Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων σήμερα, 4 Απριλίου. Μέρα ευαισθητοποίησης για ένα πρόβλημα που δεν θα έπρεπε να υπάρχει… Αλλά και μέρα τιμής στους χιλιάδες εθελοντές που αγωνίζονται καθημερινά για να προσφέρουν σε όλα τα ζωάκια την ευκαιρία για μία καλύτερη ζωή.
Η εκπομπή της ΕΡΤ«Πλάνα με ουρά», την οποία επιμελείται και παρουσιάζει η δημοσιογράφος Τασούλα Επτακοίλη, έχει αναδείξει το θέμα των αδέσποτων ζώων σε πολλά επεισόδια, τα οποία είναι διαθέσιμα για θέαση στην πλατφόρμα του ERTFlix.
Στο πρώτο επεισόδιο της εκπομπής, γνωρίζουμε τον Διονύση και τη Μάρθα, ιδρυτικά μέλη της SCARS, δύο από τους πολλούς εθελοντές σε όλη την Ελλάδα, που προσφέρουν όχι μόνο χρήμα και χρόνο, αλλά και την ψυχή τους την ίδια, για την προστασία των αδέσποτων ζώων.
Όπως γράφουν οι ίδιοι στον ιστότοπό τους: «Αναρωτιέστε πού βρίσκεται αυτή την στιγμή ο καλύτερός σας φίλος; Βρίσκεται στο κλουβί ενός καταφυγίου ή μιας πανσιόν. Αναρωτιέστε τί κάνει; Περιμένει υπομονετικά να έρθετε, να τον δείτε, να τον βγάλετε μια βόλτα, να τον κοιτάξετε στα μάτια και να τού υποσχεθείτε πως από εδώ και πέρα θα κοιμάται σε ένα ζεστό κρεβάτι δίπλα σας».
Αυτό το ξέρατε;
Διαβάστε ορισμένα στοιχεία για τα αδέσποτα ζώα, και αφού το κάνετε, αποφασίστε αν θέλετε να αναλάβετε δράση!
- Μόνο 1 στους 10 σκύλους που γεννιούνται θα βρει μόνιμο σπίτι.
- Ένας από τους βασικότερους λόγους που τα ζώα βρίσκονται στον δρόμο είναι ότι οι ιδιοκτήτες τους τα εγκαταλείπουν.
- Στην Αμερική, περίπου 7,6 εκατομμύρια ζώα συντροφιάς καταλήγουν σε καταφύγια ζώων κάθε χρόνο. Από αυτά, περίπου 3,9 εκατομμύρια είναι σκύλοι και 3,4 εκατομμύρια γάτες.
- Είναι αδύνατο να προσδιοριστεί πόσα αδέσποτα σκυλιά και γάτες ζουν στον δρόμο.
- Το WorldAtlas αναφέρει πως υπάρχουν περισσότερα από 200 εκατομμύρια αδέσποτα σκυλιά στον κόσμο. Στις ΗΠΑ, οι εκτιμήσεις μόνο για τις γάτες κυμαίνονται στα 70 εκατομμύρια.
- Πολλά αδέσποτα είναι χαμένα κατοικίδια ζώα που δεν κρατήθηκαν σωστά σε εσωτερικούς χώρους ή δεν είχαν επάνω τους στοιχεία ταυτότητας ή τσιπάκι.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε
- Τοποθετείστε σε ασφαλή σημεία στη γειτονιά σας νερό και ξηρά τροφή. Προσοχή: Μην αφήνετε στον δρόμο τα απομεινάρια από το φαγητό σας, το οποίο όχι μόνο αντιβαίνει στους υγειονομικούς κανόνες, αλλά μπορεί να αποβεί επικίνδυνο για τα ίδια τα ζώα και την υγεία τους.
- Αναζητείστε και μάθετε περισσότερα για τις φιλοζωϊκές οργανώσεις / ομάδες / σωματεία της περιοχής σας και στηρίξτε τις με όποιον τρόπο μπορείτε. Στη σελίδα https://filozoikes.gr/μπορείτε να αναζητήσετε την πιο κοντινή φιλοζωϊκή σε εσάς.
