NewsEdit Η 31η Μαΐου είναι αφιερωμένη κάθε χρόνο στην Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, μια πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που στόχο έχει να στρέψει την προσοχή κυβερνήσεων, υγειονομικών φορέων και της κοινωνίας στο σύνολό της στις καταστροφικές συνέπειες της χρήσης καπνού, αλλά και στην αναγκαιότητα λήψης μέτρων περιορισμού της κατανάλωσής του.
Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος είναι ιδιαίτερα εύστοχο και αποκαλυπτικό: «Ελκυστικά προϊόντα – Σκοτεινές προθέσεις». Ο ΠΟΥ εστιάζει στις σύγχρονες στρατηγικές της καπνοβιομηχανίας, που επενδύει συστηματικά στην προώθηση νέων προϊόντων νικοτίνης – ηλεκτρονικά τσιγάρα, θερμαινόμενα καπνικά προϊόντα, προϊόντα άτμισης με ελκυστικές γεύσεις – τα οποία συχνά προβάλλονται ως «λιγότερο βλαβερά», ενώ στην πραγματικότητα εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους, ειδικά για τους εφήβους και τους νέους ενήλικες.
Ο καπνός αλλάζει μορφή, όχι πρόθεση
Η αλλαγή στη μορφή των προϊόντων δεν συνεπάγεται αλλαγή στην ουσία: η νικοτίνη παραμένει εθιστική και επικίνδυνη. Μελέτες της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS) αποδεικνύουν ότι τα νέα προϊόντα δεν αποτελούν εναλλακτική διακοπής, αλλά πύλη εισόδου στον εθισμό και στο παραδοσιακό κάπνισμα. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το φαινόμενο της πολλαπλής χρήσης, όπου νέοι χρησιμοποιούν ταυτόχρονα ηλεκτρονικά και θερμαινόμενα προϊόντα, αυξάνοντας την έκθεσή τους σε τοξικές ουσίες.
Η προσέγγιση της καπνοβιομηχανίας θυμίζει τις πρακτικές του παρελθόντος: στόχευση στους ευάλωτους, συσκευασίες που παραπέμπουν σε προϊόντα lifestyle, χρήση επιρροών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και υποτιμητικές συγκρίσεις με τα παραδοσιακά τσιγάρα. Το αφήγημα του “λιγότερο βλαβερού” κρύβει την ουσία: τα νέα προϊόντα συντηρούν την εξάρτηση και ενισχύουν τη συνολική έκθεση στον καπνό.
Καμπάνιες, Πρόληψη και Κοινότητα
Στην Ελλάδα, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) πρωτοστατεί εδώ και χρόνια σε δράσεις πρόληψης, εκπαίδευσης και ενημέρωσης, με γνώμονα την ολιστική αντιμετώπιση της μάστιγας του καπνίσματος.
Μεταξύ των βασικών πρωτοβουλιών:
- Το πρόγραμμα “Πάρε Ανάσα” για την πρόληψη του καπνίσματος στα σχολεία.
- Σεμινάρια και στρογγυλά τραπέζια για την εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας στις τεχνικές διακοπής καπνίσματος.
- Δημόσιες εκδηλώσεις και καμπάνιες ευαισθητοποίησης για το ευρύ κοινό.
- Παρεμβάσεις σε τοπικές κοινωνίες, με παραδείγματα όπως οι δράσεις στο Δήμο Αθηναίων και την Ομάδα Αιγαίου.
Φέτος, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας, η ΕΠΕ συνδιοργανώνει με τον ΕΟΔΥ, την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και την Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, την ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο:
«Κάπνισμα και Ρύπανση Περιβάλλοντος: Οι σιωπηλοί εχθροί της Υγείας μας»
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 4 Ιουνίου, στις 18:00, στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη, υπό την αιγίδα του ΕΚΠΑ και του Δήμου Αθηναίων.
Το κάπνισμα δεν είναι μόνο ζήτημα ατομικής υγείας – είναι ζήτημα δημόσιας πολιτικής, περιβαλλοντικής προστασίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Από τα αποτσίγαρα που ρυπαίνουν θάλασσες και πάρκα, μέχρι τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις διαδικασίες παραγωγής, η περιβαλλοντική διάσταση της καπνιστικής συνήθειας είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.
Κάθε μέρα και μια ευκαιρία διακοπής
Η ΕΠΕ καλεί τους επαγγελματίες υγείας να εντάξουν τη διακοπή καπνίσματος στην καθημερινή τους πρακτική και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με συνέπεια, ενσυναίσθηση και επιστημονική τεκμηρίωση.
Η σημερινή ημέρα δεν είναι απλώς συμβολική. Είναι μια υπενθύμιση – ότι η αλλαγή ξεκινά από την ενημέρωση, την πρόληψη και την ενεργή στάση απέναντι σε ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας παγκοσμίως. Όσο κι αν αλλάζουν οι συσκευασίες, οι γεύσεις και τα τεχνάσματα της καπνοβιομηχανίας, η πρόθεση παραμένει η ίδια: εθισμός, κέρδος και παραπλάνηση.
Ήρθε η ώρα να δώσουμε φωνή στην αλήθεια και να προστατεύσουμε τη νέα γενιά από τις σκοτεινές προθέσεις πίσω από τα «ελκυστικά προϊόντα».
Πηγές: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία (ERS), Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, Ευρωπαϊκή Επιτροπή Δημόσιας Υγείας