Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα ανακοίνωσαν τη Δευτέρα 12 Μαΐου 2025 μια σημαντική συμφωνία για την προσωρινή αναστολή και μείωση των αμοιβαίων δασμών, σηματοδοτώντας μια σημαντική αποκλιμάκωση στον εμπορικό πόλεμο που είχε προκαλέσει έντονες αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία. Έτσι το σόου Τραμπ με την αύξηση των δασμών, πριν τρεις μήνες, μένει μία ανάμνηση κενή περιεχομένου…
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι από τη συμφωνία για την προσωρινή αναστολή και μείωση των δασμών κερδισμένοι βγαίνουν κυρίως οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές και στις δύο χώρες, καθώς η αποκλιμάκωση των δασμών αναμένεται να μειώσει το κόστος των εισαγωγών και να αποτρέψει ελλείψεις στην αγορά. Η μείωση των δασμών από 145% σε 30% για τις κινεζικές εισαγωγές στις ΗΠΑ και από 125% σε 10% για τα αμερικανικά προϊόντα στην Κίνα δημιουργεί ένα πιο σταθερό περιβάλλον για το εμπόριο, ενισχύοντας τις αγορές και την οικονομική δραστηριότητα.
Ωστόσο, πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η συμφωνία έχει προσωρινό χαρακτήρα και δεν εξασφαλίζει μόνιμη λύση στις εμπορικές διαφορές μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Η Κίνα έχει ζητήσει πλήρη κατάργηση όλων των δασμών, κάτι που δεν έχει γίνει αποδεκτό από τις ΗΠΑ, οι οποίες επιδιώκουν να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα και να εξασφαλίσουν ισορροπημένες εμπορικές σχέσεις. Επομένως, η αβεβαιότητα παραμένει, με τον κίνδυνο επανεμφάνισης εντάσεων να μην έχει εξαλειφθεί.
Συνολικά, οι ΗΠΑ και η Κίνα αποφεύγουν προς το παρόν την κλιμάκωση και κερδίζουν χρόνο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις, αλλά η τελική έκβαση και το ποιος θα βγει μακροπρόθεσμα κερδισμένος ή χαμένος εξαρτάται από τις μελλοντικές εξελίξεις και τη διατήρηση της πολιτικής βούλησης για επίλυση των διαφορών.
Βασικά σημεία της συμφωνίας
- Η συμφωνία προβλέπει την αναστολή για 90 ημέρες, έως τις 14 Αυγούστου 2025, των περισσότερων δασμών που έχουν επιβάλει οι δύο πλευρές στα εισαγόμενα προϊόντα τους.
- Οι ΗΠΑ θα μειώσουν τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα από το 145% στο 30%, ενώ η Κίνα θα μειώσει τους δικούς της δασμούς από το 125% στο 10%.
- Οι δασμοί των ΗΠΑ που σχετίζονται με τις εισαγωγές φαιντανύλης από την Κίνα θα παραμείνουν στο 20%, καθώς το συγκεκριμένο θέμα θεωρείται κρίσιμο για την αμερικανική πλευρά.
- Οι δύο χώρες συμφώνησαν να δημιουργήσουν έναν μηχανισμό συνεχούς διαλόγου για τα οικονομικά και εμπορικά ζητήματα, με τακτική και άτυπη επικοινωνία.
Πλαίσιο και διαπραγματεύσεις
Η συμφωνία επιτεύχθηκε μετά από μαραθώνιες και έντονες διαπραγματεύσεις στη Γενεύη της Ελβετίας, όπου οι εμπορικοί εκπρόσωποι των δύο χωρών, υπό την ηγεσία του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, κατέγραψαν «ουσιαστική πρόοδο» και «πολύ παραγωγικές συνομιλίες». Η ατμόσφαιρα των διαπραγματεύσεων χαρακτηρίστηκε από ψυχραιμία και διάθεση επίλυσης, παρά το ιστορικό έντασης μεταξύ των δύο πλευρών.