- Κοινοποιήστε αγγελίες υιοθεσίας. Αργά ή γρήγορα κάποιος από τους φίλους σας θα αναγνωρίσει σε μία φωτογραφία το ζωάκι που θα του αλλάξει τη ζωή!
- Δείξτε αλληλεγγύη σε ιδιοκτήτες κατοικιδίων. Το να φροντίζεις ένα ζώο είναι πολλές φορές απαιτητικό. Αν προσφερθείτε να κρατήσετε για λίγες μέρες εσείς το κατοικίδιο κάποιου γνωστού σας που πρέπει να λείψει, ή να πηγαίνετε βόλτα το σκυλάκι κάποιου που έχει βρεθεί σε δύσκολη κατάσταση από πρόβλημα υγείας ή έλλειψη χρόνου, ελαχιστοποιείτε την πιθανότητα να βρεθεί αυτό το ζώο στον δρόμο. Και μπορεί να σας ανοίξει και η όρεξη για το επόμενο βήμα…
- Ανοίξτε την καρδιά σας και αδειάστε τα κλουβιά! Υιοθετείστε ένα ζώο από καταφύγιο ή από τον δρόμο και κάντε στον εαυτό σας το καλύτερο δώρο. Και να θέλετε να μάθετε περισσότερα για τα οφέλη ενός κατοικιδίου στην υγεία σας, διαβάστε εδώ.
Ενας νέος νόμος για την ευζωία των ζώων συντροφιάς με πολλές «γκρίζες» ζώνες και διαφορετικές ταχύτητες (έχουν γίνει μεγάλα βήματα για τα κατοικίδια, όχι όμως για τα υπόλοιπα ζώα)· σχεδόν καθημερινά περιστατικά κακοποίησης· πολίτες που δεν γνωρίζουν τι ακριβώς πρέπει να κάνουν σε περιπτώσεις που γίνονται μάρτυρες μιας κακοποίησης· αστυνομικοί που συχνά δεν γνωρίζουν το περιεχόμενο του νόμου ή δεν είναι και τόσο πρόθυμοι να τον εφαρμόσουν· δήμοι που δεν είναι συνεπείς στις βάσει της νομοθεσίας υποχρεώσεις τους απέναντι στα αδέσποτα…
Σε ένα τέτοιο «νεφελώδες» τοπίο γεννήθηκε από την ομάδα του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Dogs’ Voice η ιδέα για τη δημιουργία της πλατφόρμας «Συνήγοροι για τα Ζώα Ελλάδος», lawyersforanimals.dogsvoice.gr, όπου πολίτες και φιλοζωικές οργανώσεις θα μπορούν να υποβάλουν αίτημα παροχής νομικής βοήθειας και να λάβουν δωρεάν καθοδήγηση αλλά και δικαστική εκπροσώπηση σε υποθέσεις κακοποίησης ζώων μέσω ενός εξειδικευμένου δικτύου δικηγόρων.
Παράλληλα, με το βλέμμα στη νέα γενιά νομικών, η πρωτοβουλία (που, σημειωτέον, δεν χρηματοδοτείται από το κράτος, αλλά υποστηρίζεται από το Pet City και τη Νομική Βιβλιοθήκη) περιλαμβάνει και τη δημιουργία του πρώτου Εργαστηρίου Δικαίου των Ζώων με συμμετοχή φοιτητών και καθηγητών των τριών Νομικών Σχολών της χώρας.
Ποιες ανάγκες οδήγησαν στη δημιουργία της πλατφόρμας; «Ενώ υπάρχουν πάρα πολλοί συμπολίτες μας που πιστεύουν ότι κανένα ζώο δεν πρέπει να κακοποιείται και να αντιμετωπίζεται ως πράγμα, διαπιστώνουμε ότι είναι ελάχιστοι εκείνοι που έχουν την κατάρτιση να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των ζώων ενώπιον της ελληνικής δικαιοσύνης. Υπάρχει, δηλαδή, αδιαμφισβήτητα ένα κενό: στην παροχή νομικών υπηρεσιών, στην ανάδειξη του δικαίου προστασίας των ζώων ως κλάδου που αξίζει να μελετάται στο ελληνικό πανεπιστήμιο και στην άμεση πρόσβαση πολιτών και οργανώσεων σε δικηγόρους με εξειδίκευση στο δίκαιο προστασίας των ζώων. Αυτό το κενό θέλουμε να καλύψουμε, ελπίζοντας σε ένα μέλλον όπου θα υπάρχει ουσιαστικός σεβασμός στα δικαιώματα των ζώων», εξηγεί η Ελενα Δέδε, δικηγόρος και ιδρύτρια του Dogs’ Voice.
Σκέψου να επιστρέφεις σπίτι σου και να βρίσκεις πάντα κάποιον ενθουσιασμένο που σε βλέπει, διαθέσιμο για χάδια και αγκαλιές, έτοιμο να ακούσει τα πάντα για τη μέρα σου χωρίς ίχνος επίκρισης! Αν έχεις ήδη κάποιο ζώο συντροφιάς, η περιγραφή αυτή σίγουρα σου φαίνεται οικεία.
«Κανείς δεν εκτιμά τόσο την ιδιαίτερη ιδιοφυΐα της συνομιλίας μαζί σου, όσο ο σκύλος!» , όπως είχε πει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Κρίστοφερ Μόρλεϊ, ενώ ο γατόφιλος θεατρικός συγγραφέας Ζαν Κοκτώ το έθεσε ως εξής: «Αγαπώ τις γάτες γιατί μου αρέσει το σπίτι μου· και σιγά-σιγά, γίνονται η ορατή ψυχή του».
Τη συντροφιά ενός κατοικιδίου απολαμβάνει τουλάχιστον ένας στους δύο κατοίκους του πλανήτη μας, με τους σκύλους και τις γάτες να κυριαρχούν στις προτιμήσεις, ακολουθούμενες από τα ψάρια και τα πουλιά.
Όπως φαίνεται και στο γράφημα, το 2018 υπολογίζεται ότι 470 εκατομμύρια σκύλοι και 373 εκατομμύρια γάτες παγκοσμίως έφεραν τον τιμητικό τίτλο του κατοικιδίου.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται πως προτιμάμε τις γάτες, τουλάχιστον σύμφωνα με την καταγραφή του 2019, όπου οι οικόσιτες γάτες βρέθηκαν να είναι 77.440.000, έναντι μόλις 68.500.000 σκύλων. Ακολουθούν τα πουλιά, τα μικρά θηλαστικά, τα ψάρια και τελευταία τα ερπετά, όπως φαίνεται στο διάγραμμα που ακολουθεί.
Στην Ελλάδα ωστόσο το 2019 είχαν καταγραφεί ως κατοικίδια 660.000 σκύλοι και 590.000 γάτες.
Πού βρίσκουμε τα ζώα συντροφιάς μας;
Σύμφωνα με στοιχεία από την Petpedia, τουλάχιστον στις Η.Π.Α. φαίνεται πως ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων απευθύνεται σε εκτροφείς ή pet shops για να αγοράσει έναν σκύλο (34%), ενώ ένα 23% υιοθετεί τον σκύλο του από καταφύγιο ή φιλοζωϊκή οργάνωση.
Τα αδέσποτα γατιά έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες από τους σκύλους να βρουν ένα σπίτι, καθώς το 27% των ιδιοκτητών γάτων δηλώνει ότι τα βρήκε στον δρόμο, έναντι μόλις 6% των ιδιοκτητών σκύλων.
Τα κατοικίδια ωφελούν σοβαρά την υγεία
Είτε πρόκειται για γάτα, σκύλο ή ακόμα και τίγρη, η κατοχή ενός κατοικίδιου ζώου μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της κατάθλιψης, του άγχους και ενός ευρέος φάσματος προβλημάτων σωματικής ή ψυχικής υγείας.
Η Άννα Λαλένη, σύμβουλος ψυχικής υγείας, μοιράζεται με το ertnews.gr ορισμένα από τα οφέλη που φέρνει στους ανθρώπους ένα ζώο συντροφιάς.
