Το Ισραήλ εξουδετέρωσε στρατιωτικά τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς, που το Ιράν υποστήριζε για να προωθήσει την εξάλειψη του Ισραήλ από τον χάρτη Τώρα αποφάσισε να αποδυναμώσει το ίδιο το Ιράν και να εξουδετερώσει το πυρηνικό πρόγραμμά του, ώστε να μην διακινδυνεύσει να δεχθεί πυρηνική επίθεση λόγω εντολής του Αλλάχ στον «Ανώτατο Ηγέτη» του Ιράν.
Του Χαράλαμπου Παπασωτηρίου*
Το πιο προχωρημένο εργαστήριο του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν είναι στο Φουρντόοιυ σε βάθος εκατό μέτρων από την επιφάνεια ενός βουνού. Μόνο οι ΗΠΑ έχουν βόμβες 10.000 τόνων ικανές να πλήξουν στόχους τόσο βαθιά στο έδαφος και μόνον οι ΗΠΑ έχουν τα αεροσκάφη Β-2 που είναι ικανά να μεταφέρουν μια τέτοια βόμβα. Το Ισραήλ πάντως ισχυρίζεται, ότι μπορεί να εξουδετερώσει το εργαστήριο αυτό χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ.
Το Ιράν έχει υποστεί συστημικά πλήγματα, που χρειάσθηκαν εξαιρετικά καλή και μακροχρόνια προετοιμασία από τη Μοσάντ και τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις. Η ηγεσία του Ιράν βρίσκεται αποδεκατισμένη και στρυμωγμένη τόσο πολύ, ώστε να αυξάνεται η πιθανότητα να χρησιμοποιήσει κάποιο μέσο μαζικής καταστροφής, αν έχει καταφέρει να το κατασκευάσει. Μπορεί ενδεχομένως να είναι μια ραδιολογική βόμβα, που προκαλεί διασπορά ραδιενέργειας σε αστικό περιβάλλον μέσω συμβατικής έκρηξης. Η χρήση ενός τέτοιου όπλου θα κλιμακώσει απότομα την κατάσταση.
Προς το παρόν πάντως φαίνεται οι ισραηλινές επιχειρήσεις στο Ιράν να έχουν στεφθεί με μεγάλη επιτυχία, δίνοντας στην αεροπορία του την ικανότητα να πλήττει στόχους κατά βούληση. Ωστόσο ο πολιτικός σκοπός να πέσει το θεοκρατικό καθεστώς στο Ιράν δύσκολα θα επιτευχθεί με βομβαρδισμούς, που κατά κανόνα συσπειρώνουν έναν βομβαρδιζόμενο λαό με την ηγεσία του. Θα πρέπει να αποδυναμωθεί το καθεστώς αποφασιστικά, ώστε να υπάρχει ενδεχόμενο κατάρρευσής του.
Πέρα από τις στρατιωτικές επιτυχίες του το Ισραήλ χρειάζεται να προωθήσει πολιτικά μια νέα κατάσταση στη Μέση Ανατολή, που να εξασφαλίσει την ειρήνη είτε με το υφιστάμενο είτε με κάποιο διάδοχο καθεστώς στο Ιράν, καθώς και να δώσει περισσότερη αυτοκυβέρνηση στους Παλαιστίνιους υπό φορείς που να δέχονται την ύπαρξη του Ισραήλ, αποκλείοντας δηλαδή τη Χαμάς. Τη στρατιωτική ισχύ πρέπει να συμπληρώσει ένα πολιτικό όραμα που να προωθεί την ειρηνική συμβίωση των λαών της πολύπαθης Μέσης Ανατολής.
Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου είναι καθηγητής διεθνών σχέσεων και στρατηγικής στο Πάντειο και πρόεδρος του ΕΣ του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ)