Σε νέα φάση κλιμάκωσης εισέρχονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, με την Άγκυρα να επιχειρεί τη θεσμική αναβάθμιση του αφηγήματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» μέσω διεθνών οργανισμών.
Συγκεκριμένα, η Τουρκία κοινοποίησε στη Διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή της UNESCO χάρτη Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού που αμφισβητεί ευθέως ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η τουρκική πρωτοβουλία, με ξεκάθαρο αναθεωρητικό χαρακτήρα, συνοδεύεται από σαφείς αναφορές στην αμφισβήτηση της κυριότητας ελληνικών νησιών, καθώς και στη θεωρία της «μέσης γραμμής» ανάμεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Τουρκία – προσέγγιση που αγνοεί πλήρως την επήρεια των νησιών και επιχειρεί να επιβάλει τετελεσμένα.
Θεσμικός μανδύας για παγιωμένες διεκδικήσεις
Πρόκειται για την πρώτη φορά που η Τουρκία επιχειρεί να δώσει επίσημο, θεσμικό χαρακτήρα στο αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» μέσω διεθνούς πλατφόρμας. Η ανάρτηση του χάρτη στην πλατφόρμα MSPGlobal, υπό την αιγίδα της UNESCO και με υπογραφή του κρατικού Ινστιτούτου DEHUKAM, προσδίδει στην τουρκική ενέργεια προσχηματικό κύρος, παρότι δεν συνεπάγεται κανένα έννομο αποτέλεσμα.
Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η ενέργεια αποσκοπεί όχι μόνο στην προβολή των πάγιων τουρκικών διεκδικήσεων, αλλά και στη δημιουργία ενός εργαλείου πίεσης προς τρίτα κράτη και διεθνή φόρα, με στόχο την έμμεση εμπέδωση του τουρκικού αφηγήματος ως «κανονικότητας».
Η απάντηση της Αθήνας
Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα, διαμηνύοντας ότι θα προβεί στις δέουσες ενέργειες σε όλα τα διεθνή φόρα. Όπως τονίζει το Υπουργείο Εξωτερικών, «ο τουρκικός χάρτης δεν έχει κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο» και επιχειρεί να σφετεριστεί περιοχές ελληνικής κυριαρχίας χωρίς να συνδέεται με δεσμευτικούς μηχανισμούς ανάρτησης ή αναγνώρισης.
Η Αθήνα υπογραμμίζει ότι ο ελληνικός Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός έχει ήδη υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ενσωματωθεί στο κοινοτικό κεκτημένο, βάσει της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ, στηριζόμενος στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και τη Συνθήκη UNCLOS. Αντιθέτως, η τουρκική πρόταση, όπως σημειώνει η ελληνική πλευρά, αποτελεί μια «αντανακλαστική και κενή περιεχομένου αντίδραση», που «στοχεύει στην εσωτερική κατανάλωση».
Νέα πρόκληση σε κρίσιμη συγκυρία
Η τουρκική ενέργεια εκδηλώνεται λίγες ημέρες πριν από την κρίσιμη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη (24–25 Ιουνίου), καθώς και ενόψει του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας–Τουρκίας που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα το καλοκαίρι.
Διπλωματικές πηγές συνδέουν την τουρκική χρονική επιλογή με την πρόσφατη εξαγγελία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τη δημιουργία Θαλάσσιου Πάρκου στις Νότιες Κυκλάδες, ερμηνεύοντας την τουρκική αντίδραση ως προσπάθεια προληπτικής εξισορρόπησης.
Περιεχόμενο του χάρτη: γνωστές θέσεις και νέα στοιχεία
Ο χάρτης που υπέβαλε η Άγκυρα στην UNESCO περιλαμβάνει:
- Απεικονίσεις της θεωρίας της «μέσης γραμμής» μεταξύ Τουρκίας και ηπειρωτικής Ελλάδας,
- Αναφορές σε «αμφισβητούμενες περιοχές» και νησίδες των οποίων η κυριότητα –κατά την τουρκική άποψη– δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα,
- Την απεικόνιση του χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας»,
- Αναφορές σε συμφωνίες με τη Λιβύη και το ψευδοκράτος της «ΤΔΒΚ»,
- Καταγραφή πεδίων ασκήσεων και αδειών ερευνών της ΤΡΑΟ, αποτυπωμένων με χρωματικούς και γεωμετρικούς κώδικες.
Επιπλέον, η τουρκική πλευρά επικαλείται παλαιότερα έγγραφα, όπως η Συμφωνία της Βέρνης, και αναγνωρίζει επισήμως ότι η ΑΟΖ της έχει οριοθετηθεί μόνο στη Μαύρη Θάλασσα – διατηρώντας όμως τις μονομερείς διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
- Θανάσης Πέτρου στο Comicdom CON Athens 2025 — Ψηφιακή Έκθεση-Αφιέρωμα σε έναν από τους σημαντικότερους δημιουργούς ελληνικών comics
- Σκληραίνει τη στάση του ο Τραμπ: Δεν επιθυμεί απλώς μια εκεχειρία, αλλά «την πλήρη παράδοση» του Ιράν
- Τουλάχιστον 45 Παλαιστίνιοι νεκροί από πυρά ισραηλινών αρμάτων μάχης στη Χαν Γιουνίς
- Μάθιου ΜακΚόναχι και Νικ Πιτσολάτο σε συζητήσεις για επική συνεργασία
- Βυθισμένοι στο σκοτάδι: Παραποίηση της πραγματικότητας και απόλυτη στέρηση εναλλακτικών