Ούτε η κατανάλωση των σούπερ μάρκετ δεν πρόκειται να ξεφύγει από την επιβράδυνση της οικονομίας και την περαιτέρω συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Μετά τις θεαματικές επιδόσεις που σημειώθηκαν τον Ιούλιο, όταν οι καταναλωτές έσπευσαν μαζικά στα σούπερ μάρκετ ύστερα από την προκήρυξη του δημοψηφίσματος να προμηθευθούν τρόφιμα, εξαιτίας του φόβου για κατάρρευση της οικονομίας (ή αλλιώς «super market run»), οι πωλήσεις του κλάδου, σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ, αναμένεται να «κλείσουν» με αρνητικό πρόσημο τόσο στο σύνολο του 2015 όσο και το 2016 (βλ. γράφημα). Ειδικότερα, για φέτος η πτώση εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 1,9% και μεταξύ 2% και 4% την επόμενη χρονιά κυρίως λόγω της επίδρασης των αυξήσεων του ΦΠΑ αλλά και της γενικότερης οικονομικής αβεβαιότητας.
Μεγαλύτερη εκτιμάται ότι θα είναι η πτώση στο τρέχον εξάμηνο, όπου αναμένεται ύφεση της τάξης του 5% στον κλάδο λόγω του υψηλού ΦΠΑ, της αρνητικής ψυχολογίας των καταναλωτών αλλά και τα αποθέματα σε τρόφιμα από τις αγορές του Ιουνίου. Το «super market run», πάντως, ωφέλησε τον κλάδο καθώς μόνο τον Ιούλιο οι πωλήσεις του έκλεισαν με άνοδο 6%, ενώ ειδικά την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, την εβδομάδα πριν από το δημοψήφισμα, οι πωλήσεις αυξήθηκαν πάνω από 30%! Συνολικά, στο πρώτο εξάμηνο οι πωλήσεις τροφίμων ενισχύθηκαν κατά 1,25%. Κρίσιμη, πάντως, για την πορεία της κατανάλωσης τη φετινή χρονιά θεωρείται η περίοδος των Χριστουγέννων, οπότε και πραγματοποιείται πάνω από το 10% των πωλήσεων του κλάδου σε πολύ λίγες ημέρες.
Απώλειες δισ. ευρώ
Η νέα πτώση των πωλήσεων έρχεται σε συνέχεια της περσινής, οπότε η κάμψη διαμορφώθηκε σε επίπεδα πάνω του 2% (η μείωση αυτή αντιστοιχεί στο ποσό των 450 εκατ. ευρώ). Σε καλύτερη θέση ήταν τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ, τα οποία διατήρησαν σταθερές τις πωλήσεις τους, σε αντίθεση με τα μικρότερα σημεία που είχαν σημαντικές απώλειες. Αυτό, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, οφείλεται στην έμφαση που δίνουν τα μεγαλύτερα σημεία σε σύγχρονες οργανωτικές δομές και συστήματα, στις υψηλές επενδύσεις που κάνουν τόσο για την ανάπτυξη του δικτύου όσο και σε προσφορές και σε φθηνότερα προϊοντα ιδιωτικής ετικέτας. Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι πλέον οι απώλειες του κλάδου του λιανεμπορίου τροφίμων από την έναρξη της κρίσης είναι αρκετά σημαντικές και αν επαληθευτούν οι παραπάνω εκτιμήσεις τότε σε βάθος οκταετίας οι απώλειες θα ανέρχονται σε πάνω από 25%. Υπολογίζεται ότι μεταξύ 2008 και 2015 το λιανεμπόριο τροφίμων «έχασε» έσοδα άνω των 6 δισ. ευρω.