Ανεξέλεγκτες διαστάσεις έχει πάρει το σκάνδαλο της αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen και η αποκάλυψη ότι παραποιούσε τις τιμές των ρύπων. Συγχρόνως έχει αποτελέσει αφορμή για μια συζήτηση περί ηθικής στην οικονομία.
Το σκάνδαλο έχει προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά στη δημόσια εικόνα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Σε συνέντευξή του στη γερμανική ραδιοφωνία ο διευθυντής του Think Tank για Οικονομική Δεοντολογία του Βερολίνου, Ούλριχ Τίλεμαν αναφέρθηκε σε αυτόν ακριβώς τον προβληματισμό.
«Και το “Made in Germany“ όπως και η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία αποκτούν κακή φήμη, διότι η εγκληματική ενέργεια που υπάρχει πίσω από αυτό μας αφήνει όλους άφωνους. Δεν μπορώ να φανταστώ πάντως ότι οι υπεύθυνοι είχαν άγνοια», σχολιάζει ο κ. Τίλεμαν, λέγοντας πως θεωρεί εξαιρετικά απίθανο να μην γνώριζαν τα ανώτερα στελέχη τι συνέβαινε στην επιχείρηση.
Ο ειδικός για θέματα οικονομικής ηθικής εξέφρασε την άποψή του για τα αίτια που μπορεί να παρακίνησαν τους ιθύνοντες να ακολουθήσουν την έκνομη οδό… «Υποθέτω ότι εδώ – όπως συνέβη και σε πολλές άλλες περιπτώσεις – λειτούργησε το σύστημα που έχει οικοδομηθεί από τις επιχειρήσεις να παρέχουν κίνητρα στους υπαλλήλους», σημειώνει.
«Ας δούμε ένα παράδειγμα: Φαντάζομαι να κάθονται οι εκπρόσωποι της VW στις ΗΠΑ και να σκέφτονται “πώς μπορούμε να αυξήσουμε τον τζίρο και έτσι και τα μπόνους μας”, που υπολογίζονται σε εκατομμύρια. “Ας παραποιήσουμε λοιπόν αυτά τα στοιχεία”. Θα χρειαστεί φυσικά να εμπλακούν πολλοί άνθρωποι σε αυτό και κανείς από αυτούς δεν λέει ότι είναι φανερά ανήθικο και ότι πρόκειται για βαριά περίπτωση απάτης. Πιστεύω ότι κανείς δεν το λέει γιατί τους έχει διαφθείρει αυτό το σύστημα των κινήτρων. Δεν υπάρχει λοιπόν κανείς στον όμιλο, ο οποίος να διερωτάται αν επιτρέπεται αυτό. Το πολύ να ρωτήσει κανείς αν ο κίνδυνος, σε ποινικό επίπεδο και σε ό,τι αφορά την φήμη, είναι μεγαλύτερος από την ευκαιρία που θέλουν να εκμεταλλευτούν. Ηθική ακεραιότητα πάντως δεν συναντάται πλέον. Έτσι πιστεύω ότι λειτουργούν αυτοί οι όμιλοι, όχι μόνο η VW», υποστηρίζει ο κ. Τίλεμαν.
Ο ίδιος αναφέρεται επίσης στις συνέπειες που μπορεί να προκύψουν για τον όμιλο της VW αλλά και στα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν προκειμένου να αποφευχθούν τέτοια περιστατικά στο μέλλον.
«Οι συνέπειες μπορεί να μην είναι τόσο σοβαρές. Πολύ πιο σοβαρή είναι η εγκληματική ενέργεια που κρύβεται από πίσω. Προσωπικά δεν μπορούσα να το φανταστώ και νομίζω και πολλοί άλλοι έχουν εκπλαγεί. Φυσικά και θα πρέπει να υπάρξουν συνέπειες. Δεν ζητάω παραιτήσεις, αλλά αν μπορούσα να κάνω μια πρόταση θα έλεγα ότι πρέπει να κινηθούμε κατά αυτού του συστήματος κινήτρων που έχουν στήσει οι όμιλοι. Αυτό το σύστημα είναι που διαφθείρει ηθικά τις επιχειρήσεις», επισημαίνει.