“Η συμβίωση με ένα ζώο δίνει πολλά σε όλες τις ηλικίες. Το βασικό κομμάτι που προσφέρει το ζώο είναι η σχέση, για την οποία μιλάνε πια όλες οι επιστήμες, ως το πιο σημαντικό για την εξέλιξη και την αίσθηση ασφάλειας του ανθρώπου. Και το κατοικίδιο προσφέρει σχέση με ακριβώς αντίστοιχο τρόπο με αυτόν που κάνουν οι ανθρώπινες σχέσεις… Είναι συντροφιά, καλλιεργεί την υπευθυνότητα, δίνει ευκαιρία για σωματική άσκηση, κάνει παρέα στο μεγαλύτερο παιδί όταν έρθει το μωρό, εξοικειώνει με τη φύση… Ακόμα και με τον θάνατο”.
Έγνοια πολύ συχνή των γονιών που τους αποτρέπει από το να υιοθετήσουν ένα ζώο συντροφιάς, είναι ότι κάποια στιγμή θα πεθάνει και θα στεναχωρηθεί το παιδί… Ο αντίλογος της κ. Λαλένη είναι ο εξής: “Ο θάνατος είναι μέρος της ζωής μας, όλοι έχουμε μια αμηχανία στο να εισάγουμε αυτήν την έννοια στα παιδιά μας. Ο θάνατος ενός κατοικίδιου είναι ο πιο ασφαλής τρόπος για αυτό. Πλαισιωμένα από την οικογένειά τους, τα παιδιά μπορούν να πενθήσουνε ελεύθερα και ακίνδυνα. Ωριμάζει πάρα πολύ αυτό… Εισάγει τα παιδιά με πιο φυσικό τρόπο στα υπαρξιακά ζητήματα”.
Για τους ηλικιωμένους επίσης είναι πολλαπλά τα οφέλη, όπως εξηγεί η κ. Λαλένη. “Είναι μεγάλη συντροφιά. Οι άνθρωποι που έχουν κατοικίδια ζουν περισσότερα χρόνια. Στις καρδιοπάθειες, ειδικά οι άνθρωποι που έχουν γάτες κινδυνεύουν λιγότερο! Το γουργουρητό, αυτή η κλασική εικόνα της γιαγιάς με τη γάτα δίπλα, φαίνεται πως καθαρά βιολογικά, δίνει μια ηρεμία στους ρυθμούς της καρδιάς. Οι έρευνες το έχουν αποδείξει αυτό…”
Τα κατοικίδια λειτουργούν θεραπευτικά σε πολλά επίπεδα. “Υπάρχουν εκπαιδευμένα therapy dogs στο εξωτερικό, πέρα από τους σκύλους των τυφλών… Και στην Ελλάδα υπάρχουν, απλώς δεν είναι θεσμοθετημένα”, αναφέρει η κ. Λαλένη. “Έχει αποδειχθεί επίσης ότι βοηθά και τα αυτιστικά παιδιά να έρθουν σε επαφή, να συνδεθούν, να ηρεμούν. Επίσης τα ζώα συναισθάνονται. Όταν είσαι στεναχωρημένος τρέχει από την άλλη άκρη του σπιτιού, σου λέει μην είσαι έτσι, νοιάζομαι εγώ για εσένα!”
Αν είναι έτσι τα πράγματα, γιατί δεν έχουμε όλοι κατοικίδια;
“Επειδή θέλουν και φροντίδα”, απαντά η κ. Λαλένη. “Ένας άνθρωπος που ταξιδεύει πάρα πολύ ή λείπει πάρα πολλές ώρες από το σπίτι δεν μπορεί να έχει σκυλί… Επίσης έχουν πολλά έξοδα, είναι σαν παιδιά, χρειάζονται επισκέψεις στον κτηνίατρο, εμβόλια, αποπαρασίτωση. Μία υπεύθυνη στάση είναι να μην πάρει κανείς κατοικίδιο αν δεν τα έχει υπολογίσει πρώτα όλα αυτά”.
