NewsEdit Ο πρόεδρος των ΗΠΑ βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, ανάμεσα σε δικαστικές ανατροπές και τεχνοκρατικές αποχωρήσεις που δείχνουν τα πραγματικά όρια της ισχύος του με βάση τη συνταγματική αρχή της διάκρισης εξουσιών.
Η πρόσφατη δικαστική απόφαση που ακυρώνει την επιβολή δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ, σε συνδυασμό με την αποχώρηση του Έλον Μασκ από τον Λευκό Οίκο, δεν είναι δύο μεμονωμένα γεγονότα. Συνθέτουν μια νέα πολιτική πραγματικότητα για τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος βλέπει να περιορίζονται τόσο οι μοχλοί εξουσίας του όσο και οι σύμμαχοί του στα πεδία της οικονομίας και της τεχνολογίας. Οι εξελίξεις αυτές τον φέρνουν αντιμέτωπο με τα πιο σύνθετα και πολυεπίπεδα εμπόδια της θητείας του — ή, όπως ενδεχομένως το βλέπει ο ίδιος, της επανεκκίνησης της θητείας του.
Δικαστικό πλήγμα στα “Τραμπονόμικς”
Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ έκρινε αντισυνταγματική τη μονομερή επιβολή εισαγωγικών δασμών που θέλει να εφαρμόσει ο Τραμπ, επικαλούμενος λόγους «εθνικής ασφάλειας». Η απόφαση ήταν σαφής: μόνο το Κογκρέσο μπορεί να θεσπίζει τέτοιας έκτασης εμπορικά μέτρα.
Η διάκριση εξουσιών που κατοχυρώνει το αμερικανικό Σύνταγμα επανήλθε στο προσκήνιο, ακυρώνοντας την επιχείρηση «οικονομικός εθνικισμός» που έχει εξελιχθεί σε βασικό εργαλείο της πολιτικής Τραμπ απέναντι σε Κίνα, ΕΕ, Καναδά και Μεξικό.
Πρακτικά, ο Τραμπ χάνει τη δυνατότητα να μεταχειρίζεται τους δασμούς ως μοχλό πίεσης ή απειλής — ένα εργαλείο που είχε χρησιμοποιήσει αφειδώς όχι μόνο για να τροποποιήσει εμπορικές συμφωνίες, αλλά και για να μεταφέρει στους ψηφοφόρους του το μήνυμα της «σκληρής διαπραγμάτευσης». Η νομική αποδυνάμωση αυτής της στρατηγικής, σε συνδυασμό με τη μακρά δικαστική διαδρομή που θα ακολουθήσει η έφεση, προκαλεί αβεβαιότητα και αποδιοργάνωση σε μια ήδη εύθραυστη παγκόσμια οικονομία — και φέρνει τον Λευκό Οίκο σε θέση άμυνας.
Η αποχώρηση Μασκ: τέλος μιας ιδιότυπης συμμαχίας
Στην ίδια χρονική περίοδο, ο Έλον Μασκ ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τον ρόλο του «ειδικού συμβούλου» στον Λευκό Οίκο. Παρότι η συνεργασία τους υπήρξε σε μεγάλο βαθμό άτυπη, ο Μασκ είχε δημόσιο ρόλο στην προώθηση ψηφιακών λύσεων, στον εξορθολογισμό της ομοσπονδιακής γραφειοκρατίας και σε ζητήματα τεχνολογικής καινοτομίας. Η παρουσία του έδινε στον Τραμπ ένα τεχνοκρατικό άλλοθι και ένα αφήγημα «μεταρρυθμιστικού εκσυγχρονισμού» που συνήθως έλειπε από τις πιο ιδεολογικές πτέρυγες της κυβέρνησής του.
Η αποχώρηση έγινε μεν με ευχαριστίες και διπλωματικές διατυπώσεις, αλλά οι πληροφορίες από την Ουάσιγκτον αναφέρουν σταδιακή αποξένωση του Μασκ από το προεδρικό επιτελείο και έντονη απογοήτευση για την αδυναμία υλοποίησης κρίσιμων μεταρρυθμίσεων. Η πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, ήδη διχασμένη και πολωμένη, δεν στάθηκε πρόσφορο έδαφος για τον επιχειρηματικό πραγματισμό του CEO της Tesla και της SpaceX.
Η αποχώρηση αυτή στερεί από τον Τραμπ έναν από τους ελάχιστους συνομιλητές που μπορούσαν να του προσφέρουν κύρος στον τομέα της καινοτομίας, αλλά και πρόσβαση στα δίκτυα επιρροής της Silicon Valley. Το πολιτικό μήνυμα είναι σαφές: η υποτιθέμενη «συμμαχία ιδιοφυιών» μεταξύ προεδρίας και τεχνολογίας αποδομείται.
Μπροστά σε μια δύσκολη εκλογική χρονιά
Με φόντο τις επερχόμενες εκλογές και έναν Δημοκρατικό αντίπαλο που ανακτά πολιτικά ερείσματα, ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται μπροστά σε μια περίοδο αυξημένων πιέσεων. Η απώλεια στρατηγικών εργαλείων, όπως οι δασμοί, τον καθιστά ευάλωτο στις επικρίσεις περί αυταρχισμού και «προεδρικής αυθαιρεσίας». Την ίδια στιγμή, οι αποχωρήσεις συμμάχων όπως ο Μασκ ενισχύουν την εικόνα απομόνωσης — όχι μόνο στο πολιτικό επίπεδο, αλλά και στο ευρύτερο οικοσύστημα της καινοτομίας και των επενδύσεων.
Τα επόμενα βήματα του Τραμπ θα πρέπει να ισορροπήσουν μεταξύ συνταγματικών περιορισμών, οικονομικών αναταράξεων και πολιτικών διαρροών. Με λιγότερα εργαλεία, λιγότερους συμμάχους και περισσότερους ελέγχους, το παιχνίδι γίνεται σκληρότερο. Και όπως όλα δείχνουν, τώρα αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα.
- Σπύρος Βλαχόπουλος / Συνταγματική αναθεώρηση: Ποιες τομές είναι αναγκαίες;
- Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον Τραμπ
- Η Τραγωδία του Χέιζελ: Το Μαύρο Στίγμα του Ευρωπαϊκού Ποδοσφαίρου
- Ο χειρότερος παιδόφιλος της Γαλλίας: Η δίκη που αποκάλυψε 30 χρόνια φρίκης και συγκάλυψης
- Τέμπη: Κακουργηματικές διώξεις για τη σύμβαση 717 σε 16 στελέχη ΕΡΓΟΣΕ και κοινοπραξίας