Η υπόθεση της Μονής Σινά έχει εξελιχθεί σε σημαντικό διπλωματικό ζήτημα, καθώς η Αθήνα θεωρείται από το Κάιρο ως χαμηλού ρίσκου συνομιλητής ο οποίος φοβάται μία ενδεχόμενη ρήξη λόγω των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων στην περιοχή, την πιθανότητα ενός μεγάλου κύματος προσφύγων/μεταναστών από την Αίγυπτο και της ανόδου του πρωταγωνιστικού Τουρκίας.
Στην ελληνική Βουλή έχουν σημειωθεί έντονες αντιπαραθέσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για την αντιμετώπιση του ζητήματος, με επικρίσεις για καθυστερήσεις και έλλειψη πίεσης προς την Αίγυπτο, ενώ τονίζεται η ανάγκη προάσπισης των εθνικών και θρησκευτικών συμφερόντων.
Παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα δεν έχει χρησιμοποιήσει το ζήτημα των ευρωπαϊκών ενισχύσεων προς την Αίγυπτο ως μοχλό πίεσης.
Η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, το αρχαιότερο εν ενεργεία χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας πολυετούς δικαστικής και πολιτικής διαμάχης που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Ελλάδα και την Αίγυπτο. Η υπόθεση αυτή συνδέεται στενά με ιστορικές, θρησκευτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές διαστάσεις.
Ιστορικό υπόβαθρο
Η Μονή, που λειτουργεί αδιάλειπτα για πάνω από 15 αιώνες, έχει επιβιώσει μέσα από πολυάριθμες ιστορικές προκλήσεις. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, γύρω στο 1010-1020 μ.Χ., κατά την περίοδο του χαλίφη Αλ-Χακίμ, η Μονή κινδύνευσε με κατεδάφιση και μετατροπή της σε τζαμί, αλλά σώθηκε χάρη σε διαπραγματεύσεις και υψηλό χρηματικό αντάλλαγμα από τον Άνμπα Σαλμούν, έναν ευγενή που αργότερα έγινε ηγούμενος της Μονής.
Η δικαστική διαμάχη του 21ου αιώνα
Η σύγχρονη δικαστική διαμάχη ξεκίνησε πριν από πάνω από μια δεκαετία, όταν στην Αίγυπτο ανέλαβαν την εξουσία οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι υπό τον Μοχάμεντ Μόρσι. Η τότε κυβέρνηση επιχείρησε να επανακαθορίσει το καθεστώς των χριστιανικών δογμάτων και να θέσει υπό κρατικό έλεγχο σημαντική ακίνητη περιουσία, με τη Μονή Σινά να αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους.
Φονταμενταλιστικοί κύκλοι κατέθεσαν μηνύσεις για καταπάτηση 71 ακινήτων που θεωρούσαν κρατική περιουσία, με αποτέλεσμα η πρωτόδικη απόφαση να καταδικάζει τη Μονή. Ωστόσο, στην έφεση επιτεύχθηκε εξωδικαστική συμφωνία με τη συμμετοχή της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία οδήγησε σε προσπάθειες υπογραφής κοινού κειμένου συνεργασίας από το 2024, αλλά η διαδικασία καθυστέρησε σημαντικά.
Η δικαστική απόφαση του 2025 και οι αντιδράσεις
Τον Μάιο του 2025, αιγυπτιακό δικαστήριο εξέδωσε απόφαση που ανέστειλε τη λειτουργία της Μονής και πρότεινε τη μετατροπή της σε μουσείο, καθώς και τη δέσμευση της περιουσίας της, η οποία ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια δολάρια. Η απόφαση αυτή πυροδότησε έντονες πολιτικές και διπλωματικές αναταράξεις στην Ελλάδα, με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο να κάνει λόγο για ιστορική «άλωση» και κατάλυση κάθε έννοιας δικαίου, ενώ η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε την προσδοκία για την τήρηση των συμφωνηθέντων με την Αίγυπτο.
Διπλωματικές και πολιτικές διαστάσεις
Η υπόθεση της Μονής Σινά έχει εξελιχθεί σε σημαντικό διπλωματικό ζήτημα, καθώς η Ελλάδα θεωρείται από την Αίγυπτο ως χαμηλού ρίσκου συνομιλητής, φοβούμενη ενδεχόμενη ρήξη λόγω των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων στην περιοχή και της ανόδου της Τουρκίας. Στην ελληνική Βουλή έχουν σημειωθεί έντονες αντιπαραθέσεις για την κυβέρνηση και την αντιμετώπιση του ζητήματος, με επικρίσεις για καθυστερήσεις και έλλειψη πίεσης προς την Αίγυπτο, ενώ τονίζεται η ανάγκη προάσπισης των εθνικών και θρησκευτικών συμφερόντων.
Παράλληλα, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών συνεχίζονται, με παρατεταμένες συνομιλίες και προσπάθειες επίλυσης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Μονής, που αποτελεί το βασικό «αγκάθι» της υπόθεσης. Η ελληνική κυβέρνηση επιμένει στην τήρηση των δεσμεύσεων που έχει λάβει από τον Αιγύπτιο Πρόεδρο, ενώ η Μονή και η ελληνική πλευρά αναμένουν την υπογραφή της συμφωνίας που θα διασφαλίζει τη λειτουργία και την περιουσία της.
Η υπόθεση της Μονής Σινά δεν είναι απλώς μια θρησκευτική ή πολιτιστική διαμάχη, αλλά μια πολύπλευρη σύγκρουση που αγγίζει ιστορικά δικαιώματα, οικονομικά συμφέροντα και γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η εξέλιξή της αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στην προσπάθειά της να διασφαλίσει την πολιτιστική κληρονομιά και τα εθνικά της συμφέροντα ως κομπάρσος σε ένα περιβάλλον έντονων περιφερειακών ανταγωνισμών και οικονομικών πιέσεων.
- Τραμπ vs Μασκ: Το Θέατρο της Ωμότητας και η Υπόγεια Μάχη για την Ιδεολογική Ηγεμονία
- Μονή Σινά: Η Αθήνα ως χαμηλού ρίσκου συνομιλητής του Καΐρου
- Παναθηναϊκός μετά την ήττα από τον Ολυμπιακό: Στο στόχαστρο η διαιτησία και η κυβέρνηση
- Παντελής Πουλιόπουλος: ‘Ενας ασυμβίβαστος διανοούμενος της Αριστεράς
- Η “Αυλή”: Ένα αυθεντικό στέκι στην καρδιά των Εξαρχείων