Για του λόγου το αληθές…
- 79% των ηλικιωμένων ιδιοκτητών κατοικίδιων ζώων δηλώνουν ότι τα κατοικίδια ζώα τους τους βοήθησαν να μειώσουν το άγχος. Το 73% ανέφερε ότι βρήκε μια νέα αίσθηση σκοπού. (University of Michigan/AARP 2019)
- Οι ηλικιωμένοι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων πραγματοποιούν 30% λιγότερες επισκέψεις στους ιατρούς τους από αυτούς που δεν έχουν κατοικίδια ζώα. (The Psychology of the Human-Animal Bond)
- Η κατοχή ενός σκύλου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου που σχετίζεται με καρδιακές παθήσεις κατά 36%. (Uppsala University)
- Η κατοχή ενός σκύλου μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία κατά 24% (American Heart Association)
- Μόλις 10 λεπτά χάιδεμα γάτας ή σκύλου βοηθούν στη μείωση των επιπέδων της ορμόνης του στρες (κορτιζόλης), σύμφωνα με έρευνα που έγινε σε φοιτητές. (Washington State University)
- Το 94% των οικογενειών με αυτιστικό παιδί αναφέρουν ότι το παιδί τους συνδέθηκε με το κατοικίδιο ζώο, το οποίο το βοήθησε με ποικίλους τρόπους. (NCBI)
Αυτό το ξέρατε;
- Περίπου το 44% των ανθρώπων προτιμούν να αγκαλιάζονται με το κατοικίδιο ζώο τους παρά με τον σύντροφό τους. Επιπρόσθετα, 3 στους 10 ιδιοκτήτες ισχυρίζονται ότι το κατοικίδιο ζώο τους είναι καλύτερος ακροατής από τον σύντροφό του. (The Independent)
- Περίπου το 93% των χαμένων σκύλων εντοπίζονται εντός 12 ωρών εάν ο ιδιοκτήτης τα ψάχνει. Δυστυχώς για τις γάτες το ποσοστό επανεύρεσής τους πέφτει στο 64%. Υπολογίζεται ότι το 15% των κατοικιδίων χάνεται τουλάχιστον μία φορά στα πέντε χρόνια. (Lost Pet Research and Recovery)
- Υπάρχουν περίπου 5.000 τίγρεις που ζουν ως κατοικίδια ζώα στις Ηνωμένες Πολιτείες, αριθμός πραγματικά σοκαριστικός, συγκρινόμενος με τις μόλις 3890 τίγρεις που υπολογίζεται ότι ζουν εκτός αιχμαλωσίας παγκοσμίως. (WWF)
- Υπάρχουν περισσότερα από 200 εκατομμύρια αδέσποτα σκυλιά στον κόσμο. (WorldAtlas)
- Υπολογίζεται ότι περίπου 1,5 εκατομμύριο ζώα υποβάλλονται σε ευθανασία σε καταφύγια στις Η.Π.Α. κάθε χρόνο. (ASPCA)
- Οι Αμερικανοί ξόδεψαν περίπου 99 δισεκατομμύρια δολάρια για τα κατοικίδια ζώα τους το 2020. (APPA)
- Το 81% των ιδιοκτητών σκύλων στο Ηνωμένο Βασίλειο δίνουν στα κατοικίδιά τους δώρα γενεθλίων ή Χριστουγέννων. Δεν είναι όμως το ίδιο γενναιόδωροι και με τις γάτες, για τις οποίες μόνο το 17% των ιδιοκτητών θα ήταν διατεθειμένο να δώσει πάνω από 10 λίρες. (Battersea)
- Περίπου 1 στα 10 άτομα είναι αλλεργικά στα κατοικίδια. Οι περισσότερες αλλεργίες δεν οφείλονται στην τρίχα των ζώων, όπως λανθασμένα πιστεύουμε, αλλά σε μία πρωτεΐνη που βρίσκεται στο δέρμα τους. (NCBI, AAFA)
Και για να κλείσουμε με ρήσεις διάσημων σκυλογατόφιλων, μην ξεχνάτε πως, όπως είπε ο πατέρας της ψυχανάλυσης Σίγκμουντ Φρόυντ “Ο χρόνος που περνάς με τις γάτες δεν πάει ποτέ χαμένος” ενώ παράλληλα, όπως είπε ο φωτογράφος και συγγραφέας Ρότζερ Κάρας “Οι σκύλοι δεν είναι ολόκληρη η ζωή μας, αλλά κάνουν τη ζωή μας ολόκληρη”.