Μεταξύ 2019 και 2023, η ελληνική οικονομία παρουσίασε αύξηση πλούτου κατά 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση ΙΝΕ ΓΣΕΕ, η κατανομή αυτού του πλούτου αποκαλύπτει βαθιές ανισότητες, με τα κέρδη των επιχειρήσεων να ανέρχονται σε 4,5 δισ. ευρώ, τα κέρδη των ελευθέρων επαγγελματιών σε 2,6 δισ. ευρώ, ενώ τα εισοδήματα των μισθωτών αυξήθηκαν μόλις κατά 130 εκατομμύρια ευρώ.
Η δραματική κατάσταση των μισθών
Η κατάσταση των μισθών στην Ελλάδα καταγράφει μια παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας και μείωσης, που διαρκεί πάνω από 15 χρόνια. Συγκεκριμένα, από το 2009 έως το 2024, ο μέσος ετήσιος πραγματικός μισθός μειώθηκε κατά 32,8%, ενώ την περίοδο 2019-2024 η μείωση ήταν 1,1%, παρά την οριακή αύξηση 2,9% που καταγράφηκε τη διετία 2023-2024. Η μείωση αυτή σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν σημαντικά λιγότερα χρήματα σε όρους αγοραστικής δύναμης σε σχέση με πριν από μια δεκαετία και πλέον.
Παράλληλα, η παραγωγικότητα της εργασίας αυξήθηκε κατά 1,2% την περίοδο 2019-2023, ενώ το πραγματικό ημερομίσθιο μειώθηκε κατά 4,7%. Αυτή η απόκλιση μεταξύ παραγωγικότητας και μισθών υποδηλώνει ότι η αύξηση της παραγωγικότητας δεν μεταφράζεται σε αντίστοιχη αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων, αλλά σε υπερκέρδη για τις επιχειρήσεις.
Η αγοραστική δύναμη και οι κοινωνικές επιπτώσεις
Η μείωση των πραγματικών μισθών έχει οδηγήσει σε σοβαρή υποβάθμιση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Το 2024, το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης στους μισθωτούς ανήλθε στο 8,8%, σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ (3,8%) και δεύτερο υψηλότερο στην Ένωση μετά τη Βουλγαρία. Αυτό σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος των εργαζομένων δεν μπορεί να καλύψει βασικές ανάγκες διαβίωσης, γεγονός που επιδεινώνει τις κοινωνικές ανισότητες και τη φτώχεια.
Επιπλέον, η Ελλάδα καταγράφει το χαμηλότερο πραγματικό μέσο ωρομίσθιο σε όρους αγοραστικής δύναμης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ιδιαίτερα χαμηλές αποδοχές σε κρίσιμους κλάδους όπως οι κατασκευές, η υγεία, η εκπαίδευση και το εμπόριο. Η απόκλιση μεταξύ παραγωγικότητας και μισθών είναι εντονότερη σε τομείς όπως οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, η μεταποίηση και οι κατασκευές, όπου η παραγωγικότητα αυξήθηκε σημαντικά, αλλά οι μισθοί παρέμειναν καθηλωμένοι ή μειώθηκαν.
Η ανισοκατανομή του πλούτου και η οικονομική πολιτική
Η κατανομή του πλούτου που δημιουργήθηκε την περίοδο 2019-2023 δείχνει ότι τα οφέλη από την οικονομική μεγέθυνση συγκεντρώνονται κυρίως σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ οι μισθωτοί μένουν σχεδόν αμετάβλητοι. Η αύξηση των εισοδημάτων από πλούτο και μη μισθωτή εργασία ήταν πολλαπλάσια της αύξησης των μισθών, γεγονός που υπογραμμίζει την εντεινόμενη ανισότητα.
Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται ως «άκρως ανησυχητική», σημειώνοντας ότι η περίοδος αυτή συνιστά ένα νέο, πολύ πιο σκληρό Μνημόνιο για τους εργαζόμενους, με την οικονομική πολιτική να στηρίζεται στην εκμετάλλευση της εργασίας, τη φτώχεια και τις κοινωνικές ανισότητες.
Η ελληνική οικονομία, παρά την αύξηση του συνολικού πλούτου, παρουσιάζει μια βαθιά κοινωνική και οικονομική ανισότητα, όπου οι εργαζόμενοι παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μισθούς που δεν καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες και η αγοραστική τους δύναμη συρρικνώνεται. Η απόκλιση μεταξύ παραγωγικότητας και μισθών υποδηλώνει ότι η οικονομική ανάπτυξη δεν μεταφράζεται σε βελτίωση των συνθηκών ζωής της πλειονότητας των πολιτών, αλλά ενισχύει την ανισότητα και την κοινωνική αποσάθρωση.
Η έκθεση ΙΝΕ ΓΣΕΕ καλεί σε επείγουσα αναθεώρηση της οικονομικής πολιτικής και σε μέτρα που θα διασφαλίσουν τη δίκαιη κατανομή του πλούτου, την αύξηση των μισθών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των εργαζομένων, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω κοινωνική αποσταθεροποίηση.
- Μπομπ Μενέντεζ: Ο τιμημένος “φιλέλληνας” γερουσιαστής θα βρίσκεται στην Ομοσπονδιακή Φυλακή της Πενσυλβάνιας για τα επόμενα 11 χρόνια
- Η αλήθεια για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα: Οι εκτιμήσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας
- Έκθεση ΙΝΕ/ΓΣΕΕ: Ο πλούτος αυξάνεται, οι μισθοί κατρακυλούν – Η ανελέητη ανισότητα σε βάρος των εργαζόμενων
- Φάκελος ΟΠΕΚΕΠΕ: Το σκάνδαλο, το πρόστιμο-μαμούθ και ΟΛΑ όσα θα ήθελες να μάθεις (αλλά ντρεπόσουν να ρωτήσεις)
- Χάνα Άρεντ: Μια ετερόδοξη φωνή για τον Σιωνισμό, το Ισραήλ και την Πολιτική της Συμφιλίωσης