NewsEdit Η απροσδόκητη ισραηλινή επίθεση στο Ιράν ενισχύει τον Νετανιάχου εσωτερικά και αναζωπυρώνει το ενδεχόμενο πολέμου – ενώ η Τεχεράνη δείχνει εγκλωβισμένη σε λάθη και στρατηγικές αυταπάτες.
Το Politico αναλύει τη νέα πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή μετά την ευθεία σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν. Η επίθεση της Ιερουσαλήμ κατά στρατηγικών ιρανικών στόχων, με πρωτοφανή επιτυχία και εμβέλεια, παρουσιάζεται όχι ως μεμονωμένο επεισόδιο, αλλά ως η απαρχή ενός πολέμου που ο Νετανιάχου σχεδίαζε για δεκαετίες.
Η Τεχεράνη, καθυστερώντας σκόπιμα τις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό της πρόγραμμα επί προεδρίας Τραμπ, φέρεται να προσέφερε άθελά της το τέλειο πρόσχημα. Η εκτίμηση ότι ένα πυρηνικό Ιράν συνιστά υπαρξιακή απειλή για το Ισραήλ βρίσκει καθολική απήχηση στο εσωτερικό του εβραϊκού κράτους. Ο Νετανιάχου εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία και χτύπησε – και μαζί του συσπειρώθηκε σχεδόν ολόκληρο το πολιτικό φάσμα.
Εθνική συσπείρωση: Όλοι πίσω από τον Μπίμπι
Η στρατιωτική επιχείρηση ήρθε σε κρίσιμη στιγμή για την κυβέρνηση: εν μέσω εντάσεων για τις εξαιρέσεις των υπερορθόδοξων από τη θητεία και ρωγμών στον κυβερνητικό συνασπισμό. Κι όμως, η επίθεση στο Ιράν μετέτρεψε τον εσωτερικό διχασμό σε σπάνια ενότητα. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ, ο κεντρώος Μπένι Γκαντζ και μέχρι και ο ηγέτης της ισραηλινής αριστεράς, Γιαΐρ Γκολάν, στηρίζουν δημόσια την επιχείρηση. Ακόμα και σκληροί επικριτές του Νετανιάχου, όπως ο Αβιγκντόρ Λίμπερμαν, υιοθέτησαν πολεμοχαρή ρητορική εθνικής υπερηφάνειας.
Ο κοινός παρανομαστής; Η απόλυτη ομοφωνία ότι το Ιράν, υπό τον Χαμενεΐ, δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά. Ένα μήνυμα που ο Νετανιάχου αξιοποιεί μεθοδικά για να παρουσιάσει την επίθεση ως αναγκαία πράξη εθνικής άμυνας – και όχι ως μέσο πολιτικής επιβίωσης.
Η διγλωσσία Τραμπ και ο εφιάλτης της κλιμάκωσης
Το ερώτημα όμως παραμένει: ήταν πλήρως ανεξάρτητη η ισραηλινή απόφαση ή υπήρξε σιωπηρή αμερικανική συναίνεση; Επισήμως, η Ουάσιγκτον – μέσω του ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο – διέψευσε κάθε εμπλοκή. Όμως ο Ντόναλντ Τραμπ, που επιδιώκει επαναφορά σε πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη, αποφεύγει να καταδικάσει ή να στηρίξει ανοιχτά το Ισραήλ. Ένα πολιτικό “ναι μεν αλλά”, που κρατά ανοιχτές όλες τις επιλογές του.
Στο Ιράν, ωστόσο, αυτή η διγλωσσία ερμηνεύεται ως συνέργεια – ενισχύοντας τους σκληροπυρηνικούς κύκλους που επιθυμούν σύγκρουση. Όπως προειδοποιεί η αναλύτρια Έλι Γκερανμαγιέ (ECFR), η Τεχεράνη εκλαμβάνει την επίθεση ως πράσινο φως από τον Λευκό Οίκο, γεγονός που υπονομεύει κάθε προοπτική επανέναρξης διαλόγου.
Η φθορά της Τεχεράνης και το πραγματικό διακύβευμα
Παρά τις φραστικές απειλές και την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων, η ιρανική απάντηση υπήρξε περιορισμένη. Ο στρατιωτικός συσχετισμός είναι συντριπτικά υπέρ του Ισραήλ: το Iron Dome, η στήριξη ΗΠΑ και Ιορδανίας, η τεχνολογική υπεροχή. Και μετά τη συντριβή της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, το Ιράν μοιάζει απομονωμένο και στρατηγικά ευάλωτο. Η εικόνα ενός “τίγρη από χαρτί”, όπως το περιγράφει χαρακτηριστικά το RUSI.
Όμως η τελική επιδίωξη του Νετανιάχου ίσως ξεπερνά την αποτροπή της πυρηνικής απειλής. «Ο στόχος δεν είναι μόνο τα όπλα, αλλά η ίδια η σταθερότητα του καθεστώτος», επισημαίνει ο αναλυτής Μάθιου Σάβιλ. Η ταυτόχρονη εξόντωση στρατιωτικών ηγετών, επιστημόνων και βομβαρδισμός υποδομών μαρτυρούν πολιτική στρατηγική ευρύτερη: την πλήρη αποδυνάμωση – και πιθανώς ανατροπή – της ιρανικής θεοκρατίας.
Πυρηνική συμφωνία ή αλλαγή καθεστώτος;
Επιστρέφοντας στο αρχικό ερώτημα του Politico – θα αρκούσε σήμερα στον Νετανιάχου μια νέα πυρηνική συμφωνία; – η απάντηση δεν είναι προφανής. Παρά τις πολεμικές επιτυχίες, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εξακολουθεί να δίνει την εικόνα ενός ηγέτη που κυνηγά ιστορική δικαίωση: όχι μέσω συμβιβασμών, αλλά μέσω θεαματικών, καίριων πληγμάτων στο ίδιο το οικοδόμημα της ιρανικής εξουσίας.
Ίσως, τελικά, η μόνη σωτηρία για την Τεχεράνη να βρίσκεται σε ένα κομμάτι χαρτί – τη νέα συμφωνία που ο Τραμπ αφήνει σκόπιμα πάνω στο τραπέζι. Αν, και όταν, αποφασίσει να την υπογράψει.
- Με εντάσεις, διαφοροποιήσεις και πρωταγωνιστή τον Πολάκη ολοκληρώνεται το 5ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ
- Ένα βήμα πριν την αποσταθεροποίηση: Ο Νετανιάχου, το Ιράν και το ερώτημα της πυρηνικής συμφωνίας
- ΗΠΑ: Στρατιωτική παρέλαση, διαδηλώσεις και πολιτική ένταση στην Ουάσιγκτον και πολλές Πολιτείες
- Επικίνδυνη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή: Mπαράζ επιθέσεων του Ιράν στο Ισραήλ με τουλάχιστον 8 νεκρούς, 200 τραυματίες και δεκάδες αγνοούμενους – Ισραηλινά πλήγματα σε διυλιστήρια
- Το Ιράν εξετάζει το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