Την Κυριακή 18 Μαΐου 2025, τρεις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις διεξάγονται σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες: Ρουμανία, Πολωνία και Πορτογαλία, σε μια «σούπερ Κυριακή» που αναμένεται να διαμορφώσει σημαντικά το πολιτικό τοπίο και τις ευρωπαϊκές ισορροπίες.
Στη Ρουμανία, η προεδρική μάχη ανάμεσα σε έναν λαϊκιστή υπερεθνικιστή και έναν κεντρώο ανεξάρτητο έχει σημαντικές γεωπολιτικές προεκτάσεις, ενώ στην Πολωνία και την Πορτογαλία οι εκλογές σηματοδοτούν πολιτικές αλλαγές και προκλήσεις για τη σταθερότητα των κυβερνήσεων τους.
Ρουμανία: Κεντρική μάχη με ευρωπαϊκές και γεωπολιτικές προεκτάσεις
Στη Ρουμανία διεξάγεται ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών, με τους δύο μονομάχους να είναι ο λαϊκιστής και υπερεθνικιστής Τζόρτζε Σιμιόν, επικριτής της ΕΕ και θαυμαστής του Τραμπ, και ο κεντρώος ανεξάρτητος δήμαρχος του Βουκουρεστίου, Νικουσόρ Νταν. Ο Σιμιόν είχε κερδίσει τον πρώτο γύρο με 41%, διπλάσιο ποσοστό από τον Νταν, όμως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν προβάδισμα ή ισοπαλία για τον Νταν, που χαρακτήρισε τις εκλογές ως «μάχη μεταξύ μιας φιλοδυτικής και μιας αντιδυτικής Ρουμανίας».
Η νίκη του Σιμιόν θα σηματοδοτούσε μια ριζική αλλαγή στην πολιτική κατεύθυνση της χώρας, με πιθανή αποσταθεροποίηση των σχέσεων της Ρουμανίας με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, καθώς και μείωση της υποστήριξης προς την Ουκρανία. Ο Σιμιόν έχει δεσμευτεί να προτείνει ως πρωθυπουργό τον Καλίν Γκεοργκέσκου, ακροδεξιό που είχε αποκλειστεί από τις προηγούμενες εκλογές λόγω καταγγελιών για παραβιάσεις και ρωσική ανάμειξη.
Οι προεδρικές εξουσίες στη Ρουμανία είναι ημιεκτελεστικές, αλλά σημαντικές σε τομείς όπως η εξωτερική πολιτική, η εθνική ασφάλεια και οι διορισμοί στη δικαιοσύνη. Η νίκη του Σιμιόν μπορεί να οδηγήσει σε κυβέρνηση μειοψηφίας με στήριξη του κόμματός του AUR και πιθανή συνεργασία με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD). Η προοπτική αυτή έχει προκαλέσει ανησυχίες στις αγορές και στους διεθνείς επενδυτές, με το επιχειρηματικό κλίμα να κινδυνεύει να επιδεινωθεί περαιτέρω.
Περισσότερα για τις ρουμανικές εκλογές μπορείτε να διαβάσετε εδώ:
- Ρουμανία: Στις 4 και τις 18 Μαΐου θα διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές
- Ρουμανία: Επανάληψη των προεδρικών εκλογών με φαβορί τον Σιμιόν
- Οι Βρυξέλλες σε εγρήγορση για τις προεδρικές εκλογές στη Ρουμανία
Πολωνία: Πολλαπλοί υποψήφιοι και αναμέτρηση στον δεύτερο γύρο
Στην Πολωνία, 13 υποψήφιοι διεκδικούν την προεδρία, με τον κεντρώο δήμαρχο της Βαρσοβίας, Ραφάλ Τρασκόφσκι, να προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Ο Τρασκόφσκι, κορυφαίο στέλεχος του Συνασπισμού των Πολιτών του πρώην πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, αναμένεται να περάσει στον δεύτερο γύρο μαζί με τον Καρόλ Ναβρότσκι, ιστορικό που έχει την υποστήριξη της πρώην εθνικοσυντηρητικής κυβέρνησης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS).
Η νίκη του Τρασκόφσκι θα ενίσχυε τη δυνατότητα προώθησης μεταρρυθμίσεων που έχουν παρεμποδιστεί από την προεδρική εξουσία βέτο, καθώς ο απερχόμενος πρόεδρος Αντρέι Ντούντα είναι σύμμαχος του PiS. Ο δεύτερος γύρος προγραμματίζεται για την 1η Ιουνίου.
Πορτογαλία: Τρίτες πρόωρες εκλογές σε τρία χρόνια
Στην Πορτογαλία, οι πολίτες προσέρχονται για τρίτη φορά σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές μέσα σε τρία χρόνια, μετά την πτώση της κυβέρνησης του κεντροδεξιού πρωθυπουργού Λουίς Μοντενέγκρο, που έχασε ψήφο εμπιστοσύνης λόγω αμφιβολιών για επιχειρηματικές δραστηριότητες της οικογένειάς του.
Η Δημοκρατική Συμμαχία (AD) του Μοντενέγκρο αναμένεται να τερματίσει πρώτη αλλά χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, γεγονός που μπορεί να δυσκολέψει το σχηματισμό κυβέρνησης. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) αναμένεται δεύτερο και έχει δεσμευτεί να αντιταχθεί στην ατζέντα της AD. Ο Μοντενέγκρο έχει αποκλείσει συνεργασία με το ακροδεξιό κόμμα Chega, το οποίο όμως ενισχύεται και πιθανώς αλλάζει ηγεσία.
Αυτές οι τρεις εκλογικές αναμετρήσεις έχουν μεγάλο βάρος για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς οι εξελίξεις στη Ρουμανία και την Πολωνία μπορεί να επηρεάσουν την ενότητα της ΕΕ και τη στάση απέναντι στην Ουκρανία, ενώ η Πορτογαλία αντιμετωπίζει πολιτική αστάθεια που μπορεί να επηρεάσει τη σταθερότητα στη Νότια Ευρώπη. Η «σούπερ Κυριακή» της 18ης Μαΐου παρακολουθείται με μεγάλο ενδιαφέρον από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και τη διεθνή κοινότητα.