Των Σάββα Γ. Ρομπόλη – Ομ. Καθηγητή Παντείου Πανεπιστημίου, Βασίλειου Γ. Μπέτση – Δρ. Παντείου Πανεπιστημίου
Σε πρόσφατη (Ιούλιος 2024) Έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνεται ότι η Ελλάδα παρουσίασε την μεγαλύτερη αύξηση κενών θέσεων εργασίας το 2023, παρουσιάζοντας ως κυριότερες αιτίες την γήρανση του πληθυσμού και την χαμηλή ποιότητα των θέσεων εργασίας στην χώρα μας. Επιπλέον στην συγκεκριμένη Έκθεση του ΟΟΣΑ σημειώνεται ότι για το 2023 η χώρα μας ήταν η μόνη που παρουσίασε αύξηση στις κενές θέσεις εργασίας με τον σχετικό δείκτη να αυξάνεται στις 446 μονάδες (με βάση σύγκρισης τις 100 μονάδες), ενώ στην επόμενη χώρα (Αυστρία) ο δείκτης είναι στις 279 μονάδες και ο μέσος όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ στις 125 μονάδες.
Παράλληλα, με βάση τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα παρουσίασε την μεγαλύτερη αύξηση (3,1%) των κενών θέσεων εργασίας το 2023, σε βαθμό που να βρίσκεται στη έβδομη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτές τις δημογραφικές συνθήκες, η χώρας μας τον Μάϊο του 2024 παρουσίαζε την δεύτερη υψηλότερη ανεργία με ποσοστό 10,6% (την υψηλότερη ανεργία παρουσιάζει η Ισπανία με 11,7%) όταν ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ βρίσκεται στο 4,9% (Διάγραμμα 1) και των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται στο 6,1%.
Διάγραμμα 1
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η Ελλάδα το 2023 παρουσίασε τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση του πληθυσμού κατά 16.789 άτομα. Έτσι, από 10,414 εκατ. κατοίκους την 1/1/2023, εκτιμάται ότι ο πληθυσμός την 1/1/2024 μειώθηκε στο επίπεδο των 10,397 εκατ. κατοίκων, δηλαδή κάτω των 10,4 εκατ. κατοίκων. Η μείωση προέρχεται από το αρνητικό ισοζύγιο φυσικής μεταβολής του πληθυσμού που είναι η διαφορά των γεννήσεων με τους θανάτους εντός του 2023 που ήταν 56.000 άτομα, ενώ το μεταναστευτικό ισοζύγιο ήταν θετικό κατά 39.200 άτομα, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις της Eurostat (Πίνακας)
Πίνακας: Μεταβολή Πληθυσμού 2023
Πηγή: Eurostat Database
Από τον Πίνακα της Eurostat προκύπτει ότι η αιτία της μείωσης του πληθυσμού είναι η κατάρρευση των γεννήσεων αφού αυτές ήταν μόλις 71.200 γεννήσεις έναντι 127.200 θανάτων. Ο αριθμός των θανάτων παρουσιάζεται σχεδόν στο επίπεδο που ήταν προ Covid-19 (Διάγραμμα 2).
Διάγραμμα 2
Πηγή: Eurostat Database
Κατά συνέπεια το ανησυχητικό για την χώρα μας είναι ότι αυτό το χαμηλό επίπεδο των γεννήσεων η Eurostat, στις πρόσφατες προβολές του 2023, εκτιμούσε ότι θα συμβεί το 2030. Επιπλέον, η Eurostat στις δημογραφικές προβολές του έτους 2019 προέβλεπε ότι ο πληθυσμός της χώρας μας θα μειώνονταν κάτω από τα 10,4 εκατ. κατοίκους το έτος 2030 και αυτό έχει συμβεί ήδη από το 2024. Έτσι, η παρατηρούμενη πληθυσμιακή συρρίκνωση της χώρας μας έχει ως αποτέλεσμα και την σημαντική μείωση του εργατικού δυναμικού το οποίο έχει απωλέσει 320.000 άτομα κατά την περίοδο 2010 – 2023. Με άλλα λόγια η πληθυσμιακή κατάρρευση της χώρας μας σε συνδυασμό με την χαμηλή ποιότητα της εργασίας έχει προκαλέσει, μεταξύ άλλων, τη σταδιακή αύξηση των κενών θέσεων εργασίας στην ελληνική οικονομία.