Θαλάσσιες ζώνες: Αμερικανική πρωτοβουλία για ελληνοτουρκικό διάλογο αιφνιδιάζει την Αθήνα

Μια νέα αμερικανική πρωτοβουλία, που αποσκοπεί στη μυστική έναρξη διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, προκάλεσε αιφνιδιασμό στην Αθήνα, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής».

Η κίνηση αυτή, που φέρεται να προωθείται από τον σύμβουλο του Ντόναλντ Τραμπ για ειδικές αποστολές Ρίτσαρντ Γκρενέλ, προβλέπει την έναρξη διαπραγματεύσεων με στόχο τη διεθνή διαιτησία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.

«Άγνοια» δηλώνει η Αθήνα – Δομημένος διάλογος χωρίς διαμεσολάβηση

Ανώτατες διπλωματικές πηγές διαβεβαιώνουν πως η ελληνική πλευρά δεν έχει λάβει καμία επίσημη ενημέρωση από την Ουάσινγκτον για την εν λόγω πρωτοβουλία. Τονίζουν, μάλιστα, ότι ήδη υπάρχει ένας δομημένος και απευθείας διάλογος με την Άγκυρα, χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτων, καθώς ούτε η Αθήνα ούτε η Άγκυρα επιθυμούν εξωτερική παρέμβαση στη διαδικασία προσέγγισης.

Επικείμενη επικοινωνία Γεραπετρίτη – Φιντάν και διπλωματικές κινήσεις

Στο πλαίσιο των διμερών επαφών, αναμένεται τις επόμενες ημέρες τηλεφωνική επικοινωνία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν, με στόχο τον καθορισμό της ημερομηνίας για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ) που θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα, πιθανότατα το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, με τη συμμετοχή των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Χάγη και η ατζέντα των συνομιλιών

Το επόμενο σημαντικό διπλωματικό ραντεβού είναι η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη (24-26 Ιουνίου), όπου οι δύο ηγέτες θα βρεθούν στο ίδιο τραπέζι. Δεν αποκλείεται να υπάρξει και κατ’ ιδίαν συνάντηση στο περιθώριο της Συνόδου, προκειμένου να συζητηθεί η ατζέντα του επικείμενου ΑΣΣ και τα ανοιχτά ζητήματα των διμερών σχέσεων.

Η αμερικανική διάσταση και οι αντιδράσεις

Η αμερικανική πρωτοβουλία ερμηνεύεται ως προσπάθεια της Ουάσινγκτον να προβάλλει τον ρόλο της ως διαμεσολαβητή στην επίλυση μακροχρόνιων διαφορών, όπως η ελληνοτουρκική διένεξη. Ωστόσο, η ελληνική πλευρά διαμηνύει ότι δεν παραιτείται από τη θέση της για μία και μόνη διαφορά, αυτή της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών, ενώ το θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα διατηρείται, παρά τις αποκλίνουσες θέσεις των δύο πλευρών.

Τα «αγκάθια» των διαπραγματεύσεων

Κεντρικό ζήτημα παραμένει το casus belli της Τουρκίας σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, με την Αθήνα να διατηρεί το νόμιμο δικαίωμα επέκτασης και την Άγκυρα να το θεωρεί αιτία πολέμου. Το θέμα αυτό, μαζί με τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και την προστασία των ευρωπαϊκών θαλάσσιων ζωνών, παραμένει στην κορυφή της ατζέντας.

Προοπτικές και επόμενα βήματα

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να κριθεί από τις εξελίξεις στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ και τις διμερείς επαφές που θα ακολουθήσουν, με το βλέμμα στραμμένο τόσο στη διατήρηση της αποκλιμάκωσης όσο και στη διαχείριση των χρόνιων διαφορών. Η στάση της Ουάσινγκτον και το ενδεχόμενο ενεργότερης εμπλοκής της θα φανεί το προσεχές διάστημα, καθώς οι διπλωματικές διεργασίες εντείνονται.