G7 στον Καναδά: Πρεμιέρα σε τεντωμένο σχοινί για τον Μαρκ Κάρνεϊ, με φόντο τον πόλεμο και τον Τραμπ

Με τον πλανήτη να ταλανίζεται από τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή και τον Ντόναλντ Τραμπ να επιστρέφει στις διεθνείς σκηνές πιο απρόβλεπτος από ποτέ, ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ καλείται να δώσει το πρώτο του μεγάλο διπλωματικό τεστ: τη Σύνοδο Κορυφής της G7, που φιλοξενείται στην Αλμπέρτα από τις 15 έως τις 17 Ιουνίου.

Για τον Κάρνεϊ, αυτό δεν είναι απλώς το ντεμπούτο του στη διεθνή πολιτική αρένα. Είναι ένα crash test με υψηλό βαθμό δυσκολίας — και με ένα γνώριμο, εκρηκτικό στοιχείο στο τραπέζι: τον Αμερικανό πρόεδρο.

G7 2025: Ένα παγκόσμιο θέατρο κρίσεων

Η ήσυχη κοινότητα Κανανάσκις μετατρέπεται αυτό το τριήμερο σε γεωπολιτικό επίκεντρο. Επτά από τους ισχυρότερους ηγέτες του κόσμου, ανάμεσά τους και αρκετά νέα πρόσωπα, καλούνται να διαχειριστούν ένα εξαιρετικά περίπλοκο τοπίο: τον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν, την παγκόσμια ενεργειακή αναταραχή, την κρίση στην Ουκρανία και την επιστροφή του Τραμπ με την ίδια ρητορική «America First».

«Ποτέ άλλοτε η G7 δεν συγκλήθηκε υπό τόσο πυκνές και αλληλένδετες κρίσεις, με τόσους νεοεκλεγέντες ηγέτες και έναν τόσο απρόβλεπτο Αμερικανό πρόεδρο», σημειώνει ο Τζον Κίρτον, επικεφαλής του G7 Research Group στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο.

Η σκιά του Τραμπ και η «διπλωματία της επιβίωσης»

Για τον Κάρνεϊ, η παρουσία του Τραμπ μπορεί να εξελιχθεί στο απόλυτο τεστ διαχείρισης. Έμπειρος τεχνοκράτης και πρώην επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας, καλείται τώρα να παίξει σε εντελώς διαφορετικό ταμπλό: εκείνο της πολιτικής επιβίωσης δίπλα σε έναν πρόεδρο που έχει συγκρουστεί ανοιχτά με τον Καναδά στο παρελθόν.

«Είναι σαν να στρώνεις κόκκινο χαλί για τον Γκοτζίλα», σχολίασε δηκτικά Καναδός αξιωματούχος στους Financial Times, υπενθυμίζοντας την ταραχώδη σύνοδο του 2018, όταν ο Τραμπ αποκάλεσε τον τότε πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό «ανέντιμο και αδύναμο» και αρνήθηκε να υπογράψει το κοινό ανακοινωθέν.

Αυτή τη φορά, για να αποφευχθεί επανάληψη τέτοιων σκηνών, η καναδική προεδρία επέλεξε να εγκαταλείψει την παράδοση του τελικού κειμένου και να υιοθετήσει θεματικές δηλώσεις ανά τομέα πολιτικής. «Είναι μια προσέγγιση ρεαλισμού, όχι ουδετερότητας», σχολιάζουν διπλωματικές πηγές.

Ο Τραμπ έρχεται… αλλά έχει το μυαλό αλλού

Ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να αφιχθεί το βράδυ της Κυριακής, αλλά η G7 φαίνεται να μην είναι στην κορυφή της πολιτικής του ατζέντας. Η κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, η εσωτερική κρίση μετά τις ταραχές στο Λος Άντζελες λόγω της αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής, και η μεγαλειώδης στρατιωτική παρέλαση στην Ουάσιγκτον απορροφούν μεγάλο μέρος της προσοχής του.

Αμερικανοί αξιωματούχοι διαβεβαιώνουν ότι ο πρόεδρος επιθυμεί «συγκεκριμένα αποτελέσματα» σε θέματα οικονομίας, ασφάλειας και τεχνητής νοημοσύνης. Παράλληλα, αποδίδουν εύσημα στον Κάρνεϊ για τον «κομψό συνδυασμό φυσικού τοπίου και συγκροτημένης διπλωματίας».

Η Ουκρανία, οι κυρώσεις και η ένταση που σιγοβράζει

Το ουκρανικό ζήτημα προμηνύεται ως εστία εντάσεων. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι φτάνει στην Αλμπέρτα με στόχο να αποσπάσει ρητές δεσμεύσεις από τον Τραμπ για το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο περιλαμβάνει δασμούς έως και 500% στην αγορά ρωσικής ενέργειας.

Οι Ευρωπαίοι πιέζουν για αυστηρότερες γραμμές, ωστόσο η στάση του Τραμπ και το κατά πόσο θα διατηρήσει —ή θα εγκαταλείψει— τη στήριξή του στον Ζελένσκι παραμένει ανοιχτό ερώτημα.

Ένα G7 για νέους παίκτες και νέες ισορροπίες

Η πρόσκληση προς ηγέτες από την Ινδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η –τελικά ακυρωμένη– συμμετοχή του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν υποδηλώνουν τη φιλοδοξία του Κάρνεϊ να διευρύνει το αποτύπωμα του Καναδά ως δύναμη γεωπολιτικής σύνδεσης Βορρά-Νότου.

Παράλληλα, η εξαγγελία του Καναδού πρωθυπουργού ότι η χώρα θα πιάσει τον στόχο του 2% του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες ευθυγραμμίζεται με το ΝΑΤΟ, αλλά δεν ικανοποιεί τον Τραμπ, που επιμένει για αύξηση στο 5%.

Μέσα σε όλα, η πρώτη τριμερής ΗΠΑ–Καναδά–Μεξικού για την επαναδιαπραγμάτευση της εμπορικής συμφωνίας USMCA κρέμεται από μία κλωστή, με τον Τραμπ να έχει ήδη επιβάλει νέους δασμούς.

Από τον Τριντό στον Κάρνεϊ: Τέλος η εποχή του διδακτισμού

Το φετινό G7 σηματοδοτεί και τη μετάβαση από την εποχή των προοδευτικών συμβόλων στην εποχή των σκληρών ισορροπιών.

«Η εποχή των μεγάλων λόγων τελείωσε. Ο Καναδάς δεν έχει πια την πολυτέλεια να κάνει ηθικοπλαστικές εξαγγελίες, όπως παλιά με τον Τριντό», τονίζει ο Κάρλο Ντέιντ του Canada West Foundation.

«Πλέον, όλα κρίνονται με βάση τον ψυχρό ρεαλισμό».