Το αμφιλεγόμενο και πολυσυζητημένο σχέδιο της Ιαπωνίας για την απελευθέρωση επεξεργασμένων λυμάτων από τον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα στον Ειρηνικό Ωκεανό, το οποίο έχει αρχίσει να υλοποιείται από τις 24/8, έχει πυροδοτήσει ανησυχία και οργή τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Η αλήθεια είναι πως στο συγκεκριμένο ζήτημα κάποιος μπορεί να διακρίνει δύο βασικές πλευρές οι οποίες δυστυχώς πολύ σπάνια βρίσκονται σε κοινό σημείο: Την επιστημονική και την πολιτική.
«Πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν ότι η διαχείριση ραδιενεργών υλικών είναι πρόσφορο έδαφος για πολιτικές διαμάχες, αλλά μόνο η ΙΑΕΑ (Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας) έχει γνώση για το πως πρέπει να διαχειριστούν.»
Αυτά επισήμανε στο AnatropiNews ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του τομέα Πυρηνικής Φυσικής και Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων του ΑΠΘ, κ. Στυλιανός Στούλος σε ο,τι αφορά τις διαδικασίες μέσω των οποίων διεξάγεται η απόρριψη των λυμάτων του πυρηνικού εργοστασίου της Φουκουσίμα.
«Το εν λόγω ζήτημα είναι όντως σοβαρό αλλά είναι πολύ δύσκολο να σχολιαστεί χωρίς γνώση πληροφοριών εκ των έσω (Ιαπωνική κυβέρνηση, και ΙΑΕΑ)» επισημαίνει ο καθηγητής και συνεχίζει:
«Αυτό που μπορώ να πω με ασφάλεια είναι ότι ενέργειες που καθορίζονται και έχουν άδεια από την ΙΑΕΑ έχουν σίγουρα λάβει υπ΄ όψιν όλους τους παράγοντες που σχετίζονται με την επεξεργασία του νερού και την επιπλέον μόλυνση της θάλασσας.»
Τα ύδατα τα οποία μέχρι τώρα ήταν αποθηκευμένα σε δεξαμενές του εργοστασίου προέρχονται από τον καταστροφικό σεισμό-τσουνάμι του 2011 όπου ο πυρηνικός σταθμός υπερθερμάνθηκε και εξερράγη με αποτέλεσμα την απελευθέρωση τεράστιας ποσότητας ραδιενέργειας η οποία στην συνέχεια χρειάστηκε να “αποθηκευτεί” σε νερό ώστε να ελεγχθεί, μαζί και με το νερό το οποίο είχε ήδη υποστεί μόλυνση κατά την έκρηξη και τις διαρροές. Σύμφωνα με αναφορές το εργοστάσιο καθημερινά παρήγαγε ποσότητες μολυσμένου νερού ίσες με 500 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων.
Μέσα σε κάτι παραπάνω από 10 χρόνια η Ιαπωνική κυβέρνηση, η TEPCO (Tokyo Electric Power Company) και η ΙΑΕΑ δηλώνουν πως ένα τεράστιο μέρος του νερού το έχουν επεξεργαστεί σε βαθμό που έχει καταστεί ακίνδυνο για το περιβάλλον. Παρ’ όλα αυτά οι φόβοι παγκοσμίως παραμένουν. Εξάλλου η ιαπωνική κυβέρνηση και η TEPCO έχουν αποδείξει στο παρελθόν πως είναι παραπάνω από ικανοί να πουν ψέματα και να συγκαλύψουν απειλητικά περιστατικά ραδιενέργειας. Το 2013, ο τότε πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε είχε δηλώσει ότι η κατάσταση του μολυσμένου νερού στη Φουκουσίμα ήταν «υπό έλεγχο» ενώ εκείνη τη στιγμή σημειωνόταν μια σειρά διαρροών από τις δεξαμενές όπου ήταν αποθηκευμένο το νερό. Μέχρι το 2018, η TEPCO δεν είχε αποκαλύψει ότι το 80% των δεξαμενών αποθήκευσης ήταν γεμάτες με νερό που ήταν ακόμα μολυσμένο με ραδιενεργές ουσίες εκτός από το τρίτιο, ακόμη και μετά την επεξεργασία του.
