NewsEdit Καθώς η ένταση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ κλιμακώνεται, το διαδίκτυο κατακλύζεται από εικόνες και βίντεο που φέρονται να καταγράφουν πλήγματα, επιθέσεις και καταστροφές. Ανάμεσά τους, υποτιθέμενες φωτογραφίες από χτυπήματα σε ισραηλινές εγκαταστάσεις —όπως το αρχηγείο της Μοσάντ— έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου. Ωστόσο, μεγάλο μέρος αυτού του υλικού είναι ψεύτικο: προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης, μοντάζ ή παραπλανητικής αναδημοσίευσης παλαιότερων πλάνων.
«Σημαίες στη θέση τους» και γραμματοσειρές εστιατορίου
Μια πιο προσεκτική ματιά αποκαλύπτει τις αστοχίες. Σε εικόνες «καταστροφής», ισραηλινές σημαίες στέκουν ανέπαφες, ακόμη και δίπλα σε ερείπια. Σε άλλα πλάνα, ένα κτίριο φέρει την επιγραφή «Mossad» με εμφανή γραμματοσειρά που θυμίζει… μαγαζί εστίασης, πέραν του ότι καμιά μυστική υπηρεσία δεν θα έβαζε φαρδύ-πλατύ το όνομά της στην πρόσοψη ενός κτιρίου. Τέτοιες λεπτομέρειες προδίδουν την τεχνητή καταγωγή των εικόνων.
Πλάνα από το Ιράκ του 2003 παρουσιάζονται ως σημερινά
Η επαλήθευση μέσω αντίστροφης αναζήτησης αποκαλύπτει ότι αρκετά βίντεο δεν έχουν καμία σχέση με τις τρέχουσες εξελίξεις. Πλάνα που παρουσιάζονται ως βομβαρδισμοί στην Τεχεράνη προέρχονται από τις αμερικανικές επιχειρήσεις στη Βαγδάτη το 2003. Πολλά από αυτά αναπαράγονται στο TikTok και άλλες πλατφόρμες χωρίς σαφές πλαίσιο, και ούτε καν η τεχνητή νοημοσύνη —όπως το chatbot Grok— δεν μπορεί να τα επαληθεύσει.
Χαρακτηριστικά των ψεύτικων AI βίντεο
Τα παραγόμενα από AI βίντεο συχνά παρουσιάζουν οπτικές ασυνέπειες: κτίρια με προοπτική που δεν βγάζει νόημα, αυτοκίνητα που συγχωνεύονται μεταξύ τους, ή φωτισμό που δεν ταιριάζει με τη σκηνή. Συνήθως διαρκούν λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα και αλλάζουν γρήγορα σκηνές, ενώ πολλές φορές διατίθενται σε χαμηλή ανάλυση για να κρυφτούν οι ατέλειες.
Αναπαραγωγή και από επίσημα μέσα
Ορισμένα από αυτά τα ψευδή βίντεο έχουν φτάσει ακόμα και σε mainstream μέσα ενημέρωσης, όπως το «Tehran Times», γεγονός που καταδεικνύει τη δύναμη και τον κίνδυνο της παραπληροφόρησης στην ψηφιακή εποχή. Η σύγκρουση πλέον δεν περιορίζεται στο πεδίο της μάχης, αλλά μαίνεται και στον ψηφιακό χώρο, με την αλήθεια να βρίσκεται συχνά υπό πολιορκία.
Πώς να αναγνωρίσετε παραπλανητικό υλικό
- Διάρκεια: Τα ψεύτικα βίντεο είναι συνήθως πολύ σύντομα, με γρήγορη εναλλαγή πλάνων.
- Ανάλυση: Χαμηλή ποιότητα σημαίνει συχνά απόπειρα απόκρυψης ατελειών.
- Αντίστροφη αναζήτηση: Χρησιμοποιήστε εργαλεία για να εντοπίσετε την αρχική πηγή.
- Οπτική συνέπεια: Προσέξτε φωτισμό, προοπτική και αντικείμενα που δεν «ταιριάζουν».
Ο ρόλος του πολίτη στην εποχή της τεχνητής ψευδαίσθησης
Η εξάπλωση ψευδών βίντεο και εικόνων σε μια στιγμή γεωπολιτικής έντασης όπως η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ δεν είναι απλώς μια ψηφιακή παρενέργεια — είναι κομμάτι της ίδιας της σύγκρουσης. Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, η ενημέρωση απαιτεί κριτική σκέψη και εργαλεία επαλήθευσης. Η εικόνα με το «κατεστραμμένο αρχηγείο της Μοσάντ» είναι ψεύτικη. Το ίδιο και μεγάλο μέρος όσων παρουσιάζονται ως «ντοκουμέντα». Σε τέτοιες στιγμές, η ικανότητα διάκρισης αλήθειας και ψεύδους δεν είναι πολυτέλεια — είναι υποχρέωση.
- Ανάλυση / Μέση Ανατολή: Όταν οι «μεγάλοι» παίζουν τις κουμπάρες χωρίς σχέδιο και μπουρδολογώντας ασυστόλως
- Όχι, δεν χτυπήθηκε το αρχηγείο της Μοσάντ: Fake εικόνες και βίντεο για έναν πολύ αληθινό πόλεμο
- Αφέθηκε ελεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους ο Mo Chara των Kneecap
- SpaceX: Έκρηξη του Starship στη διάρκεια δοκιμής στη Starbase του Τέξας
- Γκράφιτι: Ένα λευκό περιστέρι στη Χάγη ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