Διανύουμε αισίως την τρίτη ημέρα μετά την ελληνοαιγυπτική συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και τις απειλές Ερντογάν για γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο που συνοδεύτηκαν με το τελεσίγραφο άρσης της ιδιότυπης “εκκεχειρίας” ενός μηνός που συμφώνησε κατόπιν παρεμβάσεως Μέρκελ, και δεν έχει υπάρξει ακόμα κάποια επίσημη αντίδραση από την Γερμανίδα καγκελάριο.
Η τελευταία είχε επενδύσει πολιτικό κεφάλαιο στην διαμεσολάβηση για να έρθουν Ελλάδα και Τουρκία στο τραπέζι ενός απευθείας διαλόγου, είχε, δε, διαρρεύσει πως οι “διερευνητικές επαφές” θα ξεκινούσαν μετά τις 24 Αυγούστου και, παράλληλα, προετοιμαζόταν τετ α τετ κορυφής Μητσοτάκη-Ερντογάν στο Βερολίνο το φθινόπωρο. Η συμφωνία του Καϊρου, ωστόσο, προκάλεσε την προκλητική αντίδραση του Τούρκου προέδρου και το “ναυάγιο” των ελληνοτουρκικών συνομιλιών υπό γερμανική αιγίδα.
“Ναυαγεί”, ως εκ τούτου, και η φιλοδοξία της Μέρκελ για μια υψηλής γεωπολιτικής αξίας σύγκλιση Ελλάδας και Τουρκίας; Η Άγκυρα αυτό επισημαίνει. Η ελληνική πλευρά, πέραν από τις λεπτομέρειες της συμφωνίας που δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστές, τονίζει πως επιθυμεί τον διάλογο επί της μιας και μοναδικής διαφοράς που παγίως αναγνωρίζουμε, ήτοι αυτής της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και των υπερκείμενων θαλασσίων ζωνών (ΑΟΖ).
Στο ερώτημα εάν γνώριζε ή όχι η Γερμανίδα καγκελάριος την υπογραφή της συμφωνίας στο Κάϊρο (που ήταν αυτονοήτως βέβαιο πως θα προκαλούσε την τουρκική αντίδραση καθώς “τρυπάει” το τουρκολιβυκό μνημόνιο), την απάντηση έδωσε ο Νίκος Δένδιας (Open) λέγοντας πως και ο ίδιος δεν ήταν βέβαιος πως θα υπογραφόταν η συμφωνία και ως εκ τούτου δεν πρόλαβε να ενημερώσει την γερμανική πλευρά. Εάν δεν έπραξε κάτι ανάλογο ο ίδιος ο πρωθυπουργός, τότε είναι πιθανό η Άγκελα Μέρκελ να κατελήφθη εξ’ απήνης.
Τι να πει, όμως, το Βερολίνο για μια συμφωνία κράτους-μέλους της ΕΕ με τρίτη χώρα που βασίζεται στους κανόνες Διεθνούς Δικαίου; Η απάντηση του εκπροσώπου της Κομισιόν υπήρξε τυπικά σωστή αλλά και αποκαλυπτική ενός μικρού αιφνιδιασμού των Βρυξελλών.
Η Γερμανίδα καγκελάριος είναι βέβαιο πως αργά ή γρήγορα θα τοποθετηθεί. Κι αυτό θα έχει ενδιαφέρον καθώς θα αναγκαστεί να πάρει θέση, είτε δυσαρεστώντας τον Ερντογάν, είτε εκφράζοντας κάποια επαμφοτερίζουσα άποψη. Να κατηγορήσει την Ελλάδα είναι πρακτικώς ανέφικτο.
Το ερώτημα είναι εάν το Βερολίνο θα επιχειρήσει να επαναφέρει την Άγκυρα στο τραπέζι του διαλόγου και με τι ανταλλάγματα θα μπορούσε κάτι τέτοιο να είναι εφικτό. Το γεγονός πως ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε ως προς τις γεωτρήσεις στο “Barbaros” (που κατευθύνεται στην κυπριακή ΑΟΖ) και όχι στο “Oruz Reis” που παραμένει στην Ατάλλεια, είναι, ίσως, μια ένδειξη της γεωγραφίας εντός της οποίας θα επιχειρήσει την κλιμάκωση της έντασης η Τουρκία. Και εκεί ενδέχεται να δοκιμαστούν οι σχέσεις Αθήνας-Λευκωσίας που διανύουν μια περίοδο “προβληματισμού”…
Σ.Κ