Η Ουάσινγκτον, που έχει επιβάλει συνολικούς δασμούς 145% στα κινεζικά προϊόντα, αναζητούσε επειγόντως διέξοδο από τον εμπορικό πόλεμο, ο οποίος έχει ήδη προκαλέσει σημαντικές επιπτώσεις στην αμερικανική οικονομία, όπως αυξήσεις τιμών και πιέσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού. Από την πλευρά της, η Κίνα, με δασμούς 125% στα αμερικανικά προϊόντα, φαίνεται να έχει τη δυνατότητα να αντέξει μακροπρόθεσμα μέσω δημοσιονομικών και νομισματικών μέτρων.
Αντιδράσεις αγορών και προοπτικές
Η ανακοίνωση της συμφωνίας προκάλεσε άμεση θετική αντίδραση στις παγκόσμιες αγορές:
- Οι αμερικανικοί δείκτες Nasdaq, S&P 500 και Dow Jones κατέγραψαν σημαντικά κέρδη, με το Nasdaq να σημειώνει άνοδο 3,6% και τον Dow να αυξάνεται κατά 2,3%.
- Ο δείκτης δολαρίου ICE ενισχύθηκε κατά 1,3% έναντι άλλων νομισμάτων.
- Το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ σημείωσε άλμα 3,34%, ενώ ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 ενισχύθηκε κατά 0,7%.
- Οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν κατά 3%, αντανακλώντας το θετικό κλίμα στις αγορές.
Η κοινή ανακοίνωση ΗΠΑ – Κίνας για τους δασμούς
Οι δύο πλευρές θα πρέπει να έχουν προχωρήσει στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων έως τις 14 Μαΐου, αναφέρεται στην κοινή ανακοίνωση που δημοσιεύεται στην σελίδα του Λευκού Οίκου.
about:blank
Συμφώνησαν επίσης να δημιουργήσουν έναν μηχανισμό για τη συνέχιση των συζητήσεων σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις.
«Μετά τη λήψη των προαναφερόμενων μέτρων, τα μέρη θα δημιουργήσουν μηχανισμό για τη συνέχιση των συζητήσεων σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις.
Εκπρόσωπος της κινεζικής πλευράς για τις συζητήσεις αυτές θα είναι ο He Lifeng, Αντιπρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου, και εκπρόσωποι της αμερικανικής πλευράς θα είναι ο Scott Bessent, Υπουργός Οικονομικών, και ο Jamieson Greer, Εμπορικός Αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι συζητήσεις αυτές μπορούν να διεξάγονται εναλλάξ στην Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες ή σε τρίτη χώρα κατόπιν συμφωνίας των μερών. Ανάλογα με τις ανάγκες, οι δύο πλευρές μπορούν να διεξάγουν διαβουλεύσεις σε επίπεδο εργασίας για σχετικά οικονομικά και εμπορικά θέματα» προστίθεται.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Scott Bessent και ο εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Jamieson Greer, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου μετά τις εμπορικές συνομιλίες με την Κίνα, στη Γενεύη
Βήμα αποκλιμάκωσης
Μιλώντας στη Γενεύη, ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε ότι «και οι δύο πλευρές έδειξαν μεγάλο σεβασμό» κατά τη διάρκεια των συνομιλιών τους και ότι «και οι δύο έχουμε συμφέρον από ένα ισορροπημένο εμπόριο».
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί ένα βήμα προς την αποκλιμάκωση του δασμολογικού πολέμου, ο οποίος είχε οδηγήσει σε απότομη πτώση των εμπορικών ροών στον Ειρηνικό. Οι δύο χώρες είχαν νωρίτερα αναφέρει «ουσιαστική πρόοδο» στις συνομιλίες τους — μια εξέλιξη που ενίσχυσε τις αγορές και βοήθησε τις κινεζικές μετοχές να ανακτήσουν τις απώλειές τους από την ανακοίνωση των δασμών από τον Πρόεδρο Τραμπ.
