Η πρόταση της ΝΔ για Προκαταρκτική σε βάρος του Κώστα Καραμανλή για παράβαση καθήκοντος

Αίτημα για έλεγχο από τη Βουλή σχετικά με τον ΟΣΕ και τη χρηματοδότηση των σιδηροδρόμων

Τη συγκρότηση ειδικής προανακριτικής επιτροπής για τη διερεύνηση ενδεχόμενης τέλεσης του αδικήματος της παράβασης καθήκοντος σε βαθμό πλημμελήματος από τον πρώην Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Αχ. Καραμανλή, ζητά με πρότασή της η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας.

Σύμφωνα με κοινοβουλευτικές πηγές της ΝΔ, η πρόταση βασίζεται στα στοιχεία της δικογραφίας που, αν και δεν στοιχειοθετούν ισχυρή ποινική ευθύνη, ενδέχεται να συγκροτούν τις ενδείξεις που απαιτεί ο νόμος για τη σύσταση Ειδικής Προκαταρκτικής Εξέτασης.

Το επίμαχο διάστημα και τα κρίσιμα σημειώματα

Η διερεύνηση αφορά την περίοδο από τον Σεπτέμβριο του 2021 έως και τον Φεβρουάριο του 2023, και συγκεκριμένα τις ενέργειες του κ. Καραμανλή ως προς τη διασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης για τον σιδηρόδρομο και τη στελέχωση του ΟΣΕ με κατάλληλο προσωπικό.

Κεντρικό ρόλο στη συζήτηση έχουν δύο υπηρεσιακά σημειώματα που συνέταξε και απέστειλε στις 10 και 21 Σεπτεμβρίου 2021 η Διεύθυνση Σιδηροδρομικών Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών. Σε αυτά επισημαίνονται προβλήματα υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης του ΟΣΕ και διατυπώνεται αίτημα για άμεση πρόσληψη 290 ατόμων και εξεύρεση πρόσθετων πόρων.

Ασαφής η αντίδραση Καραμανλή στα αιτήματα της υπηρεσίας

Ο τότε υπουργός περιλαμβανόταν στους παραλήπτες των σημειωμάτων, όμως από τα στοιχεία της δικογραφίας δεν προκύπτει σαφώς ποιες ενέργειες ανέλαβε σε απάντηση των συγκεκριμένων αιτημάτων.

Αν και υπάρχουν αναφορές σε απολογητικά υπομνήματα υπαλλήλων για πρωτοβουλίες του υπουργείου σε θέματα χρηματοδότησης και στελέχωσης, δεν υπάρχουν επαρκή τεκμήρια ώστε να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για την πληρότητα ή την αποτελεσματικότητα των ενεργειών αυτών.

Η ανάγκη πλήρους διαλεύκανσης και το ενδεχόμενο δίωξης

Κατά την πρόταση της ΝΔ, το ζητούμενο είναι να διερευνηθεί αν ο Κώστας Καραμανλής άσκησε ή όχι με επάρκεια τα καθήκοντά του, όπως αυτά προβλέπονται από τη θέση του, και εάν υπάρχουν ενδείξεις για παράβαση καθήκοντος που ζημίωσε την εταιρεία ΟΣΕ ΑΕ.

Η πρόταση τονίζει πως εφόσον προκύψουν επαρκείς ενδείξεις, θα πρέπει να κινηθεί ποινική διαδικασία για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος.

Σπίρτζης: Δεν ερευνάται λόγω παραγραφής

Αναφορικά με τον Χρήστο Σπίρτζη, η Νέα Δημοκρατία επισημαίνει ότι, παρά τις ευθύνες του για καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της σύμβασης 717, ενδεχόμενα αδικήματα έχουν παραγραφεί και δεν μπορούν να εξεταστούν ποινικά.

Η πρόταση της ΝΔ επικρίνει τα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι «επέλεξαν την πολιτική εκμετάλλευση της τραγωδίας των Τεμπών» αντί για μια νηφάλια, τεκμηριωμένη διερεύνηση.

