Ιστορική σύνοδος μετά το Brexit: Νέα εποχή στις σχέσεις ΕΕ–Βρετανίας

Ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένου Βασιλείου φαίνεται να ανοίγει, καθώς εκπρόσωποι των 27 κρατών μελών της ΕΕ παρέλαβαν έγγραφο «Αμοιβαίας Κατανόησης» με το Ηνωμένο Βασίλειο. Το έγγραφο περιλαμβάνει συμφωνίες σε κομβικούς τομείς όπως η άμυνα, η ασφάλεια, η αλιεία και η κινητικότητα των νέων, και βρίσκεται πλέον σε διαδικασία έγκρισης από τα κράτη μέλη.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται λίγες ώρες πριν από την ιστορική συνάντηση στο Λονδίνο μεταξύ του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ, της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.

Μια πρωτοφανής σύνοδος μετά το Brexit

Η σημερινή σύνοδος σηματοδοτεί την πρώτη υψηλού επιπέδου διμερής συνάντηση Βρετανίας–ΕΕ μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση. Ο Κιρ Στάρμερ, που έχει δηλώσει την πρόθεσή του να «επαναεισαγάγει» τη συνεργασία με τις Βρυξέλλες, υποδέχεται στις 18:00 (ώρα Ελλάδας) τους δύο κορυφαίους αξιωματούχους της ΕΕ, σε μια προσπάθεια θεμελίωσης μιας στενότερης στρατηγικής σχέσης.

Η ανάγκη για ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνοχής στον τομέα της ασφάλειας αναδείχθηκε με οξύτητα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την αβεβαιότητα που γεννά η αμερικανική πολιτική υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.

Η ευκαιρία Στάρμερ και το οικονομικό διακύβευμα

Για τον Κιρ Στάρμερ, η συνάντηση αυτή είναι κάτι περισσότερο από μια διπλωματική στιγμή: είναι η ευκαιρία να αποστασιοποιηθεί από την ταραγμένη εποχή των Συντηρητικών και του Brexit και να αποδείξει ότι η Βρετανία μπορεί να είναι αξιόπιστος εταίρος της Ευρώπης.

Πέρα από τη γεωπολιτική διάσταση, η συμφωνία για την άμυνα περιλαμβάνει πρόσβαση των βρετανικών εταιρειών στο φιλόδοξο ευρωπαϊκό εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 150 δισ. ευρώ. Παράλληλα, εξετάζεται η δυναμική ευθυγράμμιση του Ηνωμένου Βασιλείου με τα πρότυπα της ΕΕ για τα γεωργικά και διατροφικά προϊόντα, κάτι που θα μπορούσε να περιορίσει τα διοικητικά εμπόδια στις εξαγωγές και να στηρίξει τους Βρετανούς παραγωγούς.

Τα «αγκάθια»: Κινητικότητα νέων και αλιεία

Παρά το θετικό κλίμα, παραμένουν ζητήματα που δυσκολεύουν τη συμφωνία. Η κινητικότητα των νέων, ένα θέμα με πολιτική βαρύτητα λόγω της ανόδου του ευρωσκεπτικιστικού Reform UK υπό τον Νάιτζελ Φάρατζ, αποτελεί αντικείμενο εντατικών διαβουλεύσεων.

Η πρόταση αφορά ένα πρόγραμμα που θα επιτρέπει σε νέους 18–30 ετών να σπουδάζουν και να εργάζονται εκατέρωθεν της Μάγχης. Αν και ο Στάρμερ δείχνει να κατανοεί τα οφέλη, ανησυχεί για το πολιτικό κόστος λόγω της δέσμευσής του για μείωση της νόμιμης μετανάστευσης.

Αντίστοιχα, η πρόσβαση των Ευρωπαίων αλιέων στα βρετανικά ύδατα παραμένει ζήτημα αιχμής για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, με την Κομισιόν να προσπαθεί να ισορροπήσει τα συμφέροντα όλων των μερών.

Τι θα περιλαμβάνει η τελική συμφωνία

Η σημερινή συνάντηση αναμένεται να οδηγήσει σε ανακοίνωση επίσημης συνεργασίας στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, με το Λονδίνο να αποκτά εκ νέου ρόλο σε ευρωπαϊκές στρατιωτικές αποστολές και υπουργικές συνόδους της ΕΕ.

Επιπλέον, θα υπογραφεί ένα κοινό όραμα για τα παγκόσμια διακυβεύματα και ένα πλαίσιο για τις προτεραιότητες του επόμενου διαστήματος.

Παρότι το Λονδίνο επαναλαμβάνει ότι δεν τίθεται ζήτημα επιστροφής στην ενιαία αγορά ή στην τελωνειακή ένωση, φαίνεται πρόθυμο να εξετάσει στοχευμένες συνεργασίες, εφόσον δεν θίγουν τις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει η κυβέρνηση.

Η σημερινή ημέρα ενδέχεται να αποδειχθεί ιστορική για τη μελλοντική σχέση Ευρώπης–Βρετανίας. Με αμοιβαία συμφέροντα σε θέματα ασφάλειας, οικονομίας και νεολαίας, και με τον πόλεμο στην Ουκρανία να αποτελεί καταλύτη, το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες δείχνουν πρόθυμοι να αφήσουν πίσω τις πληγές του Brexit.

Ιστορική σύνοδος μετά το Brexit: Νέα εποχή στις σχέσεις ΕΕ–Βρετανίας

Τελευταία άρθρα

«Μνήμες του Αιγαίου» από τον φακό του Ρόμπερτ Μακέιμπ και την Ελλάδα του χθες