση, ενώ σχεδόν οι μισοί νέοι Ευρωπαίοι (47%) ζητούν στενότερους δεσμούς μεταξύ ΕΕ και Βρετανίας.
Αυξανόμενη πόλωση και πολιτική ταυτότητα
Οι ΗΠΑ αναγνωρίζονται από το 83% ως βασική δύναμη παγκοσμίως, ενώ ακολουθούν η Κίνα (75%) και η Ρωσία (57%). Η εντεινόμενη πόλωση ωθεί τους νέους Ευρωπαίους προς τα ιδεολογικά άκρα, παρατηρείται όμως έντονη διαφοροποίηση ανά φύλο.
Το 19% αυτοπροσδιορίζεται ως δεξιό του κέντρου – αύξηση από 14% το 2021 – ενώ 33% δηλώνει κεντρώο, 32% αριστερό και 16% χωρίς ιδιαίτερο προσδιορισμό. Οι γυναίκες σε Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία γίνονται όλο και πιο προοδευτικές σε σχέση με τέσσερα χρόνια πριν, ενώ οι άνδρες σε Πολωνία και Ελλάδα εμφανίζουν αυξανόμενες συντηρητικές τάσεις.
Η στήριξη σε αυστηρότερα μέτρα περιορισμού της μετανάστευσης έχει ανέβει συνολικά από 26% το 2021 σε 38%. Παράλληλα, οι περισσότεροι νέοι εκφράζουν ελπίδα για τις δυνατότητες της ΕΕ. Δύο στους τρεις θα ήθελαν η χώρα τους να παραμείνει μέλος αν ήταν ήδη εντός Ένωσης.
Kριτική στην ΕΕ και προτεραιότητες των νέων
Το 39% χαρακτηρίζει την ΕΕ όχι ιδιαίτερα δημοκρατική, ενώ μόλις το 6% θεωρεί ότι οι εθνικές κυβερνήσεις λειτουργούν καλά χωρίς ανάγκη σημαντικών αλλαγών. Πάνω από τους μισούς (53%) εκτιμούν ότι η Ένωση ασχολείται υπερβολικά με λεπτομέρειες και δευτερεύοντα ζητήματα.
Οι νέοι θα ήθελαν η ΕΕ να επικεντρωθεί στο υψηλό κόστος διαβίωσης, στην ενίσχυση της άμυνας απέναντι σε εξωτερικές απειλές και στη δημιουργία καλύτερων συνθηκών για τις επιχειρήσεις ώστε να βελτιωθεί η οικονομία. Η επικεφαλής του Tui Foundation, Elke Hlawatschek, σχολιάζει: «Το ευρωπαϊκό εγχείρημα που μας χάρισε ειρήνη, ελευθερία μετακίνησης και οικονομική πρόοδο επί δεκαετίες θεωρείται πλέον δυσκίνητο».
Οι Έλληνες δηλώνουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για θεμελιώδη αναμόρφωση του πολιτικού τους συστήματος και εκφράζουν τον μεγαλύτερο σκεπτικισμό έναντι της ΕΕ – στάση που ο πολιτικός επιστήμονας Faas αποδίδει στα διαχρονικά τραύματα της κρίσης χρέους που έφερε τη χώρα στο χείλος της κατάρρευσης.
Kλιματική αλλαγή έναντι οικονομικής ανάπτυξης
Παρά τη μεγαλύτερη στήριξη των νέων Ευρωπαίων στην προστασία του κλίματος, μόλις ένας στους τρεις πιστεύει ότι πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα έναντι της οικονομικής ανάπτυξης – ποσοστό που έχει μειωθεί από 44% το 2021.
Πηγή Guardian