Οι Ηνωμένες Πολιτείες έπληξαν τις τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ανεβάζοντας επικίνδυνα το θερμόμετρο της κρίσης στη Μέση Ανατολή – Παγκόσμια ανησυχία και αντιδράσεις
Στρατιωτική κλιμάκωση από τις ΗΠΑ
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε το βράδυ του Σαββάτου ότι οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ εξαπέλυσαν αεροπορικές επιθέσεις εναντίον των τριών κυριότερων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν – Νατάνζ, Ισφαχάν και Φορντό. Σε διάγγελμά του από το Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ προειδοποίησε την Τεχεράνη ότι αν δεν επιλέξει την ειρήνη, θα αντιμετωπίσει «ταχύτατα και με ακρίβεια» νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
«Οι εγκαταστάσεις πυρηνικού εμπλουτισμού του Ιράν εξαλείφθηκαν ολοκληρωτικά και πλήρως», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος, κάνοντας λόγο για «θεαματική στρατιωτική επιτυχία».
Στο στόχαστρο το Φορντό – Πλήγμα με έξι βόμβες κατά μπούνκερ
Σύμφωνα με όσα μεταδόθηκαν από το Fox News και το Reuters, στο Φορντό, που βρίσκεται κάτω από ορεινή περιοχή και θεωρείται η πιο καλά οχυρωμένη ιρανική πυρηνική εγκατάσταση, εκτοξεύθηκαν έξι εξειδικευμένες βόμβες κατά μπούνκερ. Επιπλέον, 30 πύραυλοι Tomahawk έπληξαν άλλους στόχους, με αμερικανικά βομβαρδιστικά B-2 να συμμετέχουν στην επιχείρηση. «Πάει το Φορντό», έγραψε χαρακτηριστικά ο Τραμπ σε ανάρτησή του.
Αν και το Ιράν επιβεβαίωσε τα πλήγματα στο Φορντό, Ιρανοί αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι οι εγκαταστάσεις είχαν ήδη εκκενωθεί και τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου είχαν μεταφερθεί. Δεν παρατηρήθηκε αύξηση στα επίπεδα ραδιενέργειας, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.
Διεθνής ανησυχία και αντιδράσεις
Η απροσδόκητη εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύγκρουση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ –λίγες μόνο ημέρες αφότου ξεκίνησαν μαζικές ισραηλινές επιθέσεις με στόχο τον τερματισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης– σηματοδοτεί μια από τις σοβαρότερες κλιμακώσεις των τελευταίων ετών.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, χαρακτήρισε την επίθεση «επικίνδυνη κλιμάκωση σε μια περιοχή που ήδη φλέγεται» και «άμεση απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια».
Η Σαουδική Αραβία δήλωσε «βαθιά ανήσυχη» για τις εξελίξεις, ενώ η κυβέρνηση του Ιράκ καταδίκασε την «απαράδεκτη στρατιωτική κλιμάκωση». Η πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κάγια Κάλας, κάλεσε όλες τις πλευρές να επιστρέψουν άμεσα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ζήτησε από την Τεχεράνη να επανέλθει στον διάλογο, τονίζοντας ότι η διπλωματία είναι η μόνη διέξοδος.
Ιράν: «Απάντηση χωρίς τέλος» – Εν αναμονή αντίδρασης των Χούθι
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί καταδίκασε τα αμερικανικά πλήγματα ως «εξωφρενική επίθεση με συνέπειες χωρίς τέλος». Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ιράν διεμήνυσε ότι η χώρα του θα δώσει ακόμη πιο καταστροφική απάντηση αν συνεχιστούν οι ισραηλινές επιθέσεις. Στη Υεμένη, οι αντάρτες Χούθι προειδοποίησαν ότι η αντίδρασή τους είναι «θέμα χρόνου».
Την ίδια ώρα, εκρήξεις αναφέρθηκαν πάνω από το Τελ Αβίβ και το κεντρικό Ισραήλ, με τοπικά μέσα να κάνουν λόγο για αναχαιτίσεις ιρανικών πυραύλων στον ουρανό της Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ έκλεισε τον εναέριο χώρο του, υπό τον φόβο ιρανικής αντεπίθεσης.
Η αμερικανική πολιτική σκηνή διχασμένη
Παρά τη στήριξη που φαίνεται να έχει από στελέχη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος –όπως ο πρόεδρος της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας, Ρότζερ Γουίκερ– ο Τραμπ δέχεται σφοδρές επικρίσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ για την απόφασή του να επιτεθεί χωρίς προηγούμενη έγκριση του Κογκρέσου.
Η βουλευτής των Δημοκρατικών Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές μίλησε για «σαφή λόγο παραπομπής», ενώ ο ρεπουμπλικανός Τόμας Μάσι υποστήριξε πως η ενέργεια είναι «αντισυνταγματική». Ορισμένοι υποστηρικτές του κινήματος MAGA εκφράζουν επίσης ανοιχτά τη διαφωνία τους. Ο Στιβ Μπάνον κάλεσε τον Τραμπ να δώσει μια πιο ξεκάθαρη εξήγηση, ενώ ο σχολιαστής Τσάρλι Κερκ έγραψε στο X: «Η Αμερική υποστηρίζει τον Πρόεδρο Τραμπ», αφήνοντας όμως ερωτήματα για την εσωτερική συνοχή.
Ο Νετανιάχου στηρίζει Τραμπ
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαιρέτισε την απόφαση του Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς την «τολμηρή» και ιστορικής σημασίας: «Η ιστορία θα γράψει ότι ο πρόεδρος Τραμπ ανέλαβε δράση για να αποτρέψει το πιο επικίνδυνο καθεστώς του κόσμου από το να αποκτήσει τα πιο επικίνδυνα όπλα».
Διπλωματικό αδιέξοδο και φλόγες πολέμου
Η αποτυχία των διπλωματικών προσπαθειών για εκτόνωση της κρίσης οδηγεί πλέον την περιοχή σε ανεξέλεγκτη πορεία. Η στρατιωτική απάντηση της Ουάσιγκτον στην κλιμάκωση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν ενδέχεται να μεταβάλει ριζικά την ισορροπία δυνάμεων, αλλά και να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα ολόκληρης της Μέσης Ανατολής.
Η Τεχεράνη δεν έχει ακόμη απαντήσει επισήμως στη διπλωματική πρόταση της Ουάσιγκτον, η οποία –όπως μετέδωσε το CBS News– έκανε σαφές πως δεν επιδιώκει αλλαγή καθεστώτος.
Ο χρόνος, όμως, για ειρήνη φαίνεται να λιγοστεύει δραματικά.
- Οι αντιδράσεις ξένων ηγετών μετά την επίθεση σε Φορντό, Νατάνζ και Ισφαχάν
- Μπέρνι Σάντερς για τα αεροπορικά πλήγματα Τραμπ στο Ιράν:«Ο πρόεδρος δεν έχει αυτό το δικαίωμα»
- Φορντό, Νατάνζ και Ισφαχάν: Αυτοί είναι οι τρεις πυρηνικοί στόχοι των ΗΠΑ στο Ιράν
- Μητσοτάκης: Αυτοσυγκράτηση στη Μέση Ανατολή, πλήρης μεταρρύθμιση στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ώθηση στην Υγεία και επαναπατρισμός Ελλήνων
- Εφιαλτική πρόβλεψη για το μέλλον της χώρας: Πότε θα γεννηθεί ο τελευταίος Έλληνας