NewsEdit Νέα ανησυχία για τη δέσμευση των ΗΠΑ στην αμοιβαία άμυνα της Συμμαχίας
Μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One, ο Ντόναλντ Τραμπ απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στο Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ – τη θεμελιώδη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της Συμμαχίας. «Εξαρτάται από τον ορισμό», σχολίασε, υπονοώντας πως υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες του άρθρου.
Παρά τις προσπάθειες των δημοσιογράφων να αποσπάσουν μια πιο καθαρή θέση, ο Τραμπ περιορίστηκε να δηλώσει πως οι ΗΠΑ παραμένουν «φίλοι του ΝΑΤΟ» και ότι δεσμεύεται στην προστασία της ζωής και της ασφάλειας. Υποσχέθηκε δε πως θα δώσει μια πιο ακριβή ερμηνεία «όταν φτάσει στον προορισμό του», αποφεύγοντας ωστόσο να το κάνει επί τόπου.
Στο στόχαστρο ξανά η αξιοπιστία της Συμμαχίας
Η στάση του Τραμπ αναζωπυρώνει τις ανησυχίες σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για το πόσο σταθερή και αξιόπιστη παραμένει η αμερικανική δέσμευση απέναντι στο ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα εφόσον επανεκλεγεί στην προεδρία. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε συχνά επικρίνει τη Συμμαχία, κατηγορώντας αρκετά ευρωπαϊκά κράτη-μέλη για ανεπαρκή συνεισφορά στις στρατιωτικές δαπάνες, ενώ είχε απειλήσει ακόμα και με αποχώρηση των ΗΠΑ.
Το Άρθρο 5 και η σημασία του
Το Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ αποτελεί τη νομική και πολιτική βάση της συλλογικής άμυνας: κάθε ένοπλη επίθεση εναντίον ενός ή περισσότερων κρατών-μελών θεωρείται επίθεση εναντίον όλων. Σε αυτή την περίπτωση, κάθε μέλος οφείλει να προσφέρει βοήθεια – ακόμα και με στρατιωτικά μέσα – στο κράτος που δέχεται την επίθεση, σύμφωνα με το δικαίωμα αυτοάμυνας που αναγνωρίζεται από τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Η ιστορικά μοναδική φορά που ενεργοποιήθηκε το Άρθρο 5 ήταν μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ. Η απόφαση αυτή οδήγησε στην επιχείρηση στο Αφγανιστάν υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ενεργοποίηση του Άρθρου δεν συνεπάγεται αυτόματη στρατιωτική απάντηση· η μορφή της βοήθειας εξαρτάται από τις πολιτικές αποφάσεις των επιμέρους κρατών.
Το Άρθρο 5 εφαρμόζεται μόνο σε επιθέσεις που σημειώνονται εντός συγκεκριμένου γεωγραφικού πλαισίου: την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, τη συνολική επικράτεια της Τουρκίας και – όπως ρητά προβλεπόταν κατά την ίδρυση του ΝΑΤΟ – τη Γαλλική Αλγερία.
Αβέβαιο μήνυμα ενόψει κρίσιμων εξελίξεων
Σε μια περίοδο γεωπολιτικών εντάσεων με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, την αυξανόμενη στρατιωτική επιθετικότητα της Ρωσίας και τη συνεχιζόμενη ανησυχία για τη συνοχή του δυτικού μπλοκ, η έλλειψη σαφήνειας από τον Αμερικανό πρόεδρο στέλνει ένα ανησυχητικό μήνυμα στους συμμάχους.
- Ο Τραμπ αποφεύγει να δεσμευτεί ξεκάθαρα για το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ
- ChatGPT: Εργαλείο μάθησης ή αιτία πνευματικής οκνηρίας;
- Σύννεφα αβεβαιότητας πάνω από την ελληνική οικονομία: Οι επιπτώσεις της κρίσης στη Μέση Ανατολή
- Ποιός είναι Ζόχραν Μαμντάνι και γιατί η εκλογή του μπορεί να προκαλέσει «σεισμό» στη Νέα Υόρκη
- Κλιμακώνεται και πάλι η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ παρά την εκεχειρία: Κατηγορίες, διαψεύσεις και διεθνείς ανησυχίες