Όπως μεταδίδει το Reuters, οι κινεζικές μετοχές έκαναν ράλι και το γιουάν ενισχύθηκε σήμερα. Ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ επέκτεινε τα κέρδη του σε άνω του 3% ύστερα από την ανακοίνωση ενώ ο δείκτης τεχνολογίας Hang Seng Tech έκανε ράλι, σημειώνοντας άλμα πάνω από 5%.
Το γιουάν ενισχύθηκε στο 7,2001 έναντι του δολαρίου σε υψηλό έξι μηνών, ενώ στη διαπραγμάτευσή του εκτός της ηπειρωτικής Κίνας κατέγραψε άνοδο άνω του 0,5%.
Ο κινεζικός δείκτης blue-chip CSI 300 έκλεισε με άνοδο 1,2% και ο σύνθετος δείκτης του χρηματιστηρίου της Σανγκάης ενισχύθηκε κατά 0,8% πριν την ανακοίνωση των σχετικών λεπτομερειών της σινοαμερικανικής συμφωνίας.
«Το αποτέλεσμα ξεπερνά κατά πολύ τις προσδοκίες της αγοράς. Προηγουμένως, η ελπίδα ήταν απλά ότι οι δύο πλευρές μπορούν να καθίσουν και να συνομιλήσουν, και η αγορά ήταν πολύ εύθραυστη», δήλωσε ο Γουίλιαμ Σιν, πρόεδρος της Spring Mountain Pu Jiang Investment Management στη Σανγκάη.
«Τώρα υπάρχει μεγαλύτερη βεβαιότητα. Οι κινεζικές μετοχές και το γιουάν θα είναι σε ανοδική πορεία για ένα διάστημα».
Η αγορά ανταποκρίθηκε θετικά στην ανακοίνωση, με τους δείκτες S&P 500 και Nasdaq να σημειώνουν άνοδο κατά 1,1% έως 1,9% στις πρώτες ώρες της διαπραγμάτευσης. Ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, τόνισε ότι καμία από τις δύο χώρες δεν επιθυμεί την οικονομική αποσύνδεση και χαρακτήρισε τη μείωση των δασμών ως σημαντικό βήμα προς τη σταθεροποίηση των σχέσεων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
Ανοιχτά ζητήματα και μελλοντικές προκλήσεις
Παρά τη συμφωνία, παραμένουν ανοιχτά σημαντικά ζητήματα:
- Δεν έχουν διευκρινιστεί πλήρως οι λεπτομέρειες για το πώς και πότε θα μειωθούν περαιτέρω οι δασμοί ή αν θα αρθούν οριστικά.
- Η Κίνα έχει ζητήσει την πλήρη άρση των δασμών που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ φέτος, κάτι που δεν έχει γίνει αποδεκτό από την αμερικανική πλευρά.
- Η Ουάσινγκτον επιδιώκει μια πιο ισορροπημένη εμπορική σχέση και ουσιαστικές παραχωρήσεις από το Πεκίνο, ιδίως στα θέματα εμπορικής ισότητας και αντιμετώπισης των ναρκωτικών.
- Η ιστορία των εμπορικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο χωρών δείχνει ότι μπορεί να χρειαστεί χρόνος και υπομονή για να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη συμφωνία, καθώς παλαιότερα παρόμοιες συμφωνίες είχαν προσωρινό χαρακτήρα.
Η συμφωνία για την αναστολή και μείωση των δασμών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, προσφέροντας μια ανάσα στις παγκόσμιες αγορές και στην παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν αυτή η συμφωνία σηματοδοτεί το οριστικό τέλος των εμπορικών εντάσεων ή απλώς μια προσωρινή παύση σε ένα ευρύτερο γεωπολιτικό και οικονομικό μπρα ντε φερ που θα συνεχιστεί στο μέλλον.