Η Διακήρυξη του Σαράγεβο, προϊόν του «Δικαστηρίου για τη Γάζα» —μιας ανεξάρτητης πρωτοβουλίας πολιτών και ειδικών από όλο τον κόσμο— εκδόθηκε την Πέμπτη καταγγέλλοντας το Ισραήλ για γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στη Λωρίδα της Γάζας.
Οι εργασίες του «λαϊκού δικαστηρίου» διεξήχθησαν επί τρεις ημέρες στο Διεθνές Πανεπιστήμιο του Σαράγεβο και επικεντρώθηκαν στην πολιτική οικονομία της γενοκτονίας, στο έγκλημα της λιμοκτονίας, στον ρόλο της διεθνούς κοινότητας στην εποχή των γενοκτονιών, στην καταστολή των φοιτητικών κινητοποιήσεων και στις εναλλακτικές μορφές απονομής δικαιοσύνης, όπως τα λαϊκά δικαστήρια.
Απολογισμός καταστροφής
Από τον Οκτώβριο του 2023, οι ισραηλινές επιθέσεις έχουν προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων από 54.000 Παλαιστινίων, στην πλειοψηφία τους γυναίκες και παιδιά. Η Γάζα έχει σχεδόν ισοπεδωθεί, ενώ η καταστροφή των υποδομών, η απαγόρευση της ανθρωπιστικής βοήθειας και οι ελλείψεις σε τρόφιμα και βασικά αγαθά έχουν εντείνει τον κίνδυνο λιμού.
«Συλλογική ηθική αγανάκτηση»
Η διακήρυξη εκφράζει «τη συλλογική ηθική αγανάκτηση για τη συνεχιζόμενη γενοκτονία στην Παλαιστίνη» και δεσμεύεται για τη συνεργασία με φορείς της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών με στόχο τον τερματισμό των εγκλημάτων και την απονομή δικαιοσύνης. Καταγγέλλει «το ισραηλινό καθεστώς» για δεκαετίες αποικιοκρατικών πολιτικών, εθνο-υπεροψίας, απαρτχάιντ, μαζικής κράτησης και βασανιστηρίων, συλλογικών τιμωριών, βιασμών και σεξουαλικής βίας, εξώσεων, δημογραφικών εκκαθαρίσεων και εξόντωσης πληθυσμών.
Ιδιαίτερα αιχμηρή ήταν η αναφορά στην ιδεολογία του Σιωνισμού, την οποία χαρακτηρίζει «καταστροφική» και «ρατσιστική», καλώντας σε απο-αποικιοποίηση της Παλαιστίνης, κατάργηση του «εθνο-υπεροπτικού καθεστώτος» και αντικατάσταση του σιωνιστικού συστήματος με ένα καθεστώς ισότητας για Χριστιανούς, Μουσουλμάνους, Εβραίους και άλλους.
Αιτήματα της Διακήρυξης
Η Διακήρυξη απαιτεί:
- Άμεσο τερματισμό των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων.
- Αποχώρηση όλων των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα και από περιοχές του Λιβάνου και της Συρίας.
- Τέλος στις εξαναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών, τις εποικιστικές δραστηριότητες και την πολιορκία της Γάζας.
- Αποκατάσταση της απρόσκοπτης ανθρωπιστικής βοήθειας.
- Σεβασμό του δικαιώματος αυτοδιάθεσης του παλαιστινιακού λαού, το οποίο χαρακτηρίζεται ως jus cogens και erga omnes, δηλαδή υποχρεωτικό και αδιαπραγμάτευτο κατά το διεθνές δίκαιο.
Η διακήρυξη στηλιτεύει επίσης τη συνένοχη στάση κρατών που «ενισχύουν ή αποκρύπτουν τα εγκλήματα του Ισραήλ», καθώς και την προπαγάνδα των ΜΜΕ που «απανθρωποποιούν τους Παλαιστίνιους και συγκαλύπτουν τη γενοκτονία».
Η επόμενη φάση
Το «Δικαστήριο για τη Γάζα» ιδρύθηκε στο Λονδίνο τον Νοέμβριο του 2024 από συμμαχία ακαδημαϊκών, νομικών, ακτιβιστών και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καταγγέλλοντας «την αποτυχία της διεθνούς κοινότητας να εφαρμόσει το διεθνές δίκαιο». Η τελική συνεδρίαση του δικαστηρίου έχει προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο στην Κωνσταντινούπολη, όπου η «Κριτική Επιτροπή Συνείδησης» θα παρουσιάσει το προσχέδιο των πορισμάτων, στηριζόμενη σε μαρτυρίες θυμάτων και τεκμήρια από το πεδίο της καταστροφής.
Η διακήρυξη επικροτεί τις προσπάθειες των ειδικών μηχανισμών του ΟΗΕ και της UNRWA, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο τους στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού.
- Πέθανε ο Βασίλης Καρδάσης – Ένας σπουδαίος διανοούμενος και πανεπιστημιακός
- «Έχω παιδιά»: Απολαυστικές οικογενειακές στιγμές και διασκεδαστικά απρόοπτα έρχονται και αυτή την εβδομάδα #ExwPaidia
- Ευρωπαϊκή Ένωση: «Bαθιά λύπη» για την απόφαση Τραμπ να αυξήσει τους δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο από το 25% στο 50%
- Προειδοποίηση Ντάιμον για «ρωγμή» στην αγορά ομολόγων των ΗΠΑ λόγω χρέους
- Τέμπη: Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για Προανακριτική – Στο επίκεντρο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης