Σχεδόν επτά χρόνια και τέσσερις πρωθυπουργοί από τότε που το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δημοσκόπηση δείχνει ότι το δημόσιο αίσθημα έχει στραφεί κατά του Brexit.
Στην τελευταία δημοσκόπηση της YouGov που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, το 53% είπε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έκανε λάθος που έφυγε έναντι του 32% που εξακολουθούσε να πιστεύει ότι ήταν η σωστή έκκληση. Η δημοσκόπηση της Ipsos τον Ιανουάριο έδειξε ότι το 45% του πληθυσμού πίστευε ότι το Brexit είχε χειροτερέψει την καθημερινότητά του, έναντι μόλις 11% που είπε ότι είχε βελτιώσει τη ζωή του.
Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη από τις Focaldata και UnHerd στα τέλη του περασμένου έτους διαπίστωσε ότι από περίπου 10.000 ερωτηθέντες σε εθνικό επίπεδο, το 54% είτε «συμφωνεί απόλυτα» ή «συμφωνεί ελαφρά» με τη δήλωση ότι «η Βρετανία έκανε λάθος που αποχώρησε από την ΕΕ».
Όσοι διαφώνησαν ήπια ή έντονα ανήλθαν στο 28% και από τους 632 στη Μεγάλη Βρετανία (Αγγλία, Ουαλία και Σκωτία), μόνο ένας είχε περισσότερα άτομα που διαφώνησαν με τη δήλωση παρά συμφωνούσαν – η παράκτια περιφέρεια East Midlands της Βοστώνης και της Skegness, η οποία είχε επίσης το υψηλότερο ποσοστό ψήφου Brexit το 2016.
Η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να έχει τις χειρότερες επιδόσεις στο G-20 τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ η κρίση κόστους ζωής και η πολιτική αναταραχή έχουν επιδεινώσει τους πονοκεφάλους της συντηρητικής κυβέρνησης.
Το κυβερνών κόμμα του Πρωθυπουργού Ρίσι Σουνάκ υπολείπεται πλέον του Εργατικού Κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά περισσότερες από 20 μονάδες στις δημόσιες δημοσκοπήσεις ενόψει των γενικών εκλογών το 2024.
Ο Anand Menon, υπεύθυνος της πρωτοβουλίας Changing Europe και καθηγητής ευρωπαϊκής πολιτικής και εξωτερικών υποθέσεων στο King’s College του Λονδίνου, δήλωσε στο CNBC ότι υπήρξαν δύο βασικές αλλαγές στη στάση του κοινού απέναντι στο Brexit.
«Η πρώτη είναι ο αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των ψηφοφόρων του Leave, που τώρα λένε ότι πιστεύουν ότι η κυβέρνηση χειρίστηκε άσχημα το Brexit – δηλαδή, το βλέπουν ως αποτυχία της κυβέρνησης», είπε.
«Το δεύτερο πράγμα είναι ο αυξανόμενος αριθμός αδειών και άλλων ψηφοφόρων που έρχονται να δουν ότι το Brexit είχε αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις».
Αυτό επιβεβαιώνεται στην τελευταία δημοσκόπηση της YouGov, η οποία διαπίστωσε ότι το 68% των ερωτηθέντων πίστευαν ότι η κυβέρνηση χειρίστηκε άσχημα το Brexit, έναντι μόλις 21% που είπε ότι οι Συντηρητικοί το χειρίστηκαν καλά.
Ο Sunak ανακοίνωσε τη Δευτέρα μια νέα συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση που επιδιώκει να αντιμετωπίσει το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, ένα αμφιλεγόμενο κομμάτι της υπάρχουσας συμφωνίας απόσυρσης που επέβαλλε ελέγχους στα εμπορεύματα που ταξιδεύουν μέσω της Θάλασσας της Ιρλανδίας από τη Μεγάλη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία.
Μένει να δούμε αν αυτό θα αλλάξει καθόλου τον πίνακα υπέρ των Συντηρητικών, αλλά η YouGov σημείωσε ότι αυτοί που μετανιώνουν τώρα για την ψήφο τους να αποχωρήσουν αντιπροσωπεύουν το 7% του κοινού που ψήφισε (εξαιρουμένων αυτών που δεν θα ψήφιζαν).
«Πριν από τις γενικές εκλογές του 2019, αυτό το ποσοστό ήταν περίπου 4%. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να μην φαίνονται τεράστιες, αλλά δεδομένου του πόσο στάσιμες είναι οι απόψεις για την ένταξη στην ΕΕ μετά το δημοψήφισμα, αυτή η αλλαγή στις προτιμήσεις θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο», είπε ο ερευνητής.
«Όσοι ψήφισαν Αποχώρηση, αλλά τώρα δεν είναι βέβαιοι αν ήταν η σωστή απόφαση, αντιπροσωπεύουν τώρα ένα άλλο 4% των ψηφοφόρων, κάνοντας τη συνολική ομάδα των Αποχωρούντων που δεν πιστεύουν πλέον ότι ήταν η σωστή απόφαση γύρω από έναν στους εννέα ψηφοφόρους (11%).
Ο Menon σημείωσε ότι κατά ειρωνικό τρόπο, το Brexit άρχισε να επηρεάζει αρνητικά την οικονομία στις αρχές του 2020 λίγο μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, αλλά ο αντίκτυπος επισκιάστηκε από την έναρξη της πανδημίας Covid-19.
Οι βιομηχανίες από τη γεωργία και την αλιεία μέχρι την αυτοκινητοβιομηχανία και τα φαρμακευτικά προϊόντα έχουν επισημάνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν ως άμεσο αποτέλεσμα του Brexit τα τελευταία χρόνια.
Τώρα, ο Menon υποστήριξε ότι συμβαίνει το αντίθετο, καθώς πολλά από τα τρέχοντα οικονομικά προβλήματα του Η.Β.
«Δεν υπάρχει απολύτως καμία αμφιβολία ότι το Brexit είναι μέρος της αιτίας για τα μάλλον κακά οικονομικά μεγέθη που βλέπουμε να βγαίνουν από το Ηνωμένο Βασίλειο, ιδιαίτερα άσχημα σε συγκριτικό πλαίσιο με άλλες οικονομίες της G-7», είπε.
Αλλά μακροπρόθεσμοι παράγοντες έπαιξαν ρόλο και πρότεινε ότι μια μακρά στασιμότητα στο βιοτικό επίπεδο, που εν μέρει προκλήθηκε από τις πολιτικές λιτότητας που εισήγαγε η κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον, συνέβαλε στην οργή που εξαπολύθηκε στις εργατικές κοινότητες στο Brexit.
Ο πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον κέρδισε συντριπτική εκλογική νίκη το 2019 με την υπόσχεση να «ολοκληρώσει το Brexit», προβάλλοντας μια «έτοιμη για φούρνο» συμφωνία αποχώρησης που είχε διαπραγματευτεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκείνη η εκστρατεία είδε τους σκληροπυρηνικούς συντηρητικούς υποψηφίους υπέρ του Brexit να ανατρέπουν ένα κύμα πρώην εκλογικών περιφερειών του Εργατικού Κόκκινου Τείχους.
Ο Menon τόνισε ότι περισσότερα από τρία χρόνια μετά, το Brexit «επαναπροσδιορίζεται» από ένα πολιτιστικό, βασισμένο σε αξίες ζήτημα που ένωσε τους ψηφοφόρους που διαφορετικά θα μπορούσαν να διαφωνούν έντονα για την οικονομία, σε ένα πρωτίστως οικονομικό ζήτημα.
«Αυτό είναι προβληματικό για την κυβέρνηση γιατί ο συνασπισμός του Brexit που συγκέντρωσε ο Μπόρις Τζόνσον είναι ενωμένος σε πολιτιστικά θέματα, αλλά πολύ διχασμένος στα οικονομικά, επομένως δεν μπορεί να ανταποκριθεί με αποτελεσματικό και συντονισμένο τρόπο, και αυτό το βλέπουμε στο κοινοβουλευτικό Συντηρητικό Κόμμα». αυτός εξήγησε.
«Υπάρχουν μάχες για πράγματα στα οποία τα περισσότερα πολιτικά κόμματα του παρελθόντος θα ήταν θεμελιωδώς ενωμένα, δηλαδή για τα βασικά της οικονομικής στρατηγικής».
Επιπλέον, το Brexit δεν είναι πλέον στο μυαλό των περισσότερων ψηφοφόρων. Ο τελευταίος δείκτης Ipsos Issues έδειξε ότι η Εθνική Υπηρεσία Υγείας ήταν το θέμα που απασχολούσε περισσότερο το κοινό, με το 42% των ερωτηθέντων να το αναφέρουν. Η οικονομία και ο πληθωρισμός, που κυριάρχησαν στη σειρά το περασμένο έτος, αναφέρθηκαν κατά 37% και 36%, αντίστοιχα.
Τον Ιανουάριο του 2019, έτος των τελευταίων γενικών εκλογών, το Brexit/Ευρώπη ήταν ένα βασικό ζήτημα για το 72% των ψηφοφόρων, η μεγαλύτερη ανησυχία που καταγράφηκε από τον Σεπτέμβριο του 1974. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, αυτό είχε πέσει στο 6%.
Ζητήματα όπως η πρόσφατη έλλειψη λαχανικών στη Βρετανία και η αύξηση των τιμών των τροφίμων έχουν συνδεθεί με το Brexit από Βρετανούς πολιτικούς σχολιαστές και νομοθέτες ορισμένων πεποιθήσεων. Ο Menon πρότεινε ότι οι υποστηρικτές του Brexit μπορεί να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν την ίδια αιτιώδη συνάφεια εάν η οικονομία έχει ανακάμψει σε τρία χρόνια, ακόμη και μόνο από την άποψη του πώς νιώθουν οι άνθρωποι καθημερινά.
«Δεν υπάρχει απαραίτητα αιτιώδης σχέση μεταξύ των δύο, με τον ίδιο τρόπο που δεν υπάρχει απαραίτητη στενή αιτιώδης σχέση μεταξύ της κρίσης κόστους ζωής και του Brexit, αλλά οι άνθρωποι θα το παίξουν πολιτικά και θα είναι ενδιαφέρον, λοιπόν, να δούμε τι συμβαίνει στην κοινή γνώμη. Είναι πολύ νωρίς ακόμα», είπε.
Πηγή: CNBC