Μια από τις πιο σοκαριστικές υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στη σύγχρονη ιστορία της Γαλλίας έφτασε στο τέλος της με την καταδίκη του Ζοέλ Λε Σκουαρνέκ, ενός συνταξιούχου χειρουργού, ο οποίος κρίθηκε ένοχος για τον βιασμό ή τη σεξουαλική κακοποίηση 299 ατόμων, σχεδόν όλα παιδιά, σε μια δίκη που αποκάλυψε τρεις δεκαετίες φρίκης και συστηματικής συγκάλυψης.
Ο 74χρονος Λε Σκουαρνέκ καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκιση – τη μέγιστη ποινή που προβλέπει ο γαλλικός νόμος για το αδίκημα του επιβαρυμένου βιασμού. Το δικαστήριο της Βαν στη Βρετάνη άκουσε με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες πώς ο χειρουργός κατέγραφε σχολαστικά κάθε βιασμό σε μαύρα σημειωματάρια, επιλέγοντας συχνά ευάλωτους ασθενείς του ενώ ήταν υπό αναισθησία ή ανάρρωση μετά από χειρουργείο. Ο μέσος όρος ηλικίας των θυμάτων ήταν μόλις 11 ετών.
Η υπόθεση αποκαλύφθηκε το 2017 όταν ο Λε Σκουαρνέκ συνελήφθη για την κακοποίηση της 6χρονης κόρης ενός γείτονα. Η έρευνα, όμως, αποκάλυψε ένα τεράστιο δίκτυο θυμάτων, με την αστυνομία να εντοπίζει εκατοντάδες ονόματα στα σημειωματάριά του.
«Ο διάβολος με την άσπρη μπλούζα»
Ο εισαγγελέας Στεφάν Κελενμπέργκερ χαρακτήρισε τον Λε Σκουαρνέκ «διάβολο με άσπρη μπλούζα», ενώ ο ίδιος ο κατηγορούμενος παραδέχθηκε τις πράξεις του, δηλώνοντας: «Δεν μπορώ πια να κοιτάξω τον εαυτό μου στον καθρέφτη. Είμαι παιδόφιλος και βιαστής παιδιών».
Η δίκη, που διήρκεσε τρεις μήνες, αποτέλεσε μια σκληρή διαδικασία για τα θύματα, πολλά από τα οποία δεν θυμούνταν καν την κακοποίηση λόγω του τραύματος. Η αποκάλυψη της αλήθειας ήρθε συχνά ως «ψυχικός σεισμός», όπως περιέγραψε μια από τις επιζήσασες.
Συγκάλυψη και ευθύνες
Η υπόθεση Λε Σκουαρνέκ αποκάλυψε ένα σοκαριστικό μοτίβο συγκάλυψης και αδιαφορίας από νοσοκομεία, υγειονομικές αρχές και πολιτικούς. Παρά τα επανειλημμένα σημάδια και τις καταγγελίες – ακόμη και μια καταδίκη για κατοχή παιδικής πορνογραφίας το 2005 – ο Λε Σκουαρνέκ συνέχισε να εργάζεται ανενόχλητος σε διάφορα νοσοκομεία, συχνά προαχθείς ως «απαραίτητος» για το σύστημα υγείας.
Οι επαγγελματίες που προσπάθησαν να σημάνουν συναγερμό αγνοήθηκαν ή αποθαρρύνθηκαν, ενώ οι θεσμοί αντάλλασσαν ευθύνες χωρίς να αναλαμβάνει κανείς την ευθύνη. Η υπόθεση ανέδειξε το λεγόμενο «σύνδρομο της λευκής μπλούζας», όπου οι γιατροί προστατεύονται από ένα άτυπο πέπλο σιωπής και αλληλεγγύης.
Η φωνή των θυμάτων και το αίτημα για αλλαγή
Παρά την ετυμηγορία, πολλά θύματα εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για την απουσία ουσιαστικής αυτοκριτικής από τους θεσμούς και τη μη σύσταση κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη διερεύνηση της υπόθεσης. «Υπάρχει μια κοινωνική άρνηση για την παιδική κακοποίηση», δήλωσε η δικηγόρος Μυριάμ Γκετζ-Μπεναγούν.
Ομάδες θυμάτων και ακτιβιστές ζητούν ριζικές αλλαγές στους κώδικες επαγγελματικής δεοντολογίας της ιατρικής και αυστηρότερη προστασία των παιδιών. Η υπόθεση Λε Σκουαρνέκ αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για τη συζήτηση γύρω από τη σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων στη Γαλλία και την ανάγκη να «αλλάξει πλευρά η ντροπή», όπως είπε η πρώτη επιζήσασα που μίλησε δημόσια.
Η δίκη του χειρότερου παιδόφιλου της Γαλλίας δεν ήταν απλώς η αποκάλυψη μιας ατομικής φρίκης, αλλά και η αποτύπωση μιας συλλογικής αποτυχίας. Η υπόθεση αφήνει πίσω της ένα βαθύ τραύμα, αλλά και μια ελπίδα: ότι η κοινωνία θα ακούσει επιτέλους τις φωνές των θυμάτων και θα προχωρήσει σε ουσιαστικές αλλαγές για να μην επαναληφθεί ποτέ ξανά μια τέτοια τραγωδία.
Πηγές:
- The Telegraph
- AFP, France Info