Ως προς την διαδικασία της επεξεργασίας των υδάτων ο κ. Στούλος δήλωσε τα εξής:
«Μπορεί η ποσότητα νερού να είναι πολύ μεγάλη, αλλά η διάλυση της στο θαλάσσιο νερό είναι επίσης πολύ ισχυρή, με τελικό αποτέλεσμα η συγκέντρωση του όποιου ραδιενεργού υλικού να είναι της τάξης των μερικών διασπάσεων ανά κυβικό μέτρο νερού. Η συγκέντρωση αυτή είναι ασφαλής για το οικοσύστημα, και η επιμόλυνση θαλάσσιων οργανισμών και τελικά του ανθρώπου να είναι πολύ μικρότερη από το όριο του 1 mSv per year (για τον γενικό πληθυσμό) και να κυμαίνεται στα μSv per year (όσο και η επιβάρυνση που δεχόμαστε σήμερα από το aτύχημα του Τσερνόμπιλ στην Ευρώπη).»
Το μόνο ισότοπο με ραδιενεργές ιδιότητες το οποίο παραμένει στα ύδατα είναι το τρίτιο. Το τρίτιο μπορεί να βρεθεί στην φύση και μάλιστα μπορεί να βρεθεί στο φαγητό και το νερό που καταναλώνουμε. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση στο πως μπορεί να επηρεάσει η απελευθέρωση και η κατανάλωση του. Ταυτόχρονα με βάση δημοσιεύματα δεν υπάρχει τεχνολογία η οποία είναι ικανή να το αφαιρέσει από το νερό ενώ υπολογίζεται πως υπάρχουν ακόμη 880 μετρικοί τόνοι λιωμένων πυρηνικών καυσίμων στους αντιδραστήρες του εργοστασίου για τους οποίους δεν υπάρχει μέχρι στιγμής σχέδιο για απομάκρυνση.
«Το τρίτιο στις συγκεντρώσεις που αναφέρονται όντως δεν αποτελεί παράγοντα επικινδυνότητας, μιας και είναι φυσικό ισότοπο του υδρογόνου και ακολουθεί την φυσικοχημεία του νερού. Για τα υπόλοιπα ραδιενεργά κατάλοιπα που είναι πιο μακρόβια και τεχνητά όπως καίσιο – στρόντιο και υπερουράνια στοιχεία θα εφαρμόσουν φυσικά διαφορετική τεχνική και όχι απόρριψη στη θάλασσα. Μάλλον θα ταφούν σε τσιμεντένια σαρκοφάγο όπως ακριβώς και στο Τσερνόμπιλ.» επισημαίνει ο καθηγητής φυσικής.
Η απομυθοποίηση του τεχνικού κομματιού του ζητήματος της Φουκουσίμα είναι πραγματικά μία αν όχι και η πιο κρίσιμη προσθήκη στην συζήτηση που έχει ανοίξει ώστε να μπορούμε να βγάλουμε ορθά συμπεράσματα.
Οι ανησυχίες είναι πολλές και είναι κατανοητές όταν εκφράζονται σε μία εποχή της ανθρώπινης ιστορίας όπου ζητήματα πυρηνικής ενέργειας και πυρηνικής απειλής είναι επίκαιρα και μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε συζήτηση περί γεωπολιτικής και οικονομίας. Το επιστημονικό υπόβαθρο των πληροφοριών που ανταλλάσσονται όμως θα πρέπει να λειτουργεί σαν βάση και σημείο αναφοράς ώστε να αποφεύγονται οι ανακρίβειες και οι χειραγωγήσεις από οποιαδήποτε πλευρά και οποιοδήποτε ιδιοτελές συμφέρον.
Συντάκτης: Χάρης Παναγόπουλος (IkarosAsteras)
Διαβάστε ακόμα:
- Νόμπελ Χημείας 2024: Στους D. Baker, Ντέμης Χασάμπης και J. Jumper το φετινό βραβείο για το έργο τους στις πρωτεΐνες
- Δημιουργός του Bitcoin είναι ο Peter Todd (ή μήπως όχι;) – Η “αποκάλυψη-βόμβα” που δεν… έσκασε
- Το νέο μοντέλο συνιδιοκτησίας πολυτελών εξοχικών κατοικιών
- Τι λένε τα Άστρα σήμερα 9 Οκτωβρίου: Αυτοανάλυση και αυτοκριτική
- Rio Tinto: Ο γίγαντας εξορύξεων εξαγοράζει την Arcadium Lithium