Αναλυτικότερα, η Νέα Δημοκρατία υπογραμμίζει ότι με βάση τα στοιχεία που διαβίβασε αμελλητί ο Εφέτης Ανακριτής στη Βουλή και το σύνολο της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα 10 σημεία:

1) Η εποπτεία του υπουργείου σε ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ είναι διοικητική και δεν αφορά σε θέματα ασφαλείας, για τα οποία εκ του νόμου είναι υπεύθυνη η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), η οποία είναι Ανεξάρτητη Αρχή.

2) Ο ΟΣΕ είναι Ανώνυμη Εταιρεία, δηλαδή νομικό πρόσωπο με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, διαχειριστής της σιδηροδρομικής υποδομής και υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων ασφαλείας.

3) Το κατηγορητήριο κατά των δύο Διευθυντών του Υπουργείου τούς αποδίδει μεταξύ άλλων παραλείψεων ότι δεν προέβησαν στην απαιτούμενες ενέργειες (π.χ. εισηγήσεις) προς τον Υπουργό για τυχόν λήψη επιπλέον μέτρων. Αντίστοιχη επισήμανση υπάρχει και στο κατηγορητήριο κατά της προέδρου της ΡΑΣ

4) Από τη στιγμή που δεν έγιναν οι απαιτούμενες κατά τον Εφέτη Ανακριτή εισηγήσεις προς τον Υπουργό, είναι σαφές ότι αυτός δε μπορεί να έχει αντίστοιχη ποινική ευθύνη.

5) Επιβεβλημένη η γνήσια διαφοροποίηση της πολιτικής από την ποινική ευθύνη.

6) Εάν η μη υλοποίηση των συστημάτων επιπρόσθετης ασφάλειας γεννούσε για τους υπουργούς ποινικές ευθύνες, θα έπρεπε π.χ, οι Υπουργοί Υποδομών να είναι σε καθημερινή βάση ποινικά υπόλογοι για τα δυστυχήματα που γίνονται στις εθνικές οδούς που δεν έχουν ολοκληρωθεί (Πύργος – Πάτρα, ΒΟΑΚ).

7) Από τη μελέτη του συνόλου της δικογραφίας και ειδικότερα των στοιχείων που διαβιβάστηκαν αμελλητί δεν προκύπτουν ενδείξεις ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών της ελεγχόμενης περιόδου προέβη σε πράξεις επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας ως απαιτεί το άρθρο 291 του Ποινικού Κώδικα, κατά τους ισχυρισμούς του ΠΑΣΟΚ.

8) Το πιο σημαντικό: Την ημέρα κατά την οποία συνέβη το δυστύχημα οι εταιρείες ΟΣΕ ΑΕ και Hellenic Train, πληρούσαν σύμφωνα με τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές το σύνολο των προϋποθέσεων ασφαλούς εκτέλεσης του δρομολογίου, κατά το οποίο επήλθε η σύγκρουση.

9) Από τη στιγμή που το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει μόνο διοικητικό ρόλο σε θέματα ασφαλείας, η ΝΔ προτείνει τη σύσταση Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης για τον Κ. Καραμανλή για να διερευνηθούν τα ζητήματα υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης του ΟΣΕ, που έθιξαν τα δύο διευθυντικά στελέχη του υπουργείου.

10) Από τα στοιχεία της ποινικής δικογραφίας για το δυστύχημα των Τεμπών, που επισυνάφθηκε στο διαβιβαστικό έγγραφο του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας προς τη Βουλή, δεν καθίσταται σαφές σε ποιες ενέργειες προέβη ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Καραμανλής για την αντιμετώπιση των δυο ζητημάτων που είχαν εγερθεί σε αυτά, δηλαδή της πρόσθετης χρηματοδότησης της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ χάριν και της άμεσης στελέχωσής της. Για αυτό προτείνεται περαιτέρω διερεύνηση, αν και στη δικογραφία δεν υπάρχουν περαιτέρω στοιχεία ώστε να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα ως προς τις ενέργειες αυτές.