Οι πωλήσεις εφημερίδων και περιοδικών στην Ελλάδα συνεχίζουν την καθοδική τους πορεία, με σημαντικές απώλειες το 2024 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Η τάση αυτή αποτυπώνει τη βαθιά κρίση που βιώνει ο έντυπος Τύπος στη χώρα, εν μέσω αλλαγών στις καταναλωτικές συνήθειες και την ψηφιακή μετάβαση.
Το 2024, οι συνολικές πωλήσεις εφημερίδων μειώθηκαν κατά 12,4%, χάνοντας 3.489.116 φύλλα σε σχέση με το 2023. Η πτώση αυτή ακολουθεί την αντίστοιχη μείωση του 10,2% που είχε καταγραφεί από το 2022 στο 2023. Η μείωση αφορά όλες τις επιμέρους κατηγορίες εφημερίδων:
- Πολιτικές εφημερίδες: μείωση 12,9%
- Οικονομικές εφημερίδες: μείωση 13,8%
- Αθλητικές εφημερίδες: μείωση 9,3%
- Λοιπές εφημερίδες: μείωση 29,2%
Αυτά τα στοιχεία καταδεικνύουν τη γενική τάση αποδυνάμωσης της ζήτησης για τον παραδοσιακό έντυπο Τύπο στην Ελλάδα.
Πτώση και στα περιοδικά, εκτός από τα αθλητικά
Παράλληλα, το 2024 καταγράφηκε μείωση 14,9% στις συνολικές πωλήσεις περιοδικών, που αντιστοιχεί σε απώλεια 1.849.619 τεύχων σε σχέση με το 2023. Η πτώση αυτή συνεχίζει την αρνητική πορεία, αφού το 2023 είχε ήδη σημειωθεί μείωση 20,7% σε σχέση με το 2022.
Η πτώση στις πωλήσεις περιοδικών αφορά σχεδόν όλες τις κατηγορίες, με εξαίρεση τα αθλητικά περιοδικά, τα οποία παρουσίασαν άνοδο 41%, δείχνοντας τη διαρκή ζήτηση για αθλητική ενημέρωση και ψυχαγωγία. Οι σημαντικότερες μειώσεις παρατηρήθηκαν στα:
- Τηλεοπτικά περιοδικά: μείωση 14,1%
- Λοιπά περιοδικά: μείωση 33,3%
Επίσης, τα περιοδικά ποικίλης ύλης κατέγραψαν μείωση 26,4%, ενώ τα περιοδικά αυτοκινήτου και μοτοσυκλέτας μειώθηκαν κατά 16,4%.
Η κρίση του έντυπου Τύπου σε βάθος χρόνου
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι η πτώση στις πωλήσεις εφημερίδων δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο. Σε διάστημα τριών ετών, οι πωλήσεις έχουν μειωθεί κατά περίπου 6,7 εκατομμύρια φύλλα, γεγονός που αποτυπώνει τη συνεχιζόμενη παρακμή του έντυπου Τύπου στην Ελλάδα.
Η πτώση αυτή συνδέεται με πολλούς παράγοντες, όπως η στροφή των αναγνωστών σε ψηφιακές πηγές ενημέρωσης, η μείωση της αγοραστικής δύναμης, αλλά και η αλλαγή των μέσων κατανάλωσης ειδήσεων και ψυχαγωγίας.
Η ελληνική αγορά έντυπου Τύπου βιώνει μια σοβαρή κρίση, με σταθερή και σημαντική μείωση στις πωλήσεις εφημερίδων και περιοδικών, που συνεχίστηκε και το 2024. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν τα αθλητικά περιοδικά, που καταγράφουν αύξηση ζήτησης.
Η κατάσταση αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για προσαρμογή των μέσων στις νέες καταναλωτικές συνήθειες και την ψηφιακή εποχή, ώστε να διατηρηθεί η επιρροή και η βιωσιμότητα του Τύπου στη χώρα.
Παρέμβαση Anatropi: Ποια είναι τα πιθανά μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την σωτηρία του έντυπου Τύπου
Για τη σωτηρία του έντυπου Τύπου μπορούν να ληφθούν μια σειρά από μέτρα που στοχεύουν στην προσαρμογή του στα νέα δεδομένα της ψηφιακής εποχής και στη διατήρηση της βιωσιμότητάς του. Τα πιθανά μέτρα περιλαμβάνουν:
Ψηφιακή μετάβαση και καινοτομία
- Ανάπτυξη ψηφιακών εκδόσεων των εφημερίδων και περιοδικών, με φιλικές προς τον χρήστη πλατφόρμες που προσφέρουν εύκολη πρόσβαση και διαδραστικό περιεχόμενο.
- Ενσωμάτωση πολυμεσικών στοιχείων (βίντεο, ήχος, διαδραστικοί χάρτες) για να εμπλουτιστεί η εμπειρία ανάγνωσης και να προσελκύσει νεότερο κοινό.
- Υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και μεθόδων δημοσιογραφίας, όπως η χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την εξατομίκευση ειδήσεων και την ανάλυση δεδομένων.
Οικονομική στήριξη και φορολογικά κίνητρα
- Παροχή επιδοτήσεων ή φορολογικών ελαφρύνσεων στα έντυπα μέσα για να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές δυσκολίες που προκαλεί η μείωση των πωλήσεων.
- Δημιουργία προγραμμάτων χρηματοδότησης για την ψηφιακή αναβάθμιση των μέσων και την εκπαίδευση του προσωπικού τους.
Εκπαίδευση και κατάρτιση
- Εκσυγχρονισμός των μεθόδων διδασκαλίας και κατάρτισης των δημοσιογράφων ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής.
- Ενίσχυση της δημιουργικής σκέψης και της τεχνολογικής κατάρτισης, ώστε οι εργαζόμενοι στον Τύπο να μπορούν να αξιοποιούν τις νέες δυνατότητες.
Προώθηση της συνεργασίας και της καινοτομίας
- Ενθάρρυνση συνεργασιών μεταξύ δημοσιογραφικών οργανισμών, τεχνολογικών εταιρειών και ακαδημαϊκών φορέων για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
- Δημιουργία ψηφιακών βιβλιοθηκών και αρχείων για τη διαφύλαξη και ανάδειξη του περιεχομένου, όπως παραδείγματα από άλλους τομείς πολιτισμού.
Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού
- Εκστρατείες ενημέρωσης για την αξία του ποιοτικού έντυπου Τύπου και τη σημασία της υποστήριξής του.
- Ανάπτυξη προγραμμάτων που θα προσελκύσουν νέους αναγνώστες, ειδικά μέσα από εκπαιδευτικές δράσεις και βιωματικά εργαστήρια.
Η εφαρμογή αυτών των μέτρων μπορεί να αναζωογονήσει τον έντυπο Τύπο, να τον καταστήσει πιο ανταγωνιστικό και να διασφαλίσει τη διαχρονική του αξία στην ενημέρωση και τον πολιτισμό.