editor-assistant Η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες φέρνει στο προσκήνιο τη στρατηγική αποσυντονισμού των κρατών-μελών, από τις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ και την ευρωπαϊκή άμυνα έως το μεταναστευτικό και τη στάση απέναντι στη Γάζα.
Ρήγμα Παρισιού – Βερολίνου για τη συμφωνία με τις ΗΠΑ
Με φόντο τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, αναζωπυρώνονται οι εντάσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της Ε.Ε. Η Γερμανία πιέζει για μια άμεση, έστω και πρόχειρη, εμπορική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, υποστηρίζοντας πως πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από τη διορία της 9ης Ιουλίου που έθεσε ο Ντόναλντ Τραμπ. Η Γαλλία, ωστόσο, αντιτίθεται σε μια βιαστική συμφωνία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε στρατηγικά ελλείμματα και ανισορροπίες.
Ο Εμανουέλ Μακρόν προειδοποιεί ότι η αποδοχή μιας «ασύμμετρης» συμφωνίας θα υπονόμευε την ενιαία διαπραγματευτική γραμμή της Ε.Ε. Το Παρίσι αναμένει πρώτα να δει τη στρατηγική πρόταση της Κομισιόν, εντός των επόμενων ημερών, προτού λάβει οποιαδήποτε απόφαση.
Στην κόψη του ξυραφιού η πράσινη στρατηγική της Ε.Ε.
Την ίδια στιγμή, ο Γάλλος πρόεδρος φέρεται να προωθεί καθυστερήσεις στον επόμενο φιλόδοξο κλιματικό στόχο της Ένωσης. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που προκαλεί ανησυχία σε κράτη-μέλη με υψηλές περιβαλλοντικές επιδόσεις, ενώ αναζωπυρώνει ενδοευρωπαϊκές διαφωνίες τη στιγμή που συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τη Συμφωνία των Παρισίων.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, ο Μακρόν ζητά τον διαχωρισμό του στόχου για κλιματική ουδετερότητα έως το 2035 από τον στόχο για μείωση εκπομπών έως το 2040 – πρόταση που βρίσκει συμμάχους στην Ουγγαρία και την Πολωνία, αλλά όχι στην πλειοψηφία των κρατών του Βορρά.
Αναζητώντας κονδύλια για άμυνα – οδυνηρά διλήμματα
Οι ηγέτες της Ε.Ε. βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια: την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035. Αν και η δέσμευση των 32 χωρών του ΝΑΤΟ στη Σύνοδο της Τετάρτης δείχνει ομοψυχία, παραμένει θολό πώς θα χρηματοδοτηθεί αυτό το σχέδιο χωρίς να πλήξει τα κοινωνικά προγράμματα.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσιάζει νέα εργαλεία χρηματοδότησης, ωστόσο το χάσμα μεταξύ κρατών-μελών παραμένει: κάποιες χώρες υποστηρίζουν νέο ευρωπαϊκό δανεισμό, ενώ άλλες αντιδρούν σθεναρά στην αύξηση του χρέους.
Η υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας, Baiba Braže, υποστήριξε πως δεν πρόκειται για ψευτοδίλημμα: «Μπορούμε να επενδύουμε και στην άμυνα και στην κοινωνία». Η χώρα της ήδη διαθέτει σχεδόν το 4% του ΑΕΠ στην άμυνα.
Αντιδράσεις για τη Γάζα – στο τραπέζι οι κυρώσεις κατά Ισραήλ
Έντονες είναι οι αντιδράσεις για την αδυναμία της Ε.Ε. να υιοθετήσει σκληρή γραμμή απέναντι στο Ισραήλ. Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ένωσης, Kaja Kallas, διερευνά εάν υπάρχει πολιτική βούληση για κυρώσεις, μετά την αξιολόγηση που καταλογίζει στην ισραηλινή πλευρά παραβιάσεις της Συμφωνίας Σύνδεσης με την Ε.Ε., μεταξύ των οποίων επιθέσεις σε νοσοκομεία και παρεμπόδιση ανθρωπιστικής πρόσβασης στη Γάζα.
Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μίχολ Μάρτιν χαρακτήρισε ανεπαρκές το προσχέδιο συμπερασμάτων, ενώ οι ηγέτες της Ισπανίας και της Σλοβενίας επέκριναν τις «διπλές μετρήσεις» της Ε.Ε., η οποία επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία αλλά όχι στο Ισραήλ.
Διχασμός στο μεταναστευτικό – οι χώρες του Νότου σηκώνουν βάρος
Μετά τις γεωπολιτικές και αμυντικές ενότητες, το Συμβούλιο στρέφεται στο μεταναστευτικό, όπου η πίεση των χωρών του Νότου είναι έντονη. Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία ζητούν επανεξέταση του πλαισίου για επιστροφές μεταναστών και δίκαιη κατανομή προσφυγικού βάρους.
Η Ρώμη διοργάνωσε ειδική συνάντηση εργασίας με τη Δανία και την Ολλανδία, εστιάζοντας όχι μόνο στην προστασία των εξωτερικών συνόρων αλλά και στο μέλλον των Ουκρανών προσφύγων μετά από πιθανή εκεχειρία.
Το κλίμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – και το… μενού
Παρά τις κρίσιμες συζητήσεις, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα δέχθηκε επαίνους για την ικανότητά του να κρατά τις συνεδριάσεις σύντομες και αποτελεσματικές. Οι εργασίες ξεκίνησαν με καθυστέρηση 40 λεπτών, αλλά στόχος είναι η ολοκλήρωση εντός της ημέρας.
Κατά το γεύμα εργασίας, οι ηγέτες συζητούν τη Μέση Ανατολή, με το μενού να περιλαμβάνει κρύα σούπα παντζαριού, σολομό με άνηθο και πατάτες Hasselback, ενώ το επιδόρπιο είναι κλασικό Black Forest gâteau.
Ζελένσκι: Ο Πούτιν επιδιώκει διάσπαση της Δύσης
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μέσω τηλεδιάσκεψης στο Ευρωκοινοβούλιο, προειδοποίησε ότι στόχος του Βλαντίμιρ Πούτιν είναι να διασπάσει τους συμμάχους της Ουκρανίας μέσω παραπληροφόρησης και υβριδικών επιθέσεων. Τόνισε ότι «αν αποτύχουμε στην ενότητα, η ρωσική επιθετικότητα δεν θα περιοριστεί στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.».
Ορμπάν κατά Ουκρανίας – αμφισβήτηση για ένταξη στην Ε.Ε.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν επανέφερε τη σκληρή γραμμή κατά της ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, επικαλούμενος μη δεσμευτική διαβούλευση σύμφωνα με την οποία το 95% των Ούγγρων τάσσονται κατά. Ισχυρίστηκε μάλιστα ότι και η Πολωνία πλέον κρατά επιφυλάξεις.
Πίεση Τραμπ και ανατολικοευρωπαϊκή αποφασιστικότητα για την άμυνα
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα ευχαρίστησε τον Ντόναλντ Τραμπ επειδή, όπως είπε, πίεσε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες. «Μόλις πριν δύο χρόνια, ο στόχος του 5% φάνταζε αδιανόητος», δήλωσε χαρακτηριστικά. Στην ίδια γραμμή και ο Ιταλός ΥΠΕΞ Αντόνιο Ταγιάνι, που χαρακτήρισε τη χρηματοδότηση της άμυνας «ζήτημα αξιοπρέπειας» για την Ευρώπη.
Η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. αποτυπώνει ένα τοπίο εντάσεων και εσωτερικών αντιφάσεων, με τους ηγέτες να επιχειρούν να συγκεράσουν εθνικά συμφέροντα και ευρωπαϊκές φιλοδοξίες σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον ανασφάλειας. Από την εμπορική πολιτική και την κλιματική στρατηγική έως την αμυντική αυτάρκεια και τη στάση απέναντι στη Γάζα, οι εξελίξεις δείχνουν ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε μεταίχμιο – ανάμεσα στην ενότητα και τη διάσπαση.
Με πληροφορίες από το Politico.